Kurtuluş Camii

Doğal ve Kültürel Miras Cami

Gaziantep’in Tepebaşı Mahallesi’nde yer almaktadır. Hâlihazırda Gaziantep’in en büyük camilerinden biridir. Cami 1873-1892 yılları arasında Valide Meryem Kilisesi (St. Mary) ismiyle kilise olarak yaptırılmıştır. Bir dönem hapishane olarak da kullanılan yapı, 1984 yılında tamirata alınarak 1988 yılında camiye dönüştürülmüştür.

Cami, 1100 metrekare alan üzerinde kurulu olup yerden yüksekliği 30 metredir. Cami yapısının köşeleri, pencere silmeleri yöresel siyah ve beyaz kesme taşlardan yapılan yığma bir taş yapıdır. Caminin dış kenarlarında yapısal görevi bulunmayan süsleme için Sade siyah beyaz taş karışımı bazalt taşı kullanıldı. Ağırlığı bir ton olan kilise çanı Brezilya’da yaptırıldı ve günümüzde Gaziantep Müzesi’nde korunmaktadır. Yapının çan kulesinin yarısı yıkılarak tek balkonlu minareye çevrildi ve 1985 yılında ise bir minare daha eklenmiştir. Sonradan eklenen minare kare kaide üzerinde yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Dikdörtgen planlı olan caminin içi mihrabı dik sütunlarla ayrılan üç bölümden oluşmaktadır. Oldukça yüksek kubbesi bulunan caminin mihrabı dikdörtgen şeklinde olup dışarıya doğru çıkıntılıdır. Beş kapısı bulunan caminin iki kapısı kuzeyde, iki kapısı güneyde ve ana giriş kapısı ise binanın batısında bulunumaktadır. Caminin alt kısmında faal 12 adet dükkân yer almaktadır. Kurtuluş Camii Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nce beş yıl süren restorasyon çalışmasının ardından 17. 06. 2017 tarihinde kapılarını tekrar ibadete açmıştır.

Referanslar

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi. (2020). Kiliseler, https://gantep.bel.tr/sayfa/kiliseler-26, (Erişim tarihi: 24.01.2020); Gaziantep İl KültürTurizm Müdürlüğü. (2020). Tarihi Gaziantep Camileri, https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR-52362/tarihi-gaziantep-camileri.html, (Erişim tarihi: 18.01.2020); Gaziantep Valiliği. (2020). Tarihi Kurtuluş Camii İbadete Açıldı, http://www.gaziantep.gov.tr/tarihi-kurtulus-camii-ibadete-acildi, (Erişim tarihi: 24.01.2020); Güllü, H. ve Karabekmez, M. (2016), Gaziantep Kurtuluş Camisinin Deprem Davranışının İncelenmesi, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 7(3): 455-470.