Ereğli Müzesi

Müze Etnografya Müzesi Arkeoloji Müzesi

(Kdz. Ereğli, Zonguldak, 1998 - )

Zonguldak’ın Ereğli ilçesinde yer almaktadır. Kdz. Ereğli Müzesi, Halil Paşa Konağı olarak bilinen zemin kata ek olarak üç kat üzerine inşa edilmiştir. Binanın planı orta sofa şeklindedir ve kagir bir yapı içinde hizmet vermektedir. Halil Paşa Konağı, XIX. yüzyıl sonlarında (tahmini 1870’li yıllarda) Padişah II. Abdülhamit devrinde sancak beyi (mirimiran) olan Halil Paşa Karamahmutoğlu tarafından inşa edildi. Bozhane Yalı Caddesi üzerinde yer alan yapı, eski bir kilisenin temeli üzerine inşa edilmiştir. Roma dönemine ait olan binalardan elde edilen antik spoli malzemeler şapolyen (devşirme) adı verilen mazlemelerle binanın cephe süslemesi yapılmıştır. Yapı bir dönem eğitim merkezi olarak kullanıldı. Ortaokul ve kız meslek lisesi olarak kullanıldı. Yapı uzunca bir süre sahipsiz kaldı ve ve büyük oranda zarar gördü. Daha sonra bina restore edilmek üzere 1989 yılında Kültür Bakanlığı’na tahsis edildi.

Müze yapısı içerisinde arkeoloji ve etnografya bölümleri olmak üzere iki teşhir alanı bulunmaktadır. Arkeoloji salonunda bulunan 500’ü aşkın eser beş ayrı vitrinde kronolojik sırlamaya göre sergilenmektedir. Bir nolu vitrinde Neolitik dönemden Geç Hitit dönemine kadar uzanan dönemde Ereğli ve çevresinde bulunan eserler (kaplar, taş aletler, obsidyenler, mühürler vs.) sergilenmektedir. İki nolu vitrinde yer alan eserler Göztepe mevkiinde bulunan Göztepe tümülüsünde 1974 yılında yapılan kazılar sonunda ortaya çıkan (Helenistik döneme ait) ve Roma dönemine ait heykel parçaları, figürünler ve kandillerde sergilenmektedir. Üç nolu vitrinde ise Oymalı yeraltı şehrinde kazılar sonucunda ortaya çıkan eserler, Bizans dönemine ait eserler ve cam unguantariumlar sergilenmektedir. Arkeoloji salonu olarak bölümlendiren bu alanın dördüncü vitrininde ise, sikkeler yer almaktadır. Sikkeler dönemlerine göre sınıflandırılarak sergilenmektedir. Beşinci vitrinde ise Ereğli’ye 17 kilometre uzaklıkta yer alan bir kasabada Zengen‘de kum ocaklarında yapılan kazılar sonucunda mamut fosiline ait parçalar sergilenmektedir.

Müzenin ikinci bölümü olarak belirtilen etnografya salonunda 150’nin üzerinde eser sergilenmektedir. Eserler iki vitrinde sergilenmektedir. Vitrinlerde satın alma veya hibe yolu ile müzeye kazandırılmış olan yöresel kıyafetler, takılar, bakır tabaklar ile bir adet el yazması Kur’ân-ı Kerîm sergilenmektedir. Bahçe teşhirinde ise; mezar stelleri, sütunlar, sütun başlıkları, taş değirmenler ve küpler sergilenmektedir.

Müzenin birinci katında idari işlerinin yürütüldüğü odalar bulunmaktadır. Bu odalara ek olarak pişmiş toprak amphoralar, Hitit, Bizans ve Osmanlı dönemi mühür ve tamgalar, bullalar sergilenmektedir. İkinci katta ise yöreye özgü Elpek kumaşı ile yapılmış çeşitli kadın ve erkek giysileri yer almaktadır. Bu bölümde Elpek ipliği, dokuma aletleri, mendil, bohça, örtü gibi dokuma türleri, silahlar, takılar, mühürle, tütünle ilgili eşyalar, tespih, saat, mutfak eşyaları, ölçü ve tartı aletleri, yazma baskı kalıpları ve haritalardan oluşan yöresel etnografik eserlerde sergilenmektedir.

Müze bahçesinde ise Grek, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait sütun başları, mezar stilleri, mezar taşları, sütun gövde ve kaideleri, çeşitli mimari parçalar, lahitler ve ünlü pandomim sanatçısı Krispos’un mezar anıtı sergilenmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Karadeniz Ereğli Müzesi Broşürü, (2020). https://muze.gov.tr/s3/MysFileLibrary/Zonguldak%20Karadeniz%20Ere%C4%9Fli%20M%C3%BCzesi-e6759584-cae9-4756-ab2c-05f2228602c3.pdf, (Erişim tarihi, 14.10.2020); Türkiye Kültür Portalı, (2020). https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/konya/gezilecekyer/eregli-muzesi, (Erişim tarihi: 14.10.2020).