Girne

DESTİNASYON Kentsel Destinasyon YERLEŞİM MERKEZİ Şehir

Çok yönlü bir sektör olan turizm, çeşitli destinasyonlar için sürdürülebilir kalkınma fırsatları yaratmak amacıyla coğrafya, tarih ve kültürü iç içe barındırır. Kuzey Kıbrıs bağlamında, Girne, uzun zamandır ülkenin turizm başkenti olarak kabul edilmekte ve sıklıkla "Akdeniz'in İncisi" olarak anılmaktadır (Karabulut 1988). Bu nitelendirme, yalnızca Kıbrıs'ın kuzey kıyı şeridindeki eşsiz coğrafi konumundan değil, aynı zamanda tarihi derinliğinden, kültürel zenginliğinden ve modern turizm altyapısından ve gastronomi gibi çeşitli turizm modellerinin uygulanabilirliğine açık olduğundan da kaynaklanmaktadır (Kilitkayalı 2019; Girgen ve Şah 2020). 

Girne, Kıbrıs'ın kuzey kıyısında, Girne Sıradağları ve Akdeniz ile çevrilidir. Bu stratejik konum, dağlık manzaralar, kıyı güzellikleri ve yıl boyunca turizmi destekleyen ılıman Akdeniz ikliminin doğal bir birleşimini sunar. Şehir, adanın turizm kapasitesinin önemli bir bölümünü sunmakta olup, yaklaşık 15.000 yatak kapasitesiyle ulusal konaklama sektörünün yaklaşık yüzde 55'ini oluşturmaktadır (Turizm Bakanlığı 2022). 

Girne ve Turizm İlişkisi

Uluslararası direkt uçuşlar sınırlı olsa da, Türkiye'ye yakınlığı ve bölgesel feribot seferlerinin artan kullanımı şehrin erişilebilirliğini korumaktadır. Tarihi ve Kültürel Miras Girne'nin tarihi kimliği, turistik cazibesinde merkezi bir rol oynamaktadır. VII. yüzyıl Bizans dönemine dayanan Girne Kalesi, şehrin kültürel peyzajının temel taşlarından biridir. Surları içindeki Venedik Kulesi, Lüzinyan zindanları ve Batık Gemi Müzesi gibi müzeler ve arkeolojik kalıntılar her yıl binlerce ziyaretçiyi çekmektedir. Ayrıca, üç bin yıldan daha eski bir geçmişe sahip olan Girne Antik Liman, pitoresk bir ortamı gastronomi deneyimleri ve yerel el sanatlarıyla birleştirerek ziyaretçiler için güçlü bir yer duygusu yaratmaktadır (Web-1). Diğer miras alanları arasında, ikonik bir Gotik anıt olan Bellapais Manastırı ve doğal ve yapılı mirasın bir arada var olduğu Karaman (Karmi) ve Bellapais Köyü'nün geleneksel yerleşimleri yer almaktadır (Web-2). Bununla birlikte, Walt Disney'in kale tasarımlarına ilham verdiği düşünülen St. Hilarion Kalesi, Akdeniz'in en iyi korunmuş Orta Çağ surlarından biridir (Düzgün, 2022). Girne'nin turizm portföyü, tarihi alanların ötesine geçerek gastronomi, eko-turizm ve kültürel etkinlikleri de kapsamaktadır. Şeftali kebabı gibi gastronomi ürünleri, somut olmayan kültürel mirası temsil etmekte ve destinasyon markalaşmasında giderek artan bir rol oynamaktadır (Hjalager, 2010; Girgen ve Şah, 2020). 

Zeytinlik'teki Zeytin Festivali, Ozanköy'deki Pekmez Festivali ve Bellapais İpek Kozası Günleri gibi festivaller, yerel toplulukların kültürel turizmi güçlendirmek için geleneksel bilgileri nasıl kullandıklarını göstermektedir (Girgen 2024). Ayrıca, nesli tükenmekte olan Caretta caretta kaplumbağalarına ev sahipliği yapan Alagadi Plajı gibi doğal güzellikler, Girne'nin kıyı çevresinin ekolojik değerini vurgulamaktadır. Güçlü yönlerine rağmen, Girne sürdürülebilir turizm gelişiminde zorluklarla karşı karşıyadır. Sınırlı doğrudan hava bağlantısı, kumarhane tabanlı turizme bağımlılık ve yetersiz dijital tanıtım gibi sorunlar, küresel görünürlüğünü kısıtlamıştır. Ancak eko-turizmin yaygınlaştırılması, erişilebilirliğin iyileştirilmesi ve dijital pazarlama stratejilerinin benimsenmesi gibi fırsatlar bulunmaktadır. Instagram Reels ve YouTube Shorts gibi platformların artan önemi, etkili görsel hikaye anlatımının küresel ziyaretçileri nasıl çekebileceğini göstermektedir (Sigala 2018). 

Stratejik bir şekilde yönetilirse, Girne önümüzdeki on yılda ziyaretçi sayısını önemli ölçüde artırma potansiyeline sahiptir. Özetle Girne, coğrafya, tarih ve turizmin bir araya geldiği bir destinasyondur. Antik kaleleri, manastırları ve limanları, doğal manzaralar ve modern konaklama altyapısıyla bir arada bulunarak çeşitli bir turizm ekosistemi yaratmaktadır. Sürdürülebilir turizm ilkelerini entegre ederek, erişilebilirliği artırarak ve dijital tanıtımdan yararlanarak Girne, "Akdeniz'in İncisi" ve Kuzey Kıbrıs'ın kültürel ve tarihi merkezi konumunu daha da güçlendirebilir.

Referanslar

Düzgün, H. (2022). Walt Disney,”Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler” adlı çizgi filminde St. Hilarion Kalesi’nden esinlendi. Havadis Kıbrıs, https://www.havadiskibris.com/walt-disneypamuk-prenses-ve-yedi-cuceler-adli-cizgi-filminde-st-hilarion-kalesinden-esinlendi, (Erişim tarihi: 03. 11. 2025); Girgen, M. U. (2024). Akdeniz'in İncisi Girne. Turizm Kıbrıs, https://www.turizmkibris.com/haber-detay/2096_doc-dr-mete-unal-girgen-yazdi-akdeniz-in-incisi-girne, (Erişim tarihi: 03. 11. 2025); Girgen, M. U. ve Şah, M. (2020). Kuzey Kıbrıs’a ait Geçmişten Günümüze Geleneksel Mutfak Kültürü Üzerine Bir Çalışma. Proceedings Book ECLSS, CSU; Hjalager, A. M. (2010). A review of innovation research in tourism, Tourism Management, 31(1),:1–12; Karabulut, Y. (1988). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde Turizm, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 32(1-2): 209-235; Katsoni, V. ve Upadhya, A. (2017). Tourism, culture and heritage in a smart economy. Springer; Kilitkayalı, T. (2019). Gastronomi Turizmi Kapsamında ŞarapTurizmi, KKTC Girne İlçesini Ziyaret Eden Turistlere Yönelik Bir Araştırma (Master's thesis, Eastern Mediterranean University; Sharpley, R. (2018). Tourism, Tourists and Society (5th ed.). Londra: Routledge; Sigala, M. (2018). Social media and customer engagement in the tourism industry. In Advances in Social Media for Travel, Tourism and Hospitality (ss. 25–39). Routledge; Turizm Bakanlığı. (2022). Kuzey Kıbrıs Turizm İstatistikleri 2021–2022; Web-1: https://www.visitncy.com/discover/kyrenia-harbour, (Erişim tarihi: 03. 11. 2025); Web-2: https://www.visitncy.com/discover/bellapais-abbey/, (Erişim tarihi: 03. 11. 2025).

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: