Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. (Otobüs Firması)
Ulaştırma İşletmeciliği Karayolu Yolcu Taşımacılığı Otobüs İşletmesi
(Bursa, 1926 - )
-
2021
Türkiye’nin ilk karayolu taşıma şirketi olan Kâmil Koç Otobüsleri Anonim Şirketi, Kâmil Koç tarafından 1926 yılında kuruldu. Kâmil Koç, 1923-1926 yılları arasında memleketi Pazarcık ile Bursa arasında manda arabaları ile yük taşımacılığına başladı. 1926 yılında Bursa’dan aldığı ehliyet ile motorlu taşıtlarla yolcu taşımacılığına başladı. Sonrasında kendisine ait üç, şahıslara ait yedi araç ile bağımsız işletmesini kurdu. 1933 yılında şirketin filosuna yerli kasa Chevrolet, Dodge (Graham), Overland marka beş araç daha dahil edildi. Bununla birlikte aynı yıl Bursa ve Ankara arasında da seferlere başladı. Yolcu taşımacılığının yanı sıra 1944 ve 1948 yılları arasında mal nakliyesine de ağırlık verildi. Büyümeye devam eden şirket 1949 yılında filosuna Avrupa kasa dört adet Mercedes Benz otobüs ekledi ve ilk kez Ankara-İstanbul arasında yolcu taşımacılığına başladı. 1954 yılında ise İstanbul-İzmir, 1965 ila 1970 yılları arasında ise Karadeniz, Doğu ve Güney hatlarında seferler düzenlemeye başladı. Logo ve amblemin oluşturulmasıyla kurumsallaşmanın ilk adımları atıldı ve 1969 yılında Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. unvanı alındı. Firmanın kurucu başkanı Kâmil Koç ve ortakları ise Av. Alaettin Yıldız, Ceyda Çağalıkoç İsmet Yıldız, Sadiye Çağalıkoç ve Samiye Güzel idi. Kâmil Koç’un 1975 yılında vefatı üzerine ailesi şirketin misyonunu devraldı ve yönetim kurulu başkanlığına Av. Alaettin Yıldız geçti. Firma, faaliyetlerini farklı alanlara da taşıyarak 1976’da turizm sektöründe, 1978’de otobüsle kargo taşımacılığında ve 1982’de şehiriçi personel taşımacılığında görüldü. Bu dönemde müşteri memnuniyetine önem verilerek şirket merkezinde şikâyet ve önerileri değerlendirmek üzere Halkla İlişkiler birimi kuruldu. 1984 yılında Antalya destinasyonuna da seferler düzenlenmeye başlandı. Bu döneme kadar filosunda 0 302 model Mercedes Benz’ler ile hizmet veren şirket, Mercedes Benz Turbo S ve V6 araçları ile hizmet vermeyi sürdürdü. 1987’de Kâmil Koç’un imtiyaz sahibi olduğu Terminüs adındaki dergi yayın hayatına başladı. Faaliyetlerine hız kesmeden devam eden firma 1988’de Yalova’da ve 1989’da ise Sivrihisar’da Tempo Tesisleri’ni açtı. Şirketin faaliyetleri, 1990 yılında ilk defa yürürlüğe giren Şehirlerarası Karayoluyla Taşıma Yönetmeliği'nin şartlarına uyumlu hâle getirildi. Aynı yıl kargo taşımacılığı faaliyetlerini Ralkoç A.Ş. unvanı ile devam ettirmeye başladı. Filosuna Mitsubishi Maraton marka araçlar ve çift katlı otobüsler dahil edildi. 1998 yılına gelindiğinde firmada çalışan tüm kaptanlara psiko-teknik değerlendirmeler uygulanmaya başladı. Müşteri memnuniyeti ilkesini benimseyen şirket 1999’da yolcularını sigorta kuponları ile resmi olarak güvence altına almaya başladı. Şirketin kuruluş yılına özel, 1926 doğumlu yolcuları ücretsiz taşıdı. Bebek koltuğu uygulamasını getirdi. Dönemin Yönetim Kurulu Başkanı Av. Alaettin Yıldız 2001 yılında görevini Sena Kaleli’ye devretti. 2003 yılında ilk kez tarifeli İstanbul-Atina seferleri başladı. 4295 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve 25384 sayılı yönetmeliğe bağlı olarak çalışmalara başlandı. İstanbul Alibeyköy ve Ataşehir’de aktarma merkezleri açıldı. 2004 yılında yeni bir uygulama ile yolcuların yer numarasına göre bagaj fişi kesildi. Aynı yıl sefer ağına Isparta da eklendi. Teknolojinin gelişimine entegre olarak tamamı iç kaynaklar aracılığıyla geliştirilen operasyonel yazılım programı devreye girdi. 2005 yılında yolkart sistemi uygulamasına geçilirken, 1+2 tasarımlı özel araçlar ile Rahat Hat seferleri de başladı. Bu dönemde bağlı olduğu yönetmelik uyarınca şirketin kargo faaliyetlerini sonlandırdı. Şirket 80. yılına geldiğinde kurumsal sosyal sorumluluk projelerinde de adını duyurmaya başladı. Baba Beni Okula Gönder projesi ile Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde bulunan 12 kız yurdunun sosyal odaları yaptırıldı. Tofaş basketbol ve voleybol takımları ve Bursaspor’a sponsor oldu. Türkiye’nin dokuz şehrinde halka açık Ali Poyrazoğlu tarafından oynanan Koçum Benim gösterimleri yapıldı. Sefer yaptığı her destinasyona yüzde 95 promosyon ile bir TL’lik bilet satışı yaptı. Bu dönemde internetten bilet satışlarına başladı. Sektörün öncü firması olan Kâmil Koç Anadolu’da en hızlı büyüyen özel şirketler arasında gösterilirken, Capital Dergisi’nin “Türkiye’nin en büyük 500 özel şirketi’’ sıralamasında ilk ve tek karayolu yolcu taşımacılığı yapan şirketi olarak yerini aldı. Bunun yanı sıra Ekonomist Dergisi tarafından da Anadolu’nun en büyük 250 şirketi arasında ilk ve tek karayolu yolcu taşımacılığı yapan şirketi olarak gösterildi. Türkiye’nin ilk ve en kapsamlı Yol, Yolcu ve Yolculuk Şiirleri Antolojisini hazırlandı. Mediacat Dergisi tarafından Türkiye’nin En Popüler 10 Kişisel Markası arasında gösterildi. Ekonomist Dergisi tarafından ise Anadolu Markaları 2007 yarışmasında hizmet sektörünün en iyi markası seçildi. Capital Dergisi’nin yapmış olduğu araştırmada, Türkiye’nin en değerli 100 markası arasında 17 basamak birden yükselerek 83. sırada yerini aldı. Fortune Dergisi’nin yapmış olduğu araştırmada ise Türkiye’nin en büyük 500 özel şirketi arasında 297. oldu. Şirketin genel müdürlüğüne 2008 yılında Kemal Erdoğan atandı. 2009 yılında ise Kâmil Koç markası Tanınmış Marka olarak tescillendi. Bu yılda kurum için çalışanlara yönelik Maviyol bülteni yayımlanmaya başladı. Kiosk üzerinden bilet satışları başladı. Sefer yaptığı hatlara Bartın, Zonguldak ve Çorlu eklendi. 2010 yılında ise şirketin bünyesinde 7/24 Operasyon Merkezi hizmete girdi. 2011 yılında şirket 10 milyonuncu yolcusunu taşıyarak başarılarını taçlandırdı. Bu dönem akıllı telefonlar üzerinden çevrim içi bilet satışı hizmeti verilmeye başlandı. 4N teknolojisinin bulunduğu otobüsler şirketin filosunda yer aldı. Rahat Hat logosu yenilendi. 2012 yılında güzergahlarına Bolu, Çorum, Karabük, Kırıkkale ve Kastamonu destinasyonlarını ekledi. Ardından 2013 yılında ise Orta ve Doğu Karadeniz yoğunlukta olmak üzere Giresun, Kocaeli, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon ve Uşak destinasyonları dahil edildi. Yeni hatları bünyesine ekleme sürecinde 2012 ve 2013 yıllarında The Brand Age Dergisi’nin yayımladığı araştırma sonuçlarına göre karayolu taşımacılığı sektöründe Türkiye’nin itibarı en yüksek şirketi olarak seçildi. Araştırmada değerlendirmeye alınan kriterler ise yönetim kalitesi, ürün/hizmet kalitesi, çalışan markası, finansal sağlamlık, kurumsal sorumluluk, duygusal bağlılık ve tanınma idi. 2014 yılında ise Adana, Aksaray, Amasya, Artvin, Gaziantep, Gümüşhane, Hatay, Kayseri, Kırşehir, Mersin, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sivas, Tokat ve Yozgat seferleri başladı. Bursa ve İstanbul arasında deniz taşımacılığı yapan Bursa Deniz Ulaşım (BUDO) ile işbirliği halinde taşımacılık yaptı. Taşımacılık faaliyetlerini geliştirmekle kalmayan şirketin sosyal sorumluluk projelerine verdiği önem de yaptığı çalışmalardan görülmekteydi. Bunlardan biri olan Korunmaya Muhtaç Çocuklar Vakfı (KORUNCUK) ile Hayata İz Bırak sosyal sorumluluk projesi hayata geçirildi. Ayrıca Geleceğin Liderleri Programı ile üniversitelerde kişisel gelişim ve kariyer seminerleri düzenledi. 2015 yılında kuruluşundan bu yana 17 milyon yolcuya hizmet verdi ve Ağrı, Bingöl, Bitlis, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Malatya, Muş, Sinop, Van ve Yunanistan hatlarını da sefer ağına ekledi. 2016 yılında Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. Genel Müdürlüğü görevine Cengiz Doğan atandı. Aynı yıl, sektördeki nitelikli kaptan ihtiyacının karşılanması adına Kâmil Koç Kaptan Akademisi hayata geçirildi. Bu akademide yalnızca Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş.’de çalışacak kaptanlar için değil, sektörün genelinin faydalanabilmesi için eğitim programları düzenlendi. Karayolu taşımacılığında faaliyetleri ile öncü olan Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. 2019 yılının ağustos ayında FlixBus ile iş ortağı oldu. FlixBus, Almanya’da kurulan Avrupa’nın en büyük şehirlerarası otobüs ağına sahip bir şirkettir. Firma, Türkiye’de 60 il ve 288 ilçeye seferler düzenlemektedir. Bunun yanı sıra FlixBus ile ağını Avrupa’nın 35 ülkesine de genişletmektedir. Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. bünyesinde bulundurduğu 1.100 araç ile Türkiye’nin en büyük filosuna sahip karayolu taşımacılığı yapan şirketidir. Kâmil Koç Otobüsleri A.Ş. günümüzde binlerce destinasyon ve milyonlarca yolcuyu buluşturarak taşımacılık faaliyetlerini sürdürmektedir.
Referanslar
https://www.flixbus.com.tr/kurumsal/kamilkoc-hakkinda, (Erişim tarihi: 05.05.2021); https://www.flixbus.com.tr/kurumsal/kamilkoc-hakkinda/kilometre-taslari, (Erişim tarihi: 05.05.2021); https://www.tasimadunyasi.com/roportaj/kaptan-akademisi-kuruldu-h3015.html, (Erişim tarihi: 05.05.2021); https://www.turizmgunlugu.com/2019/10/14/kamil-koc-satin-alan-flixbus/, (Erişim tarihi: 05.05.2021).