Serapsu Han
Doğal ve Kültürel Miras Kervansaray Han
-
2020
Alanya ilçesi Konaklı beldesi sınırlan içinde ve Alanya-Antalya karayolunun kenarında, bir tepe üzerinde bulunmaktadır. Şarapsa, Sarabsa, Sarafşa, Sarafsa ve Serapsu adlarıyla da anılmaktadır.
Bina, doğu-batı doğrultusunda uzanan, dikdörtgen planlı tek bir mekân olarak tasarlanmıştır. Kışlık kapalı bölümü ile kuzey-güney yönünde bulunan sivri beşik tonoz örtülü mescitten oluşmaktadır. Binanın kuzey ve güney cepheleri eş aralıklarla dizilmiş olan ve çatı seviyesine kadar yükselen dikdörtgen prizma payandalar ile desteklenmektedir. Çatı seviyesine yerleştirilmiş ve üst kenar boyunca binayı çevreleyen dendanlar, dıştan âdeta etkileyici bir kale görünümü oluşturmaktadırlar. Taç kapısı hanın kuzey cephesinin ortasında ve beden duvarından dışa doğru çıkıntılı olarak uygulanmıştır. Taç kapının yarım kubbeye benzeyen alnı, yarım daire profili bir kemer halinde cepheye açılmaktadır ve kemerin içine doğru daralmaktadır. Yapıda devşirme malzeme kullanılmıştır. Süsleme olarak sadece taç kapının iki yanda bulunan trompların alt kısmında yarım yıldız motiflerine yer verilmiştir.
Bu yarım kubbenin ortasında, etrafı beyaz mermerlerle çevrili niş içinde sivri kemerli beyaz bir mermer levha bulunmaktadır ve üzerinde yazılmış beş satırlık Arapça kitabesi bulunmaktadır;
“Es-Sultan, El-Â’zâm Şâhen-şâh, El-mu’azzam Zıllûl-lâh-ı ff-l Âlemin, Gıyâsu’d-dunya ve’d-din Ebû’l-Feth Keyhüsrev bin Keykubad”
Türkçesi:
“Yüce Sultan, Ulu Sahinşah, dünyada Allah’ın gölgesi, Din ve Dünya’nın Yardımcısı, Fetih Babası, Keykubad oğLu Keyhüsrev”
Günümüzde Lokanta olarak kullanılan barınak, tek bir sivri beşik tonozun örttüğü kesintisiz bir mekândır.
Referanslar
Bilici Kenan (2016). Şarapsa (Serapsu) Han. İçinde; Anadolu Selçuklu Dönemi Kervansarayları (ss. 393-401). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü; https://www.sanatinyolculugu.com/sarapsa-han/, (Erişim tarihi: 25. 07. 2020).