Dağ Kılavuzu

Kavram

Dağ kılavuzları (dag mihmandarları) dağcılık, kaya ve buz tırmanışı, kayak yapma yeteneklerine, iklim bilgisi, karda yol açma, yön bulma, risk ve acil durum yönetimi gibi bilgilere sahiptirler. Dağ kılavuzları, turizm ve alan rehberleri gibi bölgeyi çok iyi bilirler, profesyonel dağcıdırlar. Dağlarda turizm amaçlı gezilerin yanında arama, kurtarma ekiplerine de yardımcı olabilirler. Türkiye’de Türkiye Dağcılık Federasyonu’na kayıtlı 89 dağ mihmandarı vardır (2018). Bu federasyon, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’ne bağlıdır. Mihmandarların 25 yaşından büyük, lise ve dengi okul mezunu olmaları, ilk yardım eğitimi ve dağcılık lisansına sahip olmaları, dünya dillerinden birini bilmeleri ve diğer bazı özelliklere sahip olmaları gerekmektedir. Bu koşulları taşıyanların ayrıca 81 saatlik (etik, acil durum, yönetmelikler, coğrafya, iklim, ekipman, psikoloji, fizyoloji gibi derslerden oluşan) bir eğitimde başarılı olmaları gerekir.

Mihmandar; zorluk derecesi yüksek, 3.500 metreyi aşan, 12 kişinin üzerindeki tırmanışları federasyona rapor etmelidir. Dağ mihmandarı ekibin güvenliğinden ve yönetmelik gereğince; oluşabilecek her türlü kaza ve olayda ekibinden sorumludur. Tırmanış sırasında hizmet verdiği kişilerin onayı olmadan kendi isteğiyle mihmandarlık görevini bırakamaz. Ancak, faaliyetin başladığı yerde veya en az bir ilçe merkezinde bırakabilir. Süphan Dağı’na tırmananlar üzerine yapılan bir araştırmada rehberlik hizmetinden memnun olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 77,4 olup, bu oran, rehberlik hizmetleri için büyük bir orandır. Türkiye’deki rehberlerin, yabancı dağcıların tırmanışlarını sona erdirme gibi bazı yetkileri de vardır. Türkiye, dağcılık turizmi açısından (Karadeniz Dağları, Toros Dağları, Ağrı, Süphan, Erciyes gibi dağlar ve yükseltilerden dolayı) önemli bir potansiyele sahiptir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2006). Ağrı Dağı Protokolü, Sayı: 16, TGM 0303/158182, 28.09.2006, Ankara; Dağ Mihmandarlığı Yönetmeliği. (2004). 20.10.2004 Tarih ve 25619 Sayılı Resmî Gazete; IFMGA. (2019). Uluslararası Dağ Kılavuzları Dernekleri Federasyonu (International Federation of Mountain Guides Associations), https://ifmga.info, (Erişim tarihi: 01.11.2019); Köşker, H. ve Kahyaoğlu, M. (2015). Süphan Dağı’nı Ziyaret Eden Yerli Turist Profili, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (1): 75-92.