Şırnak ili Cizre ilçesinde bulunan müze, Cizre Kaymakamlığı tarafından restore edilerek 1997 yılında hizmete açıldı. Müzenin oluşturulmasında araştırmacı yazar Abdullah Yaşın’ın çabaları vardı. Müzeye Ebul-iz El Cezeri’nin ismi verildi. Bu sebeple müze İsmail Ebul-iz El-Cezeri Müzesi olarak bilinmektedir. Mevcut müze binası, aynı zamanda çeşitli kaynaklarda Cizre Belediye Binası olarak da geçmektedir. Müzedeki eserler arasında Babil tuğlaları, dinazorlara ait fosil dişleri, taş hayvan kabartmaları ve pişmiş topraktan kap kacaklar bulunmaktadır. Guti, Med, Asur, Babil, İslam İmparatorluğu, Emevi, Abbasi, Selçuklu, Azizan, Zengi, Rum, Arap ve Osmanlı dönemlerine ait eserlerin bulunduğu müzede, düzgün kesme taş kullanıldı. Müzede kıbleteyn taşı sergilenmektedir. Öte yandan Mecdüddin Ya’küb Firazabadi Kamus’unda şöyle demektedir: “Derebuna, Kettnnur, Ebyun Cizre’dedir. Orada büyük bir bodrum vardır. O bodrumun içinde büyük bir mezar vardır diyorlar. Bu mezar Nuh’un mezarıdır.” Bu konu ile ilgili taş kitabe de Cizre Müzesi’ndedir. 2017 yılında müze, resmi statüye kavuştu. 2018 yılında Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Yalçın Kurt ve beraberindeki heyet yapılacak olan yeni Cizre Müzesi ile ilgili Hamidiye Kışlası’nda ve Bırca Belek’te incelemelerde bulundu.

Yapının üzerindeki kitabede yapının tarihi ile ilgili herhangi bir bilgi yoktur. Eser malzemesi, inşa tekniği vb. özellikleri bakımından XIX. yüzyıl özelliklerini göstermektedir. Bütün bunlardan hareketle yapının XIX. yüzyıl sonu XX. yüzyıl başlarında yapılmış olduğu tahmin edilmektedir. Yapının ustası, Merho adında bir ustadır. Eski Belediye binası olan yapı daha sonraları Zabıta Çarşı Karakolu olarak kullanılmıştır. Belediye Caddesi üzerinde olan yapı iki katlı, kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen planlı olup, zemin kat dış sofalı, birinci kat sofasız ev tipindedir. Dıştan 12 x 6 metre ölçülerindedir. Planlama açısından basit olan yapının, sokağa bakan cephesi oldukça hareketlidir.

Zemin kat, kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen planlıdır. Dış sofalı bir düzenlemeye sahiptir. Planlama olarak yan yana düzenlenmiş üç mekandan oluşmaktadır. Batı cephenin tam ortasında basık kemerli ana giriş kapısı yer almaktadır. Basık kemerin üzerinde dörtlü yonca yaprağı biçiminde yıldız biçimli pencere vardır. Kapı, kuşatma kemeri iki kaval bir oluk silmeden oluşan bir bordürle kuşatılmıştır. Bordür sivri kemerlidir. Birinci kat kuzey-güney yönünde uzanan dikdörtgen planlıdır. Müze sofasız evler düzenlemesine sahiptir. Ancak merdivenin olduğu hol, işlev olarak olmasa da planlama açısından iç sofayı anımsatmaktadır.