Girit’te doğdu (1890). Sadrazam olan amcasının adı Cevad (Cevat) ve paşa olan babası Şakir’in adlarının önüne annesi İsmet Hanım’ın isteği ile Musa adı da eklendi. Böylece ismi Musa Cevat Şakir oldu. Üç buçuk yaşındayken babası büyükelçi olarak Atina’ya atandı ve ailesi ile birlikte Faliro’ya (Faleron) taşındılar. Daha sonra Büyükada’ya döndüler ve burada mahalle mektebinde okula başladı. Bu sırada İngilizce özel dersler aldı ve Robert Kolej’inden mezun oldu (1907). İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nin Yeni Çağ Tarihi Bölümü’ne 1907 yılında kayıt oldu. Burada öğrenim görmesi, başta İtalya, İspanya ve Fransa olmak onun tüm Avrupa’yı gezmesine, müze ve kütüphaneleri ziyaret etmesine, oradaki sanat ve kültürü tanımasına olanak sağladı. Burada geçirdiği yıllarda yaşadığı deneyimler, onu Anadolu’ya daha da sahip çıkmaya yönlendirdi, Anadolu’nun kültürel mirasının farkına varmasını yol açtı. Cevat Şakir’in edebiyat ve resme olan ilgisi onu öğrencilik yıllarında gazetecilikle tanıştırdı, sürekli çeviriler yaptı, karikatürler, çizgi romanlar ve kapak resimleri çizdi, öyküler yazdı. Roma’da Güzel Sanatlar Akademisi’ne kaydoldu. 1913 yılında evlendiği İtalyan Aniesi ile bir süre İtalya’da kaldı, İtalyanca ve Latince öğrendi. 1914 yılının Haziran ayında Afyonkarahisar’daki çiftlik evlerinde babası ile tartıştı ve babasının tabancasıyla öldürdü. On dört yıl hapis cezası aldı, ancak hafifletici nedenlerden ötürü erken tahliye oldu. Daha sonra gazete ve dergilerde farklı isimler altında yazılar yazdı. Resimli Hafta Dergisi’nde Hüseyin Kenan takma adıyla 13. 04. 1925 tarihinde yazdığı Hapishanede idama mahkûm olanlar bile bile asılmaya nasıl giderler? başlıklı makalesi yüzünden yargılandı ve kalebentlik cezasını çekmek üzere Bodrum’a sürgüne gönderildi. Bodrum’da üç yıllık sürgün hayatının yarısını geçirdi ve kalanını tamamlamak üzere İstanbul’a gitti. Ancak İstanbul’da cezasının affedildiğini öğrendi ve Bodrum’a geri dönüp 1946 yılına kadar orada yaşadı. Bu sırada hümanizmin Anadolu kaynaklı olduğunu savunan, Anadolu uygarlıklarını kaynak olarak gören, Anadolu toprakları ve Helen dünyası arasında tarihi ve kültürel bir bağ olduğunu savunan Mavi Anadoluculuk düşüncesini, Halikarnas Balıkçısı, Azra Erhat, Vedat Günyol, Sabahattin Eyüboğlu ve İsmet Zeki Eyüboğlu ile birlikte geliştirdi. Cevat Şakir ve diğer Mavi Anadoluculuk görüşünü savunan aydınlar Anadolu toprakları üzerinde yaşamış tüm uygarlıklara sahip çıkarak bu kalıntıların, kültürel mirasın halk tarafından bilinmediğini ve tanıtılmadığını düşünmeye başladılar. Mavi Anadoluculuk felsefesi, mavi yolculuğun da başlangıcını oluşturdu. Cevat Şakir, Batı uygarlığının temellerinin Anadolu topraklarında başladığını herkesin kavraması için çaba gösterdi. Bodrum’un antik dönemdeki adı olan Halikarnas’ı ve denizin insanlarını kendine ad olarak seçti ve bundan sonra Halikarnas Balıkçısı olarak anılmaya başlandı. Bodrum’un bugünkü turizm değerlerinin temellerini attı ve kitaplarında sık sık bahsetti. 1946 yılında çocuklarının öğrenimi için Bodrum’dan İzmir’e taşınarak yaşamını yazarlık ve profesyonel turist rehberliği yaparak sürdürdü, turist rehberliği kurslarında da dersler verdi. Halikarnas Balıkçısı; İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince, İtalyanca, İspanyolca, Rumca gibi birçok dili konuşup ve yazabiliyordu. Böylece çok farklı dillerde kitapları okuyabilmiş ve yazabilmiştir. Engin bilgisi ve donanımıyla İzmir’de turist rehberi olarak aranan bir isim oldu. Halikarnas Balıkçısı, turist rehberliği eğitimlerine bizzat eğitmen olarak katıldığı gibi kitap da yayımlayarak bilgilerinin kalıcı olmasını ve daha fazla kişiye ulaşmasını sağladı. Yazdığı edebi kitaplarda olayları bizzat yaşayan biri gibi kaleme aldı. Balıkçı, gemici, süngerci, dalgıç, kaptan ve tayfa gibi kişiler, Cevat Şakir’in hikâye ve romanlarının kahramanlarını oluşturdu. İlerleyen yaşına kadar rehberlik yapan Cevat Şakir, edebiyatçı kişiliğinin yanında iyi bir turist rehberi, ressam, tarihçi, çevirmen ve bitki bilimcisi olarak bilinmektedir. Mavi yolculuğu başlatan, gezi rotaları çizen, aydın misafirlerini gezdirerek ülke turizmi, tarihi, doğası ve kültürü hakkında geniş bilgiler vererek Anadolu’nun tanıtılmasına en fazla katkı sağlayan kişidir. Cevat Şakir Kabaağaçlı, 13. 10. 1973 tarihinde İzmir’de yaşamını yitirdi ve kendi isteği üzerine Bodrum’da defnedildi. Cevat Şakir’, entelektüel kişiliği ve bilgi birikimi ile Türkiye’de rehberlik mesleğinin öncülerinden oldu ve Anadolu’nun tarihi ve kültürel mirasının ortaya çıkarılmasında ve tanıtılmasında çok önemli roller üstlendi.

Seçilmiş Eserleri: Halikarnas Balıkçısı (1980). Merhaba Anadolu. Ankara: Bilgi Yayınevi; Halikarnas Balıkçısı (1990). Anadolu Tanrıları. Ankara: Bilgi Yayınevi; Halikarnas Balıkçısı (1992). Anadolu Efsaneleri. Ankara Bilgi Yayınevi; Halikarnas Balıkçısı (1995). Altıncı Kıta Akdeniz. Ankara: Bilgi yayınevi.; Halikarnas Balıkçısı (1993). Aganta Burina Burinata. Ankara: Bilgi Yayınevi; Halikarnas Balıkçısı (2001). Hey Koca Yurt. Ankara: Bilgi Yayınevi; Halikarnas Balıkçısı (2002). Anadolu’nun Sesi. Ankara: Bilgi Yayınevi.