Sosyalleşme

Etimolojik olarak sosyalleşme, toplumsal/sosyal kelimesi Latince ‘socialis kelimesine dayanmaktadır ve Birleşmiş, başkaları ile yaşam anlamında kullanılmaktadır. Türkçe dilinde sosyalleşme ya da toplumsallaşma olarak kullanılmaktadır. Sosyalleşme kavramı sosyal bilimler alanında ilk olarak sosyolog Emile Durkheim (1858-1917) tarafından kullanıldı.

Sosyalleşme, toplum bilimin (sosyoloji) ve sosyal psikolojinin bir kavramı olarak, belirli bir kültürel ve toplumsal yapının içinde bireylerin geçirdiği en genel süreçtir. İnsanın sosyalleşmesi çok karmaşık, doğumu ile başlayan ve hayat boyu devam eden bir süreçtir. İnsan yapısı gereği yaşamını sürdürebilmek için diğer insanlar ile bir arada yaşamak ve etkileşim halinde olmak zorundadır. İnsan yaşamında ilk ve uzun süreli sosyalleşme çocukluk ve ergenlik döneminde gerçekleşmektedir. Sosyalleşme en kısa ifadesi ile insanın toplumun üyesi haline gelmesi sürecidir ve bu süreç içerisinde insan toplumun bir parçası olduğunu öğrenir. İnsanlar üyesi oldukları toplumun özellikleri, kültürü, değerleri, yaşam biçimleri, sembolleri gibi özellikleri sosyalleşme süreci içerisinde öğrenirler.

İnsan çevresi ile etkileşimi sonucunda, çevresindekilere benzer davranışlar geliştirir. Böylece tek bir kişi olmak yerine birbirlerinden farklılıkları olan ve birbirlerine büyük benzerlikler de gösteren toplumsal bireyler oluşmaktadır. Diğer bir ifade ile birey sosyal sistemin üyesi haline gelmektedir. Bu süreç sayesinde toplumun kültürünün gelecek kuşaklara aktarımı gerçekleşmektedir. Sosyalleşme sürecinde, insan toplumda sahip olduğu rol ve kendisinden beklenen rolleri yerine getirmesinden dolayı hayat boyu devam etmektedir.

Sosyalleşme süreci birincil ve ikincil sosyalleşme süreci olarak iki grupta değerlendirilmektedir. Ailede başlayan ve okul dönemine kadar olan birincil sosyalleşme, okul döneminden itibaren devam eden sosyalleşme ikincil sosyalleşme olarak ifade edilir. Sosyalleşme sürecinde birey, aileden başlayarak en dış sosyal katmana doğru tanışarak kimliğini oluşturur.

Referanslar

Bakıroğlu, C. T. (2013). Sosyalleşme ve Kimlik İnşası Ekseninde Sosyal Paylaşım Ağları Akademik Bilişim, http://ab.org.tr/ab13/bildiri/228.pdf, (Erişim tarihi: 19.07.2019); Coştu, Y. (2009). Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9 (2): 117–140; Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi; Köknel, Ö. (1985). Kişilik. Kaygıdan Mutluluğa (On ikinci baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi; Nieminen, P. (1998). Four Dance Subculture A Study of Non-Professional Dancers’ Socialization, Participation Motives, Attitudes and Stereotypes. Jyväskylä. Finlandiya: University of Jyväskylä; Tolan, B. (1996). Toplum Bilimlerine Giriş. Ankara: Murat-Adım Yayıncılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.