Tekrar Satın Alma Davranışı
Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama
Tüketiciler, günlük hayatta birtakım mal ve hizmetlere ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyacın oluşması durumunda tüketiciler bir bedel ödeyerek ihtiyaç duydukları mal ve hizmetleri satın almaktadırlar. Satın alma sürecinin son aşamasında alınan ürün ile ilgili tüketiciler tarafından değerlendirme yapılmaktadır. Bu değerlendirme sonucunda satın alınan mal veya hizmetin; beklentilerin altında kalması, beklentileri karşılaması veya beklentilerin üzerine çıkması gibi üç farklı sonuçtan biri meydana gelmektedir. Daha yalın bir ifade ile, tüketiciler satın aldıkları mal veya hizmetten dolayı memnuniyet veya memnuniyetsizlik duygusu yaşamaktadırlar. Satın alınan ürün veya hizmet tüketicilerin beklentilerini karşıladığı veya beklentilerin üzerine çıktığı durumlarda, satın alma işlemi memnuniyetle sonuçlanacak, tüketici tatmin olma duygusu yaşayacak ve böylece tüketicide tekrar satın alma eğilimi oluşacaktır. Tekrarlayan satın alma davranışları da müşteri sadakati oluşturabilmektedir.
Tüketicilerin satın almış oldukları ürünlerden memnun olma seviyesi ne kadar fazla olursa tekrar satın alma eğilimleri de o derece artacaktır. Tüketiciler satın aldıkları üründen memnun kalmamaları durumda ise alternatif ürünlere yöneleceklerdir. Tekrar satın alma süreci; tüketicinin ürünü bir bedel ödeyerek satın alıp kullanması sonucunda elde ettiği tecrübeler doğrultusunda ürünü olumlu değerlendirmesi ve ihtiyacın tekrar doğması şartlarının her ikisinin de var olması ile gerçekleşen bir süreçtir. Bir döngü şeklinde gerçekleşen bu süreçte; bir önceki satın alma karar sürecinin son halkası olan değerlendirme aşaması, bir sonraki satın alma sürecinin ilk halkası olan tekrar satın alma aşaması için zemin oluşturmakta ve nihayetinde değerlendirme aşamasının olumlu olması sonucunda tekrar satın alma fiili gerçekleşmektedir. Tüketiciler için her satın alma faaliyeti sonraki satın alma işlemleri için bir öğrenme sürecidir. Tüketiciler sahip olduğu bu tecrübeler doğrultusunda gelecekteki satın alma işlemlerini gerçekleştirmektedir.
Turizm literatüründe tekrar satın alma niyeti, tekrar ziyaret etme kavramı olarak ortaya çıktı. Bir turizm ürünü olarak ziyaret edilen destinasyondan memnuniyet duygusu ile ayrılma durumunda tekrar ziyaret etme eğilimi oluşmaktadır. Tekrar ziyaret etme eğiliminin önemini ilk defa Gitelson ve Crompton tartıştı (1984). Tekrar ziyaret etme niyeti, satın alma karar sürecinin başlatıcı unsuru olmaktan ziyade turist memnuniyetinin bir uzantısı olarak değerlendirilmektedir. Turizm literatüründe tekrar ziyaret etme niyeti, destinasyon sadakatinin bir alt boyutu olarak ortaya çıktı. Tekrar ziyaret etme davranışı turistleri destinasyon seçiminde harekete geçiren; seyahat motivasyonu, tatil ihtiyacı ve turist memnuniyeti sonucu meydana gelmektedir. Tüketiciler yaşadıkları olumlu tatil deneyimleri sonucunda tekrar ziyaret etme davranışı gösterdikleri gibi ağızdan ağıza iletişim yoluyla çevrelerine de memnun kaldıkları bu ürün veya hizmeti tavsiye etmektedirler. Dolayısıyla tekrar satın alma davranışı ya da turizmdeki adıyla tekrar ziyaret etme davranışı, turizm sektöründe olduğu gibi tüm sektörlerde doğrudan ve dolaylı olarak pazarlama açısından önem taşımaktadır.
Referanslar
Anderson, E. W. (1994). Cross-Category Variation in Customer Satisfaction and Retention, Marketing Letters, 5 (January): 19–30; Guntoro, B. ve Hui, T. K. (2013). Travel Satisfaction and Revisit Intention of Chinese Visitors: The Case of Singapore, Advances in Hospitality and Leisure, (9): 29-47; Stylos, N., Vassiliadis, C. A., Bellou, V. ve Andronikidis, A. (2016). Destination Images, Holistic Images and Personal Normative Beliefs: Predictors of Intention to Revisit A Destination, Tourism Management, (53): 40- 60.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Mittal, V., Ross, W. T. ve Baldasare, P. M. (1998). The Asymmetric Impact of Negative and Positive Attribute-Level Performance on Overall Satisfaction and Repurchase Intentions, Journal of Marketing, 62(1): 33–47.