Turizm Muhasebesi
Kavram Muhasebe-Finansman
-
2019
Örgütsel hedeflerin başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesinde bir değer ve bir değer yaratma kaynağı olarak önemine rağmen, genel olarak kabul edilmiş bir tanımı yoktur. Oysa turizm, önemli miktarda finansal kaynağın geliştirilmesi ve kullanılması, turizm faaliyetlerinin uygun bir şekilde hesaplanması için uygun ekonomik koşullar gerektiren bir faaliyettir. Bu nedenle, turizm endüstrisinin finansal bileşeninin dikkate alınması pratik ve teorik düzeyde önemlidir. Turizm muhasebesi, üç muhasebe türünden (finansal muhasebe, maliyet muhasebesi ve yönetim muhasebesi) finansal muhasebe olarak da ifade edilen genel muhasebenin uzmanlık (ihtisas) muhasebesi bünyesinde yer almaktadır. Literatürde turizm muhasebesi olarak genel bir tanım yerine konaklama işletmeleri (otel) muhasebesi, seyahat işletmeleri (acenta) muhasebesi gibi turizm endüstrilerinin genel muhasebe açısından tanımlandığı görülmektedir.
Geleneksel olarak, pazar araştırması müşteri ihtiyaçlarını ve memnuniyetini değerlendirmek ve gelecekteki işleri tahmin etmek için kullanılırken, otel muhasebe bilgileri geçmiş performansı analiz etmek, fırsatları değerlendirmek ve bütçeler oluşturmak (örneğin; gelecekteki doluluk ve oda fiyatlarını tahmin etmek) için kullanılmaktadır. Konaklama (otel) sektörü büyük ölçüde, konaklama endüstrisi için Tekdüzen Hesap Sistemine bağlıdır. Bu sistem, muhasebe kayıtlarının bölümler tarafından organize edilmesini ve endirekt maliyetlerin (örneğin; amortisman, kira, enerji, sigorta, genel yönetim ve pazarlama) otelin toplamına dağıtılmasıyla, ürün ve hizmetlere doğrudan maliyetleri tahsis etmesini önermektedir.
Stratejik Turizm Muhasebesi, “Bir turizm işletme stratejisinin geliştirilmesi ve izlenmesinde kullanılmak üzere işletme ve rakipleriyle ilgili turizm muhasebesi verilerinin, özellikle reel maliyetler ve fiyatlardaki göreceli seviyeler ve eğilimler, hacim, pazar payı, nakit akışı ve bir turizm işletmesinin toplam kaynaklarından talep edilen oranların sağlanması ve analizi” olarak tanımlanmaktadır. İşletmenin içindeki en büyük niceliksel bilgi sistemi olan muhasebenin özünde, bilgi kullanıcılarının kararlar alabilmesi için ekonomik bilgilerin belirlenmesi, ölçülmesi ve iletilmesi süreci yer almaktadır. Turizm faaliyetinin finansal sunumunun düzenlenmesi, turizm işletmesinin kurulması ve yönetimi, ekonomik kaynakların finansal kaynakların oluşturulması, dağıtılması ve kullanılması koşullarını belirleyen genel ve özel yasal ve düzenleyici çerçeveye dayanarak yapılmaktadır. Turizm işletmelerinde bütçeyi ayarlamak, performansı izlemek ve maliyetleri kontrol etmek genellikle muhasebeci yerine genel müdürün sorumluluğundadır. Muhasebeci daha sonra rakamları derleme ve genel müdüre ve merkez ofise raporlama sorumluluğunu üstlenmekte ve gerektiğinde finansal analiz sağlamaktadır.
2008 yılında Birleşmiş Milletler, Dünya Turizm Örgütü, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Uluslararası Çalışma Örgütü ve diğer saygın uluslararası ekonomik kuruluşlar tarafından ilan edilen Ulusal Hesaplar Sistemine dayanan uluslararası bir standart olan “Turizm Uydu Hesabı” nı yayımladılar. Turizm Uydu Hesabı istatistiksel bir araç olarak iç turizm ve dış turizm harcamaları, turizm endüstrilerinin üretim hesapları, turizm talebi, istihdam, yatırım, devlet tüketimi ve parasal olmayan göstergelere atfedilebilen gayri safi katma değer ve gayri safi yurtiçi hasıla olmak üzere 10 özet tablodan oluşmaktadır. Makro düzeyde turizm uydu hesabı, bir ülke veya bölgenin, iç turizm harcamalar, iç turizm tüketimi, doğrudan turizm brüt değer ve turizm gayri safi yurtiçi hasıla olmak üzere dört makroekonomik toplamı sunmaktadır. Mikro düzeyde turizm uydu hesabı ise muhasebe, organizasyon, toplum ve çevreye duyulan ilgi arasındaki ilişkiyi ekonomik büyüme sonuçları açısından incelemektedir. Mikro düzeyde geliştirilen çeşitli yöntemler, çoğunlukla finansal muhasebe ve işletmeler arasındaki bağlantıyı kurmaya odaklanmaktadır.
Referanslar
Frecchtling, D. C. (2010). The Tourism Satellite Account: A Primer, Annals of Tourism Research, 37(1): 136-153; Frecchtling, D. C. (2011). Extending the Use of the Tourism Satellite Account Through Macroeconomic Analysis Tools, UNWTO Consultant Under the Supervision of UNWTO Statistics and Tourism Satellite Account (TSA) Programme Distributed on the Occasion of the T.20 Ministers’ Meeting in Paris – October 2011; Patiar, A. (2016). Costs Allocation Practices: Evidence of Hotels in Australia, Journal of Hospitality and Tourism Management, 26: 1-8.