16.04.2003 tarihinde ve 4848 sayılı yasa gereğince Kültür Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı’nın birleşmesi sonucu kuruldu. Misyonu, “İstanbul’un evrensel sanat, kültür ve turizm değerlerini sürdürülebilirliğini sağlayarak yaşatmak ve tanıtmak, toplumsal bilincin oluşması adına bilgi erişilebilirliğini kolaylaştırmak ve İstanbul’un turizminden alacağı payı artırmaktır.” Müdürlük bünyesinde 12 adet şube ve üç adet birim faaliyet göstermektedir. Bunlar; strateji geliştirme, telif hakları, sinema, kültür varlıkları ve müzeler, kütüphaneler ve yayımlar, tanıtma, personel, güzel sanatlar, araştırma ve eğitim, yatırım ve işletmeler, idari ve mali işler ve kültür işleri şubeleri ile evrak kayıt, sivil savunma ve iş sağlığı güvenliği birimleridir. Müdürlük tarafından il genelinde kültür turizmi, şehir turizmi, inanç turizmi ve gastronomi turizmi aktivitelerinin ön plana çıkarıldığı, İstanbul turizminin en güçlü yanının kültür olduğuna vurgu yapıldığı görülmektedir. Müdürlüğe bağlı 36 adet kütüphane ve 12 adet müze müdürlüğü (Ayasofya Müzesi, Arkeoloji Müzesi, Galata Mevlevihanesi Müzesi, Kariye Müzesi, Fethiye Müzesi, Adam Mickiewicz Müzesi, Hisarlar Müzesi, Yedikule Hisarı Müzesi, Anadolu Hisarı Müzesi, İslam-Bilim-Teknoloji Tarihi Müzesi, Türbeler Müzesi, Türk ve İslam Eserleri Müzesi) bulunmaktadır.