Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri bünyesinde faaliyet gösteren sağlık turizmi biriminin bir çalışması olarak dünyada sağlık turizmi alanında öne çıkan ülkelerin belirlenmesi, bu alandaki gelişmelerin takip edilmesi, örneklerinin araştırılması ve konuyla ilgili bir envanterin çıkarılması amacıyla Ekim-Aralık 2010 tarihleri arasında yapıldı.

31. 03. 2010 tarih ve B100TSH000000 Sayı ile Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri bünyesinde resmen kuruluşu tamamlanan Sağlık Turizmi Birimi ile Türkiye’de sağlık turizmi alanında sunulan hizmetlerin tek elden denetimlerinin yapılabilmesi ve yönlendirilebilmesi, özel ve öncelikli sağlık programlarının geliştirilip uygulanabilmesi, sağlık turizmi hizmetlerinin Türkiye’de standardize ve akredite edilmesi ve tek elden yönlendirilebilmesi hedefine katkıda bulunmayı amaçlayan bu çalışma sağlık turizmi alanında yapılacak diğer pek çok çalışmanın ilk ve öncü adımını oluşturmaktadır.

Bu araştırmada dünyadaki tıp turizminin gelişmesi ve birçok ülkedeki durumlar karşılaştırıldı. Sağlık turizmi alanında yurtdışında yapılan çalışmalar incelenmiş, gelişmeler takip edilmiş, sağlık turizminde öne çıkan ülkelerin (Hindistan, Tayland, Singapur, ABD ve Malezya) durumları irdelenmiş, iç ve dış dinamiklerine bakılmış ve başarılarının arkasında yatan asli unsurlar anlaşılmaya çalışılmıştır. Türkiye Medikal Turizm Araştırması’nda tıp turizminin dünyadaki gelişimine genel bir değerlendirme de yer almaktadır.

Türkiye Medikal Turizm Araştırması'nda şu veriler elde edildi; Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2010 verilerine göre 73.722.000 olan Türkiye nüfusunun yarısını 29 yaş altında olanlar oluştururken 65 yaş ve üzeri olanların sayısı ise 5,5 milyona ulaştı. Türkiye’deki engellilerin toplam nüfusa oranı ise yüzde 12 civarındadır. TÜİK verilerine göre gezi ve tatil için 2010 yılında Türkiye’yi toplam 33 milyondan fazla kişi ziyaret etmesine rağmen elde edilen gelirde bir düşüş yaşandı. Türkiye’de 2009 yılında 91 bin, 2010 yılında ise 95 bin civarında yurtdışından gelen hastaya sağlık hizmeti sunuldu. 2010 yılında yurtdışından gelen sağlık turistleri en fazla Almanya, Hollanda ve Avusturya ülkelerinden oldu.

Türkiye’ye gelen yabancı sağlık turisti sayısı henüz istenen seviyelere ulaşamadı. Gezi ve tatil için gelen turistin ortalama 650 ABD Doları harcamasına karşılık, sağlık turisti ise bunun ortalama dört-beş katı civarında bir parayı Türkiye’ye bırakmaktadır. Açık kalp ameliyatı, radyoterapi seansları, göz ameliyatları gibi karmaşık ve ileri teknoloji gerektiren ameliyat ve tedavilerde bu rakamlar on binlerle, bazen de yüz binlerle ifade edilen bir seviyeye çıkmaktadır. Gerek genel turizmde gerekse sağlık turizminde Ortadoğu’dan gelen Arap turistler Batılı ve diğer turistlere nazaran oldukça fazla para bırakmakta ve özellikle Körfez Ülkeleri’nden gelenler Avrupalı turistin yaklaşık on katı harcama yapmaktadırlar. Türkiye’ye gelen hastaların büyük bir çoğunluğu Avrupa’dan gelmektedir. Bunlardan göz ameliyatı için Türkiye’yi tercih eden turistler ülkede ortalama dört-beş gün kalmaktadır. Sadece göz ameliyatı için gelen hastalar Türkiye’ye ortalama 2.500 ABD doları döviz bırakmaktadır.

Medikal Turizm araştırmasının sonucunda; sağlık turizminde dünyada önde giden Hindistan, Tayland, Malezya, Singapur ve Almanya gibi ülkelerin aslında Türkiye’den altyapı ve sağlık elemanı açısından çok ileri olmasından değil özel sektör ve devlet kurumlarının birlikte çalışarak ortak politika ve stratejiler geliştirme becerilerini göstermelerinden kaynaklandığı düşüncesine ulaşıldı.

31 Aralık 2010 tarihinde sona eren araştırma, 2011 yılında Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından 61 sayfalık kitap halinde yayımlandı. Bu araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda çok sayıda ulusal ve uluslararası makale, bildiri hazırlandı.