Turizm Uydu Hesabı
Kavram Ekonomi
-
2020
Turizm sektörünün ekonomideki gelir, dış ticaret ve istihdam gibi temel göstergeler üzerindeki etkisinin hem olumlu hem de olumsuz etkileri hesaplanarak ve ölçülerek tespit edilebilmektedir. Turizmin etkilerinin araştırılmasında aynı yöntemin kullanılmaması ekonomik etkilerin doğru ölçülememesi ve sonuçların diğer ülkelerle karşılaştırılmasının tam ve doğru yapılamamasına neden olmaktadır. Bu nedenlerle Dünya Bankası, Ululararası Para Fonu, Avrupa Birliği İstatistik Komisyonu, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü gibi kuruluşların katkısı ile Ulusal Hesaplar Sistemi (UHS) ve bu sistem kapsamında uydu hesapları ortaya çıkmaktadır.
Uydu hesapları sağlık, eğitim, çevre ve turizm gibi çok farklı sektörlere uygulanabilmektedir. Turizm uydu hesapları, turizmin ekonomiye kattığı etkileri tam bilgiyi içerecek şekilde ölçme imkânı sağlayarak, yapılan ölçümlerin çeşitli zaman dilimleri içerisinde ve ülkeler arasında karşılaştırılmasına imkân sağlayan bir yöntem olarak tanımlanabilmektedir.
Turizm uydu hesapları, turizmin ülke ekonomisine etkilerinin hem talep hem de arz yönleriyle hesaplanarak bu hesapların ulusal hesaplarla uyumlu hâle getirilmesi esasına dayanan bir hesap sistemidir. Dünya Turizm Örgütü (DTÖ) 1982 yılında, turizmin ekonomik etkilerinin ölçülmesi ve elde edilen sonuçların ekonomideki diğer sektörler ile karşılaştırılabilmesini sağlayan tek bir düzen ve sistemin kurulması çağrısını yapmıştır. Bu bağlamda turizm uydu hesapları üzerine ilk detaylı çalışmayı geliştiren ülke 1994 yılında Kanada oldu. Kanada'da yapılan çalışma ile uydu hesapları prensiplerinin turizme uygulanabilirliğini açıklayan bir proje oluşturuldu.
Turizm uydu hesapları, dünya çapında turizm alanında temel standartlar oluşturmayı, turizmin etkilerini ölçmede ortak bir hesabın kullanılmasını ve bu hesap sisteminin ulusal ve uluslararası alanda herkes tarafından kabul görmesini, ülkeler arasında sağlıklı karşılaştırmalar yapılabilmesini amaçlamaktadır. Turizm uydu hesapları ile turizm verileri anlaşılır, tutarlı ve doğrulanabilir bir nitelikte ölçülmektedir. Bu sistem günümüzde turizm gelirlerinin hesaplanmasında çoğu ülke tarafından kullanılmaktadır.
Referanslar
Frechtling, D. C. (2006). The Tourism Satellite Account: Foundations, Progress and Issues, Tourism Management, 20(1): 163-170; Selçuk G. N. (2013). Turizmde Güncel Konu ve Eğilimler/Turizmin Ekonomik Etkisinin Ölçümü: Turizm Uydu Hesapları. Ankara: Detay Yayıncılık; Unur, K. ve İçöz, O. (2004). Turizm Uydu Hesapları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1); 304-325; World Tourism Organization (1999). Tourism Satellite Account (TSA). The Conceptual Framework, WTO: Madrid; Yıldırım B.I. (2018). Turizmin Ekonomik Etkilerinin Ölçümü. İçinde; Dilek, Ş. ve Ali, T. (Editörler), Turizm Ekonomisi. İstanbul: Değişim Yayınları.