Grilling

Gastronomi

Neredeyse insanlık tarihi kadar eski bir uygulamadır. Izgarada pişirme ve kuru ısıda pişirme yöntemlerindendir. Bu yöntemde aynı adı taşıyan metal bir pişirme aleti kullanılmaktadır. Izgara esnasında yiyecekler (kırmızı et, tavuk, balık ve sebze) açık bir ateş üzerinde pişirilir. Izgara yapılırken kullanılan ateş genel itibariyle odun ve kömürden elde edilmektedir. Ancak günümüzde elektrik ya da doğalgaz kullanılarak çalışan ızgaralar da mevcuttur.

Izgara tekniğinde yiyeceklerin pişme süresi, kullanılan ateşin/ısının kuvveti ve pişirilen gıda maddesinin yapısına göre değişkenlik gösterir. Izgara esnasında yiyecekler doğrudan ateşe tabi tutulduklarından, ısı düzeyinin doğru ayarlanamadığı durumlarda (örn.: çok yüksek ısıda) besin öğelerinin dış yüzeylerinde hızlı ve besin değerini azaltıcı yanmalar meydana gelebilir. Dolayısıyla; işlem yapılan yiyeceğin iç ve dış tabakalarının eşit oranda pişirilebilmesi adına, ızgaranın ateşe çok yakın olmaması tercih edilmektedir. Izgara esnasında fazla pişirme tehlikesini ortadan kaldırmanın diğer iki yolu ise “Kullanılan gıda maddesini işlem öncesi ısıtmak ya da ızgara esnasında sık sık çevirmektir.” Örneğin; ızgara işlemi öncesi etin ılık suda 30-60 dakika kadar bekletilmesi, eti vücut ısısına yaklaştırmaktadır. Bu işlemden sonra ızgaraya alınan et hali hazırda belli bir ısıya ulaşmış olacağından, ızgara üzerinde pişirilme süresi minimize edilmekte ve uzun müddet yüksek ısıya maruz kalmasının önüne geçilmektedir.

Öte yandan ızgara esnasında dakikada bir çevrilen etin her iki yüzeyinin de eşit düzeyde ısı alması, doku ve nem oranın korunması sağlanmaktadır. Böylece yiyeceğin hızlı ve sağlıklı şekilde tüketime hazır hale getirilmesi kolaylaşmaktadır. Yüksek ısıdan korunan proteinli yiyeceklerde polisiklik aromatik hidrokarbon ve nitrozamin gibi toksik/kanserojen bileşiklerin oluşumunun önüne geçilmektedir. Özellikle kömür ve odun ateşinde yüksek ısıda gerçekleştirilen ızgara işleminde, ateş kaynaklarının kalıntılarının ürüne teması ile söz konusu bileşenlerin oluşumu ve insan sağlığına zarar vermesi oldukça olağandır. Bu bağlamda; elektrik ya da doğalgaz ile çalışan ızgaraların kullanımı ulusal ve uluslararası alanyazında önerilen bir konudur.

Referanslar

Eraslan, N. (2012). Pişirme Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık; Gisslen, W. (2010). Professional Cooking, College Version. New Jersey: John Wiley; McGee, H. (2007). On Food and Cooking: The Science and Lore of the Kitchen. New York: Simon and Schuster.