Türk Konaklama Endüstrisinde İnsangücü Araştırması (1988)

Araştırma Konaklama Tesisi İnsan Kaynakları Yönetimi

Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı tarafından 1988 yılında gerçekleştirilen uygulamalı bir çalışmadır. İnsangücü araştırmasının amacı, konaklama sektöründe istihdam edilen insangücüne ilişkin gözlem ve bilgilerin derlenmesi, kullanılacak teknik ve izlenecek yöntem konusunda öneriler oluşturulmasıdır. Daha önceki yıllarda konaklama işletmelerini kapsayan kapsamlı bir işgücü araştırmasının yapılmamış olması araştırmanın önemini arttırdı.

Araştırmanın evrenini İzmir’de faaliyet gösteren Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli konaklama işletmelerinin yöneticileri oluşturdu. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanıldı. Pilot bölge olarak seçilen İzmir’de, turizm belgeli 16 konaklama işletmesi yöneticisi ile yüzyüze görüşmeler gerçekleştirildi. Kullanılan yüzyüze görüşme yöntemi, bilgilere en doğru biçimde ulaşılmasını ve sektörle doğrudan iletişim kurulmasını sağladı. Kullanılan personel matriksi formu; personeli bölümler ve kademeler itibariyle sayısal olarak değerlendirdi. Araştırmada bir, iki ve üç yıldızlı oteller küçük ölçekli konaklama işletmeleri, dört ve beş yıldızlı oteller büyük ölçekli konaklama işletmeleri sınıfında değerlendirildi.

Araştırma sonucunda, konaklama işletmelerinde görev yapan personelin büyük bir bölümünün ilkokul mezunlarından oluştuğu görüldü. Çalışanların cinsiyete göre dağılımında, erkek çalışanlar kadın çalışanlara göre daha yüksek bir orana sahipti. Oda ve yatak başı personel oranları konaklama işletmesinin yıldız sayısı ile doğru orantılıydı. Konaklama işletmelerinde işgücü planlamasına temel oluşturacak bir personel planlamasının yapılmadığı saptandı.

Küçük ölçekli konaklama işletmelerinde personel kayıtlarının tutulmadığı tespit edildi. Aynı zamanda, personel politikasının belirlenmesinde eğitime önem verilmediği, programlı eğitim faaliyetlerinin yürütülmediği, profesyonel yöneticilerin bulunmadığı ve turizm eğitimi almayan personelin istihdam edildiği belirtildi. Büyük ölçekli konaklama işletmelerinde ise, hizmet içi eğitim faaliyetinin uygulandığı tespit edildi. Büyük ölçekli konaklama işletmesi çalışanlarının büyük oranda turizm eğitimi aldıkları ve yönetimde eğitimli, profesyonel yöneticilerin bulunduğu belirtildi. Ayrıca tüm işletmelerde, form sistemi ve bilgisayar altyapısı kullanılarak istatistiksel bilgi sisteminin oluşturulmadığı tespit edildi.

Referanslar

Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı (1988). Türk Konaklama Endüstrisinde İnsangücü Araştırması (Pilot Çalışmanın sonuçları). İstanbul: Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı; TUGEV) Konaklama Sektöründe İşgücü İhtiyacını Belirlemede İzlenecek Yönteme İlişkin Kısa Değerlendirme. İstanbul: Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı.