Sarıkamış Kayak Merkezi
Doğal ve Kültürel Miras Turizm Çeşitleri
Kış turizminin Türkiye’nin en doğusunda yapıldığı, Kars’a ait ilçede yer alıyor. XX. yüzyılın başlarında askeri amaçlı olarak kayak sporunun ilk başladığı yer Sarıkamış, ilk zamanlar çok sınırlı olarak ilçe çevresindeki yamaçlar üzerinde askeri birlikler ve ilçe halkı tarafından amatörce başladı. İlçe merkezinin üç kilometre güneybatısında 2.255 metre yüksekliğindeki Çamurludağ üzerinde 894 metre uzunluğunda kısa mesafeler için uygun olan teleski ve kayak evinin kurulması ile Sarıkamış’ta kayak sporu gelişmeye başladı. İlçe çevresindeki belli başlı alanların 20. 05. 1991 tarihinde 20876 sayılı Resmi Gazete’de Kars-Sarıkamış Süphandağı, Cıbıltepe, Balıklıdağ, Çamurludağ Turizm Merkezi olarak ilan edilmesi ile birlikte kayak pistleri oluşmaya başladı. 26. 07. 2010 tarih ve 27653 sayıyla yayınlanan Resmi Gazete’de bu bölge Kars Sarıkamış Kış Sporları Turizm Merkezi olarak ilan edildi. Günümüzde Bayraktepe (Cıbıltepe) Kış Turizm Merkezi olarak da bilinen kayak merkezinin yüksekliği 2.634 metredir. Sarıkamış Kayak Merkezi, Kars Havalimanı’na 50 kilometre mesafede olup Erzurum il merkezine 150 kilometre karayolu ulaşım mesafesindedir.
Sarıkamış Kayak Merkezi’nin en önemli özelliklerinden biri, bölgeye yağan kar cinsinin kristal kar şeklinde olmasıdır. Bu özelliği ile Sarıkamış dışında sadece Alpler’de bulunan kristal kar kayak sporu için ideal bir zemin sunuyor. Kayak sezonunda havanın güneşli olması karın ilk yağdığı günkü özelliğini kaybetmesine yol açmıyor. Sarıkamış Kayak Merkezi sarıçam ormanları ile kaplıdır, bu yüzden kayak merkezinde pistler rüzgara karşı korunaklı bir özellik sergiliyor. Ayrıca çığ tehlikesi yok denecek kadar azdır.
Sarıkamış Kayak Merkezi, birbirinden bağımsız dört bilgisayar donanımlı telesiyej sistemi sabit işletme hızı ile saatte 1.200 kişi taşıyor. Dörtlü oturma düzeni ve tek klemensli taşıma birimlerinden oluşan telesiyej birinci etapta iki, ikinci etapta bir, üçüncü etapta (Karanlıkdere) ise bir adet bulunuyor. 2018 yılının Eylül ayı itibari ile çalışmalarına başlanan kapalı telesiyej sisteminin 2019-2020 kayak sezonunda aktif hâle getirilecek olması ile zirveye çıkışın 14 buçuk dakikadan beş dakikaya düşmesi planlanıyor.
Kayak pistleri üç etaptan oluşuyor. Birinci etap 2000 yılında hizmete açıldı. 2.400 metre yüksekliğinde, 1.600 metre uzunluğunda ve genişlikleri FİS standartlarına uygun olarak 30-50 metre arasındadır. Bir ve iki numaraları pistlere sahip olan birinci etap başlangıç ve orta düzeyde kayakçılara hizmet ediyor. Birinci etabın pistleri yaklaşık 10 hektar genişliğindedir, bu da Bayraktepe Kayak Merkezi’ne ait toplam pistlerin yaklaşık yüzde 17’sini oluşturuyor. Bayraktepe Kayak Merkezi’ne gelen kayakçıların yüzde 25’i birinci etapta kayıyor. İkinci etap 1995 yılında hizmete açıldı. 2.200 metre uzunluğunda ve 30-50 metre genişliğe sahiptir. Üç, dört ve beş numaralı pistlere sahip olan ikinci etap orta ve ileri düzeyde kayakçılara hizmet ediyor. İkinci etabın pistleri yaklaşık 35,7 hektar genişliğinde ve Bayraktepe Kayak Merkezi’ne ait toplam pistlerin yaklaşık yüzde 59’unu oluşturuyor. Kayak merkezine gelen kayakçıların yüzde 60’ı ikinci etapta kayıyor. Bu etapta bulunan X numaralı pist yaklaşık yüzde 33 civarında eğime sahip olması nedeniyle ileri düzey sporcular tarafından dahi kullanılmıyor. Karanlıkdere ismi ile de anılan üçüncü etap 2010 yılında hizmete açıldı. 1.900 metre uzunluğunda ve 30-50 metre genişliğe sahiptir. Altı ve yedi numaralı pistlere sahip olan üçüncü etap diğer etapların aksine kuzeybatı yönlüdür ve ileri düzeydeki kayakçılara hizmet ediyor. Üçüncü etabın pistleri yaklaşık 14,5 hektar genişliğinde ve merkezdeki pistlerin yaklaşık yüzde 24’ünü oluşturuyor.
Bayraktepe Kayak Merkezi’nde bulunan kayaklı koşu etabı ise daha çok Kuzey Disiplinli kayak sporları için kullanılıyor. Karanlıkdere ve Soğuksu mesire alanı arasında bulunan kayaklı koşu etabı 2.000-2.050 metre yüksekliğindedir. Kuzey Disiplini yarışlarına olan ilginin azlığı sebebiyle kullanılmayan bu etap atlı kızaklarla gezi güzargahı olarak turistlere hizmet veriyor.
Aralık ve nisan ayları arasında yaklaşık birbuçuk metre karla kaplı Sarıkamış Kayak Merkezi’nde yılda ortalama dört-beş ay boyunca kayak yapılabiliyor. Yüksekliği 2.634 metre olan Bakraktepe Kayak Merkezi’nin konaklama tesisleri 2.150 metre yüksekliğinde bulunuyor. Merkezde aktif halde hizmet sunan 10 tesis bulunuyor. Apart oteller de dahil olmak üzere toplam yatak sayısı 1.054’tür. İnşası devam eden konaklama tesislerinin tamamlanması ile birlikte merkezin yatak sayısının 1.354 olması bekleniyor. Kayak merkezine iki kilometre uzaklıktaki Sarıkamış ilçe merkezinde bulunan konaklama tesisleri ile birlikte toplam konaklama tesisi sayısı 16, toplam yatak sayısı ise 1.406’ya ulaştı.
Referanslar
Aydın, A. D. (2007). Sarıkamış’ın Kış Sporları Turizmi Potansiyeli Açısından Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6: 203-209; Demir, M. (2017). Doğal ve Beşeri Özellikleriyle Kars İlindeki Turizm Faaliyetlerinin Durumu, Marmara Coğrafya Dergisi, 35: 134-154; Eşitti, B. (2018). Sürdürülebilir Kış Sporları Turizmi: Sarıkamış’ın Potansiyelinin SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi, Turizm Akademik Dergisi, 1: 205-220.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Demir, M. ve Alım, M. (2016). Sarıkamış Bayraktepe (Cıbıltepe) Kış Sporları ve Turizm Merkezine Ait Coğrafi Bir Değerlendirme, Marmara Coğrafya Dergisi, 33: 241-275.