İstanbul Devlet Tiyatrosu Üsküdar Tekel Sahneleri

DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS Kültür Bakanlığı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Bina

(Üsküdar, İstanbul, 2009 - )

Türk tiyatro tarihinde geleneksel Türk tiyatrosundan Batılı tarzda tiyatro eserleri yazımına ve sahnelenmesine Tanzimat döneminde geçilmiştir. İstanbul’da ilk tiyatroların kurulmasına gayrımüslim sanatçıların önemli katkıları bulunur. Batılılaşma hareketlerinin hızlandığı ve kurumsallaştığı Cumhuriyet döneminde tiyatronun gelişimi olumlu yönde ivme gösterir. 10 Haziran 1949’da Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü kurulur. Bugün İstanbul ve Ankara başta olmak üzere birçok şehirde Devlet Tiyatroları’nın sahneleri bulunur, her yıl ekim ayında perdelerini izleyicilerine açar.

İstanbul Devlet Tiyatrosu’nun Üsküdar Paşalimanı Caddesi 66 numarada bulunan Tekel Sahneleri tarihî ve kültürel açıdan diğer sahnelere göre ayrı bir öneme sahiptir. Bina, III. Selim tarafından 1798-1799 yıllarında Hububat Ambarları olarak açılmıştır. Limana yakın olmasının sağladığı imkânlar dolayısıyla değirmenlerin bulunduğu bina ve karakol binası (Paşalimanı Karakolu, 1842) daha sonraki yıllarda inşa edilerek Hububat Ambarları’na eklenip bugünkü görünümünü almıştır. İlerleyen dönemlerde tütün deposu olarak kullanılıp 2002’de Tekel Müzesi ve Kültür Merkezi’ne dönüştürülmüştür. Taksim’de bulunan Atatürk Kültür Merkezi’nin yeniden inşası için bina boşaltılınca 2009’da İstanbul Devlet Tiyatrosu Üsküdar Tekel Sahneleri hizmete girer. Yaklaşık 200 izleyici kapasitesine sahip bir salon ve oda tiyatrosunu (stüdyo sahne) bünyesinde barındırır. İzleyicilerin dinlenme amaçlı kullanabileceği küçük bir kafeteryaya sahiptir. Paşa Limanı’nda bulunan Tekel Sahneleri’ne karayoluyla toplu taşıma kullanarak ulaşılabileceği gibi Üsküdar İskelesi’ne vapurla gidildikten sonra beş-altı dakikalık yürüyüş yapılarak da erişilebilir. Ayrıca Tekel Sahneleri’yle içinde park bulunan Boğaz kıyısı alan arasında çift şeritli yol ve yaya yolu bulunmaktadır. İzleyicilerin oyun öncesi ve sonrasında vakit geçirebilecekleri bu küçük park; kent, Boğaz ve Köprü manzarası sunmaktadır.

Yaklaşık üç yüzyıllık binada hizmet veren İstanbul Devlet Tiyatrosu Üsküdar Tekel Sahneleri, açıldığı günden bu yana farklı oyunlara, etkinliklere ve sergilere ev sahipliği yaparak İstanbul’un kültür hayatında önemli bir yer tutmaktadır. 200 izleyici kapasiteli ve stüdyo sahneleri sahip olması, tarihî binası, Boğaz’a manzarası ve ulaşım açısından sunduğu kolaylıklar sayesinde tiyatro izleyicilerinin sanat rotasına eklemesi gereken bir duraktır. Tekel Sahneleri’ni ziyaret eden izleyiciler tarafından oyun ve bina/sahne hakkında yazılan olumlu yorumları genel ağ ortamında okumak mümkündür.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

https://www.devtiyatro.gov.tr/

Sanal Gezinti / İnternet Adresi

https://www.devtiyatro.gov.tr/

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: