Lojistik
Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama Yönetim ve Organizasyon
-
2024
Lojistik kelimesinin etimolojisi, orta çağ dönemi Latince kelimesi "logisticus" ve Yunanca kökenli "logistikos" kelimesinden türemiştir. Bu kelimelerin temelinde, "mantık" anlamına gelen "logic" ve "istatistik" anlamına gelen "statics" kavramları yer almaktadır. Dolayısıyla, lojistik kelimesi "mantıklı hesap" anlamında ifade edilebilir. Yunanca "logistikos" kelimesi ise, "hesap, kitap yapma bilimi" veya "hesapta becerikli" anlamlarına gelir. Bu bağlamda, lojistik terimi, "mantıklı hesaplama" şeklinde birleştirilmiş bir anlam taşır. Ayrıca, lojistik kelimesinin ikinci kısmının Yunanca kökenli "ikon" kelimesinden geldiği ve "resim" anlamını taşıdığı belirtilmektedir. Yunancadan yapılan çevirilerde lojistik, "resimli matematik sanatı" olarak ifade edilmiştir. Dolayısıyla, "logos + icon" bileşik kelimesi, fonolojik ve morfolojik bir uyarlamadır. Sonuç olarak, lojistik kelimesinin etimolojisi, "hesap ve resim" veya "görüntü yoluyla sayısal beceriler" kavramlarına dayanır.Lojistik kavramı, günümüzde hem iş dünyasında hem de toplumsal yaşamda kilit bir role sahiptir. İlk olarak 1905 yılında Albay Chauncey B. Baker tarafından askeri alanda kullanılmış olmasına rağmen, sonraki yıllarda sadece askeri kullanımdan çıkarak, rekabet üstünlüğü sağlayan önemli bir sektör haline gelmiştir. Lojistik, sadece ürünlerin ve hizmetlerin tedarik zinciri boyunca hareketini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için çift yönlü akışın etkili bir şekilde planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi anlamına gelir. Bu süreç genellikle "Yedi Doğru" olarak bilinen tanımla ifade edilir; yani doğru ürünün, doğru miktarda, doğru zamanda, doğru yerde, doğru maliyetle, doğru şartlarda, doğru müşteriye ulaştırılmasıdır.
İşletmeler, karlarını artırmak ve rekabet avantajı elde etmek için lojistik yönetim sistemlerine güvenirler. Stratejik depolama, etkili taşıma ve tedarik zinciri yönetimi gibi lojistik faaliyetler, işletmelerin verimliliğini artırır ve rekabet güçlerini pekiştirir. Özellikle, lojistik faaliyetlerin etkin bir şekilde yönetilmesi, işletmelerin maliyetlerini düşürerek kar marjlarını artırabilir.
Lojistik, sadece işletmeler için değil, aynı zamanda bir toplumun yaşam standardı için de hayati bir öneme sahiptir. Enerji kaynaklarının etkin kullanımı, verimlilik, dağıtım etkinliği ve maliyetler gibi unsurlar, lojistiğin ülke ekonomisindeki rolünü belirler. Örneğin, enerji verimliliği ve sürdürülebilir taşımacılık uygulamaları, çevresel etkiyi azaltarak toplumun yaşam kalitesini artırabilir.
Lojistik sektörü, istihdam yaratma potansiyeli ve ekonomik büyüme üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Depo işletmeciliği, taşımacılık, lojistik hizmetler ve yazılım çözümleri gibi alt sektörler, geniş bir istihdam yelpazesine sahiptir. Bu da toplumsal refahın artmasına ve ekonomik büyümeye katkı sağlar.
Sonuç olarak, lojistik; ürünlerin, hizmetlerin ve bilginin etkin bir şekilde yönetilmesini sağlayarak işletmelerin rekabet gücünü artırırken, toplumların yaşam standardını yükseltmek ve ekonomik büyümeyi desteklemek için kritik bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, lojistik alanındaki sürekli gelişmelerin ve yeniliklerin takip edilmesi, gelecekteki başarı için hayati öneme sahiptir. Lojistik kavramı, günümüzde iş dünyasının yanı sıra toplumsal yaşamın da vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Kararlı bir şekilde ilerleyen teknolojik gelişmeler, lojistik sektörünün daha da önem kazanmasına ve etkisini genişletmesine olanak tanımaktadır. Özellikle dijitalleşme ve otomasyon gibi yenilikler, lojistik süreçlerin daha verimli ve etkin bir şekilde yönetilmesine olanak sağlayarak işletmelerin rekabet gücünü artırmaktadır. Ayrıca, küresel ticaretin büyümesiyle birlikte lojistik sektörü, uluslararası işbirliklerinin ve ticaretin gelişimine de önemli katkılar sağlamaktadır.
Referanslar
CSMP (2024). Tedarik Zinciri Yönetimi Profesyonelleri (Supply Chain Management Professionals-CSCMP). Erişim Adresi: https://cscmp.org; Gülenç, İ. F., ve Karagöz, B. (2008). E-lojistik ve Türkiye’de e-lojistik uygulamaları, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15): 73-91; Koçak, R. D. (2020). Lojistiğin tarihsel gelişimi: Askeri gereksinimden işletme lojistiğine ve tedarik zinciri yönetimine evrilme süreci, Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15(58): 246-258.