İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünün bünyesinde, alanında uzman olan akademisyenler tarafından kurulmuş bir müzedir (2019). İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü, Türkiye’de bu alanda kurulan ilk iki bölümden biri olmasından dolayı ayrı bir öneme sahiptir. Arkeoloji Bölümü kurulduğu ilk yıllardan itibaren, eğitimin yanı sıra arazi çalışmalarıyla arkeolojik bilgi üretimine önemli katkılar sundu aynı zamanda arkeolojik mirasın açığa çıkarılıp korunmasına da öncülük etti. Müze, 1 Temmuz 2019 tarihinde ziyarete açıldı. Müzenin ana kaynağı, Halet Çambel’in - tarafından kurulan Prehistorya Anabilim Dalı- koleksiyonundan geldi. 1940’lı yıllarda Ankara Müzesi’nden bağış olarak alınan ve o dönemde Alişar, Alacahöyük, Yumuktepe, Tarsus Gözlükule ile Van Kalesi gibi önemli yerlerden gelen tabakalanmış kazı örneklemeleriyle oluşturulan koleksiyon, sonrasında Boğazköy, Hacılar, Phrigya ile Hasköy kazılarında açığa çıkarılarak yayınlanan, ancak müzelerin almak istemediği çanak çömlek parçalarıyla zenginleştirildi. Müze, ilk yıllardan beri Kurt Bittel, Halet Çambel, Robert James Braidwood, James Mellaart, Bruce Howe, Carl Cullberg, Jean Perrot ve Mehmet Özdoğan’ın getirdiği malzemelerle oluşturuldu.

Müzede Keban ve Atatürk baraj göllerinin havzalarından ve Ufuk Esin başkanlığında gerçekleşen kurtarma kazılarından gelen sistemli arkeolojik malzeme örneklemesi de önemli bir yer tutuyor. Müze koleksiyonuna zaman içinde Türkiye’nin farklı bölgelerinde yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan; ancak müzelerin istemediği malzemeler de dâhil edildi. Müzeye yut dışından gelen -Kuzey Amerika, Fransa, Danimarka, Hollanda, Romanya, Macaristan, Bulgaristan, Irak ve İran- parçalarla müze koleksiyonu bugün, Türkiye’nin en kapsamlı arkeolojik malzeme örneklemesi konumuna geldi. Koleksiyondaki arkeolojik malzemelerin büyük bir çoğunluğu, sergilenebilecek nitelikte olmayan veya eser niteliği taşımayan ancak arkeolojik karşılaştırma malzemesi olarak kullanılan, kırık çanak çömlek parçaları, yontma taş ve hammadde örneklerinden oluşan laboratuvar malzemeleridir. Müzeye giriş ücretsiz olmakla birlikte müzede başta İstanbul Üniversitesi öğrencilerine olmak üzere, dışarıdan gelecek ve her yaş grubuna açık arkeoloji eğitimlerinin verileceği atölyeler de bulunuyor. Müze hafta içi her gün 09:00-16:30 saatleri arasında ziyarete açıktır. Müze konum olarak Mimar Kemalettin, Ordu Caddesi, 34.130 Fatih, İstanbul’da yer alıyor.