Iasos Balık Pazarı Müzesi

Müze Arkeoloji Müzesi

(Milas, Muğla, 1995 – )

Muğla’nın Milas ilçesi Kıyıkışlacık Köyü içerisinde yer alıyor. Antik dönemde Iasos kenti ile ilgili olarak Strabon (XIV. 2. 21 c 658), toprakları fakir olduğundan Iasos halkının birçoğunun geçimlerini balıkçılıkla sağladığını aktarıyor. Bu bilgi, antik dönemde Iasos ekonomisinin önemli bir kısmının denizciliğe dayandığını gözler önüne seriyor. Kentteki düzenli ilk arkeolojik çalışmalar 1960 yılında, İtalyan Arkeoloji Enstitüsü müdürü arkeolog Doro Levi öncülüğünde başlatıldı. Iasos’ta, kent çevresinde yükselen mezar biçimli yapılar arasında yer alan ve MS II. yüzyıla tarihlenebilen bir yapı kompleksi mevcuttur. Söz konusu yer antik kent surlarının birkaç yüz metre dışında kalıyor. XX. yüzyıl başında kenti ziyaret eden İtalyan arkeologlar, o dönemde büyük bir kısmı toprak altında olan yapının Strabon’un zikrettiği balık pazarı olduğunu ileri sürdü. Yapının günümüzde de aynı isimle anılması bu yanlışlığın sonucudur. MS II. yüzyıla tarihlendirilen yapıda Syria etkileri görülmekle birlikte burası bir Roma Mausoleion’udur. Anıtsal mezarın kim tarafından inşa ettirildiği bilinmiyor. Ancak boyutları dikkate alındığında yapının önemli bir kişiye ait olduğu kuvvetle muhtemeldir. Bu bağlamda, halk arasında Balık Pazarı olarak bilinen Roma dönemine ait anıtsal mezarın etrafındaki revaklı galeriler Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilerek 1995 yılında bir müze olarak hizmete açıldı. Böylece Iasos kazılarında çıkarılan arkeolojik eserler, Balık Pazarı Açık Hava Müzesi’nde sergilenmeye başlandı. Müzede, Arkaik dönemden Bizans dönemine kadar kentin tarihini aydınlatan birçok heykel, yazıt, mimari ögeler, kabartmalı taşlar, sunak taşları, zemin mozaikler, Geç Geometrik döneme ait büyük bir pithos gibi eserler yer alıyor.

Yararlanılan Kaynaklar

Baldıran, A. (2018). Iasos antik kenti 2016 Yılı Çalışmaları, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2): 847-858; Baldoni, D., Franco, C., Manara, M., Belli, P., ve Berti, F. (2004). Karia’da Bir Liman Kenti Iasos (Çev.: G. Ergin). İstanbul: Homer Kitabevi; Bruno, M. (2009). Quarry Blocks in Marmor Iassense from the Balık Pazarı at Iasos (Turkey). İçinde; A. Gutiérrez, P. Lapuente ve ark. (Editörler), ASMOSIA 9. Interdisciplinary Studies on Ancient Stone (ss. 706-714); Bursa, P. (2007). Antikçağ’da Anadolu’da Balık ve Balıkçılık (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı.; Strabon (2015). Coğrafya (Çeviren: A. Pekman). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.