Türkiye Çevre Vakfı (TÇV)

Sivil Toplum Kuruluşu Aktivite Merkezli STK

(Ankara, 1978 - )

01. 02. 1978’de Türkiye Çevre Sorunları Vakfı (TÇSV) adıyla kuruldu. 1991 yılında Vakıf Esas Senedi’nde yapılan değişiklikle Vakfın adı Türkiye Çevre Vakfı adını aldı ve bu isimle faaliyetlerini sürdürmektedir. Dr. Cevdet Aykan, Serbülent Bingöl, Muslih Fer, Ertuğrul Soysal, Prof. Dr. Necmi Sönmez, Engin Ural ve Altan Ünver tarafından kurulan Vakıf; Prof. Dr. Mehmet Somuncu (Başkan), Prof. Dr. M. Hakan Yiğitbaşıoğlu (Genel Sekreter), üyeler; Doç. Dr. Gökşen Çapar, Dr. Işıl Kaymaz ve Özlem Yonar Coşkunsu’dan oluşan Mütevelli Heyeti’nce yönetilmektedir. Bakanlar Kurulu’nun 31. 03. 1983 tarih ve 83/6292 sayılı Kararı ile Türkiye Çevre Vakfı’na uluslararası işbirliği izni verildi.

Medenî Kanun hükümlerine göre çalışan, kâr amacı olmayan, bağımsız bir gönüllü kuruluş olan Türkiye Çevre Vakfı, Türkiye’de çevre konusundaki öncü kuruluşlardan biridir. Türkiye Çevre Vakfı’nın amacı; “Herkesin daha temiz, daha düzenli, daha güzel bir çevrede yaşaması için çalışmak olup, bunun gerçekleştirilebilmesi için araştırmalar yapmak veya yaptırmak, yayınlar ve bilimsel toplantılar yoluyla kamuoyunu aydınlatmaktır.”

Kuruluşunun ilk yıllarında Türkiye’de Çevre hukuku çalışmalarına ağırlık veren Türkiye Çevre Vakfı, 1980’den 1982’ye kadar süren gayretleri sonunda Anayasa’ya çevre ile ilgili 56. maddenin girmesini sağladı. 1981’de hazırladığı kanun taslağının takipçisi olarak, iki yıl sonra Çevre Kanunu’nun kabulünde en büyük rolü oynadı. 1981’de Türkiye’nin ilk çevre sorunları envanterini yayınlayan Türkiye Çevre Vakfı, kendi ülkesinin böyle bir envanterini yayınlayabilen dünyadaki ilk gönüllü kuruluştur.

Yürüttüğü çalışmalar ve yayınlarla sürdürülebilir kalkınma ve biyolojik zenginlikler gibi yeni kavramların Türkiye’de yerleşmesini sağlayan Türkiye Çevre Vakfı; Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlarla yakın temas ve işbirliği içinde oldu. Avrupa Birliği’nin politikaları, Gümrük Birliği’nin çevre yönünden neler getirdiği, serbest ticaret antlaşmaları, genel olarak gönüllü kuruluşların demokratik sistemdeki yeri, yenilenebilir enerji, karbon emisyonları gibi konular, Vakfın son yıllarda öncelik tanıdığı konular oldu.

Türkiye Çevre Vakfı teknik konularda yaptığı veya yaptırdığı ulusal ve uluslararası düzeydeki onlarca araştırma projesinin yanı sıra, düzenlediği ve birbirinden çok farklı konuların ele alındığı konferanslar, seminerler, yuvarlak masa toplantıları ile çevrenin bütünlük anlayışına uygun bir şekilde tartışılmasına imkân verdi, bu projelerle bilimsel toplantıların sonuçları, bugüne kadar yayımlanan 192 kitapla kalıcı bir şekilde topluma kazandırıldı. Vakfın bugüne kadar yayımladığı ve çevre konusunun hemen her yönünü işleyen kitaplar, Türkiye’deki çevre literatürünün temelini teşkil etmektedir.

Vakıf 3-5 Ekim 1990 tarihleri arasında Çeşme’de Turizm ve Çevre Konferansı'nı düzenlemiş olup, bu konferans turizm ve çevre ilişkisinin ayrıntılı olarak tartışılmasına olanak sağladı. Konferansta sunulan bildiriler ile çalışma gruplarına ait dokümanlar 1991 yılında kitap olarak yayımlandı. Türkiye Çevre Vakfı’nın belirli düzeydeki araştırmacılara açık çevre ihtisas kütüphanesi bulunmaktadır.