Selimiye Vakıf Müzesi

Müze Etnografya Müzesi

(Edirne, 2007 - )

Tarihi geçmişiyle birçok medeniyetin tarihi, kültürel ve sanatsal değerlerini bugünlere taşıyan Müze Kent Edirne’yi taçlandıran Selimiye Camii Külliyesi’nin Dâr’ül Kurrâ Medresesi bölümündedir. Dârü’l-Kurrâ Medresesi, Selimiye Camii Külliyesi’nin içinde yer almaktadır.

Selimiye Camii Külliyesi Türk-İslam mimarisinin yanında dünya mimarlık tarihinin de önemli yapıtlarından biridir. UNESCO’nun Kültür Mirası Listesi’nde yer almaktadır. 1569-1575 yılları arasında Mimar Sinan tarafından padişah II. Sultan Selim adına inşa edildi. Mimar Sinan’ın ustalık eserim dediği bu eser, dokuz temel birimden oluşmaktadır. Bu bölümler, Cami, Dar’ül Kurra Medresesi, Muvakkithane, Şadırvanlı Avlu, Arasta, Dar’ül Hadis Medresesi, Sıbyan Mektebi, Cami Dış Avlu ve Kütüphane’dir. Bu bağlam da, II. Murat zamanında mimar Davut Ağa tarafından camiye gelir getirmek amacıyla Arasta Çarşısı inşa edildi. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 2006 yılında restorasyonu tamamlandı. Dâr’ül Kurrâ Medresesi, uzun süre Osmanlı Devleti’ne eğitim kurumu olarak hizmet etmiştir. Bina tuğla malzemesi ve düzgün kesmetaş ile inşa edilmiştir. Dâr’ül Kurrâ Medresesi portal şeklindeki kapı ile açılmaktadır. Ortada dikdörtgen avluyu dört yönden revak çevrelemektedir. Revağın gerisinde yer alan büyük oda dershane ve mescit olarak hizmet vermiştir. Güney ve batı yöndeki odalarda öğrenci ve medrese hocaları kalmıştır.

Medrese, Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün yürüttüğü çalışmaların tamamlanmasıyla 01. 07. 2007 tarihinden itibaren Selimiye Vakıf Müzesi olarak hizmet vermeye başladı. Müze, koleksiyonunda kayıtlı 313 eser ile ziyarete açıldı. Selimiye Vakıf Müzesi’nde sergilenen eserlerinin büyük bir bölümü Edirne ve Kırklareli‘nin merkez ve ilçeleri çevresinde bulanan vakıf eserlerine ait taşınır kültür varlıklarından oluşturmaktadır. Vakıf yapılarında bulunan ve hayırsever kişi ve kuruluşlarca bağışlanan bu eşyalar, yapılan restorasyon çalışmalarının ardından, depolardan çıkartılarak birer kültür elçisi durumuna getirilerek sanatsever halkın izlenimine sunuldu. Bu bağlam da, onarımlar sırasında ele geçen Osmanlı dönemine ait rahleler, hat levhaları, çini parçaları, lüleler, el yazması Kur’an-ı Kerimler, hilyeler, şamdanlar, usturlaplar ve değişik objeler de müze de yer almaktadır. Müze düzenlenirken evrensel bir deha olan Mimar Sinan’a ayrı bir önem ve saygı duyulmuştur. Müze’nin revak duvarlarında yer alan panolara Mimar Sinan’ın kendi ifadeleriyle hayatını ve eserlerini içeren Mimar Sinan Sergisi düzenlendi. Müze’de yer alan bu koleksiyon dokuz odada sergilenmektedir. Bu odalar, dershane, hat, çini, maden ve ahşap sanatları ile saatler diye sınıflandırıldı. Müze’nin değişik bölümlerinde sergilenen bu eserlerin her biri paha biçilmez değere sahiptir. Medresenin dershane bölümünde eğitim tarihi mankenlerle canlandırılarak anlatılmıştır. Şah Melek Paşa Camii’nin renkli sır, Selimiye ve Muradiye camilerinin sır altı çini örnekleri, saatler bölümünde sergilenmektedir. Ayrıca günümüze ulaşan antika saatler, ahşap sanatı bölümünde sergilenirken ders ve kavukluk, Kur’an-ı Kerim muhafaza kutuları, ahşap süs eşyaları, Kur’an-ı Kerim rahleleri, el yazması Kur’an-ı Kerimler, hat bölümünde ise beratlar, hilyeleri, hat örnekleri, vd. sergilenmektedir.

Müze, koleksiyonuna kayıtlı 315 eserleriyle ziyaretçilere ücretsiz hizmet vermektedir. Ziyaretçiler tarihsel yolculuğa, mekana özgü, ruhu dinlendiren enstrümantal müzik eşliğinde kentin tarihi, kültürel ve sanatsal zenginlikleriyle çıkmaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Bilar, Ender (2019) UNESCO Dünya Kültür Mirası Değerimiz: Selimiye Camii Külliyesi. İstanbul: Tarih, Kültür, Sanat Kenti (ss. 71-78). Hiperyayın No: 485; https://edirne.ktb.gov.tr/TR-90132/selimiye-vakif-muzesi.html, (Erişim tarihi: 12. 01. 2020); https://www.vgm.gov.tr/faaliyetler/kulturel-faaliyetler/muzeler, (Erişim tarihi: 12. 01. 2020); Suna, Utku Musa (2010) Selimiye Vakıf Müzesi (Selimiye Dar’ül Kurra Medresesi). Ankara: Vakıflar Dergisi, 33: 169-174.