Kars Müzesi

Müze Etnografya Müzesi Arkeoloji Müzesi

(Kars, 1981 - )

1981 yılında hizmete açıldı. Kars’ın İstasyon Mahallesi’nin sınırlarındaki Cumhuriyet Caddesi’nde yer alan modern bir yapıdır. Kars Müzesi oluşumunun ilk başlangıcı 1959 yılında Kars Eski Vilayet Konağı’nın bir odasında kurulan Eski Eserleri Koruma ve Müze Memurluğu ile oldu. Bu memurluk ile 1959 yılında kurulan müzeye gerek toplama gerekse satın alma yoluyla birçok eser kazandırıldı, sonuçta birçok eser ortaya çıkınca, 20 Aralık 1964 tarihinde Kümbet Camii (Havariler Kilisesi) gereken teşhir tanzim çalışmaları sonrası müzeye çevrildi. Kars Müzesi, 1969 yılından itibaren müze müdürlüğüne dönüştürülerek faaliyetlerine devam etti. 1965-1971 yıllarında Kağızman, Camuşlu, Yazılıkaya ve Kurban Ağa Mağarası’ndaki kazı ve araştırmalar sonucunda elde edilen eserlerin müzeye kazandırılması ile artan sayıdaki eserlere, müze alanı yetmedi ve günümüzdeki müze binası planlandı. Kars Müzesi inşaatına İstasyon Mahallesi, Cumhuriyet Caddesi'nde, 4.500 metrekare arsa üzerinde temel alanı 3.100 metrekare olarak 1971 yılında başlanıldı ve müze binası 1978 yılında tamamlandı. 1979 yılından itibaren teşhir ve tanzim çalışmalarına da başlanan müze, 22. 04. 1981 tarihinde ziyarete açıldı.

Kars Müzesi, üç kat ve yedi ana bölümden meydana geliyor. Bodrum katta depolar, zemin katta arkeolojik eserler salonu ve bürolar yer alıyor. Birinci kat ise etnografik eserler salonu ve lojman bölümünü içeriyor. Kars Müzesi zemin katında yer alan arkeolojik eserler bölümünde Prehistorik Çağ, Kalkolitik Çağ, Eski Tunç Çağı, Urartular, Roma, Bizans, Selçuklular ve Osmanlılara ait pek çok değerli eser yer alıyor. Bunlar arasında; taş değirmenleri, Opsidyen kesici aletler, pişmiş toprak kaplar, çeşitli süs takıları, cam şişeler, ok uçları, mühürler, çeşitli cins ve devirlere ait para ve madalyonlar bulunuyor. Etnografya bölümünde bulunan eserler ise genellikle; Kars ve çevresinden derlenmiş olan dokuma örneklerinden halı, kilim, seccadeler ile bakır ve tunçtan oluşan mutfak gereçleri, altın ve gümüş işlemeli hançer, silahlar, el yazması eski kitap ve fermanlar, bazı yazılı basılı eserler, yöreye ait giyimler, gümüş takılar, tepelikler gerdanlıklar ve başlıklardan oluşuyor. Binanın giriş cephesinde yer alan açık sergi alanında Türk boylarının Kars ve çevresinde kullanmış oldukları koç, koyun, kuzu ve at şeklindeki mezar taşları ile Selçuklu ve Osmanlılara ait kitabeler ve bazı mimari eser parçaları bulunuyor. Yine dış cephede Kazım Karabekir Paşa’ya 1921 Kars Antlaşması sırasında Ruslar tarafından hediye edilen Paşanın Kolordu Komutanlığı yaptığı yıllarda Kars – Erzurum arasında özel vagonu olarak kullandığı Beyaz Vagon da yakın zamana kadar yer alıyordu. Ancak Beyaz Vagon, 2016 yılında taşınarak Kars Harp Müzesi’nin bahçesine konuldu.

Yararlanılan Kaynaklar

Kars İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Müzeler, Kars Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Tarihçesi, https://kars.ktb.gov.tr/TR-54869/muzeler.html, (Erişim tarihi: 26.12.2019); Türkiye Kültür Portalı (2019). Kars Müzesi – Kars, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/kars/gezilecekyer/kars-muzes, (Erişim tarihi: 24.11.2019).