Milas Taş Eserleri Müzesi

Müze Tarih Müzesi

(Milis, Muğla, 2019 - )

Muğla’nın Milas ilçesinde yer alan Beçin Kalesi örenyeri içerisinde bulunuyor. İnşa kitabesine göre 1375-1376 yılında Menteşeoğluları’ndan Ahmed Gazi Bey tarafından yaptırılan Ahmed Gazi Medresesi’nin günümüzde restore edilerek işlevlendirilmesiyle 2019 yılında müze haline getirildi. Menteşeoğlularından Orhan Bey döneminde başkent yapılan Beçin, başkent olduğu için özenle imar edildi. Beçin Kalesi içerisinde Ahmed Gazi Medresesi ile birlikte Orhan Camii, hanikah, türbeler, Kızıl Han, Kubbeli Çeşme ve kent meydanı yer alırken surların hemen dışında Yelli Medresesi, Karapaşa Medresesi, Orman Tekkesi ve diğer zaviyelerin varlığı Beçin’in Menteşe Beyliği’nin ilim merkezi haline de getirilmeye çalışıldığını düşündürüyor. Bu yapılanma sırasında inşa edilen Ahmed Gazi Medresesi fazla süslemeye sahip olmamakla birlikte, gotik üsluba benzeyen ve kesme taştan yapılan taç kapısı ve eyvan kemerleri ile Selçuklu geleneklerinden farklı bir mimari anlayışa sahiptir. Medresenin ana kapısı üzerinde beş satırlık bir kitabe yer almakta olup kitabede “Öğrenmek, kadın, erkek her Müslüman için kaçınılmaz bir görevdir. Bu mübarek medresenin inşa edilmesini, Büyük Emir, Derviş, Sahiller Sultanı, dinin ve devletin tac’ı (Taceddin) Ahmed Gazi bin İbrahim –zaferi yüce olsun- 777 yılında (miladi 1375-76) emretti.” yazıyor. Ana eyvanın sağ ve sol kemerlerinin üzerine ise ön ayakları ile uzun ince bir flama tutan birer adet aslan figürü konuldu, bu figürlerden sağ kemer üzerindeki aslanın tuttuğu flama üzerine de Arap harfleri ile Ahmed Gazi yazısı kazındı.

Dört eyvanlı, avlulu bir şemaya sahip olan yapının ana eyvanı içinde, kurucusu Ahmed Gazi ile kim olduğu tam olarak saptanamayan birinin mezarı bulunuyor. Ahmed Gazi’nin mezarından dolayı burası türbe haline getirildi ve yöre halkı tarafından da adak yeri olarak kabul gördü. Ayrıca bu kutsiyetinden dolayı halk tarafından sık sık ziyaret ediliyordu. Kültür Bakanlığı tarafından restore edilen medrese 2019 yılında müzeye çevrildi. Bugün müze olan medrese dokuz oda, iki koridor ve bir avludan oluşuyor. İçinde 35 adet taş eser vardır. Bu eserler Beylikler ve Osmanlı dönemi olmak üzere iki farklı döneme ait olup eserler belli bir kronoloji ile tasnif edildi. Müze aynı zamanda medrese yapısı olduğu için odalardan birinde Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı devri medreselerinden örnekler maket olarak sergileniyor. Böylece ziyaretçilere, mimari olarak Ahmed Gazi Medresesi’ni Türk devri medreseleri ile mukayese yapma imkânı sunuluyor. Ayrıca, medresenin kışlık dershane bölümlerinde, medrese içinde ders yapan müderris ve talebelerin bal mumu heykellerle ders sırasında canlandırmaları yapıldı.

Yararlanılan Kaynaklar

Eyice, S. (1989). Ahmed Gazi Medresesi ve Türbesi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı: 69; Pektaş, K. (2013). Beçin Kalesi 2012 Yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları, 35.Kazı Sonuçları Toplantısı (3. Cilt). Muğla: 313-328; Ünal, R.H. (2005). Menteşe Beyliği Başkenti Beçin. Muğla: Milas Rotary Kulübü Yayınları; Ünal, R.H. (2018). Beçin Kazılarının 15 Yılı (1995-2009). Muğla: Muğla Belediyesi Kültür Yayınları.