-
2025
Yazınsal olmayan ve belirli bir işlevi olan teknik metinler kategorisine giren turizm metinlerinin çevirisi, turizm ile ilgili içeriğin uyarlanmasını içeren, çeviribilim içindeki özel bir uygulama alanını ifade etmektedir. Uluslararası iletişimin ön planda olduğu turizm alanı dolayısıyla çeviri olgusuyla da iç içedir.
Turizm ile ilgili metinler arasında broşürler, seyahat rehberleri, web siteleri, reklamlar, otel açıklamaları ve görsel-işitsel materyaller ve rezervasyon platformları yer alır. Turizm metinleri trafik rehberi, konaklama tavsiyesi, yemek seçimi, etkinlik düzenlemesi ve benzeri her türlü pratik bilgiyi sağlarlar, zira bu bilgiler turistlerin seyahat planları için çok önemlidir, bu nedenle çevirinin doğruluğunu ve netliğini sağlamak gerekir. Teknik veya edebi çeviriden farklı olarak turizm çevirisi, potansiyel turistleri cezbetmeyi ve onlara ilham vermeyi amaçlayarak bilgilendirici içeriği ikna edici ve duygusal bir dille harmanlar. Bu bakımdan turizm çevirisinin birincil amacı yalnızca dilsel doğruluk değil, aynı zamanda kültürel uygunluk ve ikna edici etkidir ve bu olgu genellikle “transcreation” (çeviriyaratım) olarak adlandırılır.
Turizm metinlerinde kullanılan dil çağrıştırıcı, inandırıcı ve promosyonel işlevlerin kullanımıyla karakterize edilir ve duygusal çekiciliği ön plana çıkarır. Turizm metinleri genellikle tanıtım amaçlıdır ve bir destinasyonun benzersiz özelliklerini vurgulayarak potansiyel turistleri çekmeyi amaçlar. Bu nedenle, çevirmen yalnızca olgusal bilgileri değil, aynı zamanda duygu, atmosfer ve kültürel çekiciliği de aktarmalıdır. Bu durum, turizm çevirisini hem hassasiyet hem de üslup uyarlaması gerektiren, teknik ve yaratıcı çeviri arasında bir olgu haline getirmektedir.
Turizm çevirisi önemli ölçüde kültürel aracılık da içerir. Turizm metinlerinin çevirisinde karşılaşılan en önemli zorluklardan biri mutfak, festivaller veya yerel gelenekler gibi kültüre bağlı referanslarla başa çıkmaktır. Bu unsurların hedef dilde doğrudan karşılıkları olmayabilir, bu da çevirmenin iletişimsel bağlama ve hedef kitleye bağlı olarak uyarlama, açıklama veya çıkarma gibi stratejiler kullanmasını gerektirir. Bir başka zorluk da metnin ikna edici işlevini –okuyucunun ilgisini çekme ve onu ikna etme becerisini- sürdürmektir ki bu da genellikle kültürler arasında işlenmesi zor olan retorik araçlar ve mecazi bir dil içerir.
Turizm çevirisi genellikle yerelleştirmeyi, yani içeriğin belirli bir pazarın beklentilerine, tercihlerine ve normlarına uyacak şekilde uyarlanmasını içerir. Örneğin, İngilizce tanıtım metinlerinde kullanılan mizah veya deyimler Japon veya Fransız hedef kitlesinde yankı bulmayabilir ve dolayısıyla benzer bir etki elde etmek için yaratıcı bir yeniden çalışma gerektirir.
Öte yandan, teknolojik gelişmeler de bu alanı etkilemiştir. Makine çevirisi araçları ve çeviri belleği yazılımları süreci hızlandırmak için kullanılmaktadır. Bununla birlikte, özellikle kültürel açıdan hassas ve nüanslı içeriklerde kaliteyi sağlamak için insan müdahalesi gerekli olmaya devam etmektedir.
Turizm çevirmenlerinin güçlü kültürlerarası yetkinliğe, hedef dilde mükemmel yazma becerilerine ve pazarlama stratejilerini derinlemesine anlamaya ihtiyaçları vardır. Küresel turizm büyümeye devam ettikçe yüksek kaliteli, kültürel açıdan hassas çevirilere olan talep artmakta ve turizm çevirisini turizm endüstrisinde uluslararası iletişimin hayati bir bileşeni haline getirmektedir.
Referanslar
Korkmaz, İ., Pekçoşkun Güner, S., Doğan, İ. C., Akgün, E., Yazıcı, M. ve Güner, E. S. (Editor), (2023). Turizm Metinleri Çevirisi: Türkiye Örneği. Ankara: Grafiker Yayınları; Suo, W. (2024). Localization Strategies of English Tourism Text Translation, Lecture Notes on Language and Literature, 7 (2): 115–120; Yılmaz Kutlay, S. (2020). Çeviribilimde “çeviriyaratım”ı (transcreatıon) 3 konumlandırmak. Rumeli'deDil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (18): 688-698. DOI: 10.29000/rumelide.706483.