Çilingiroğlu, Atılgan Altan. Prof. Dr.
Kişi Akademisyen İş ve Meslek Akademisyen Arkeolog
(1945 - )
-
2020
Türkiye’de arkeoloji biliminin, gelişmesine katkı sağlayan, Doğu Anadolu arkeolojisinde önemli çalışmalara imza atan ve bu alanda birçok bilim insanının yetişmesine öncülük eden bir akademisyendir. Çilingiroğlu, Trabzon’un Sürmene ilçesinde dünyaya geldi (1945) Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Prehistorya ve Arkeoloji Bölümünde tamamladı (1969). Yüksek lisans ve doktora eğitimlerini ise İngiltere Manchester Üniversitesinde tamamladı (1972 – 1980) Doktora eğitiminden sonra ülkeye dönen Çilingiroğlu, Erzurum Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Dr. Asistan olarak görev yaptı (1977 – 1980). 1980 yılından itibaren Ege Üniversitesi'nin bünyesinde çalışmalarına devam eden Çilingiroğlu, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bölümünü kurarak akademik kariyerindeki en önemli adımı attı (1983). Çilingiroğlu, 1985 yılında Doçent Dr. 1988 yılında ise Prof. Dr. unvanlarını aldı. Hayatı arkeoloji bilimi ile yoğurulan Çilingiroğlu ayrıca birçok idari görevde de yer aldı. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurul Üyeliği ve Başkanlığı, Ege Üniversitesi Yönetim Kurulu ve Senato Ege Üniversitesi Ege Üniversitesi Çeşme Meslek Yüksek Okulu Müdürlüğü, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanlığı (2002-2004/2009-2012) bu görevlerden bazılarıdır. Çilingiroğlu, Kültür Bakanlığı adına Anadolu’nun dörtbir köşesinde önemli arkeolojik projelere başkanlık etti. Elazığ Kaleköy Kazısı (1979-1981), Van Dilkaya Kazısı (1983-1991), Doğu Karadeniz Yüzey Araştırması (1993), İmikuşağı Kazısı Genel Koordinatörü (1981-1984), Van Ayanis Kalesi Kazısı Başkanı (1989-2012), Ulucak Höyük Bilimsel Kazı Başkanı (1995-2008) bunlardan en önemlileridir. Hiç şüphesiz Çilingiroğlu için bunlar içerisinde en önemli proje hayatını adadığı Ayanis Urartu Kalesi kazılarıdır. 1989-2012 yılları arasında çeyrek yüz yıla yakın bu kazıları başarı ile sürdüren Çilingiroğlu Urartu Arkeolojisi için eşsiz bir bilgi kaynağını da bilim dünyasına sundu. Yurtiçinde ve yurtdışında çeşitli kamu ve özel kuruluşların düzenlediği seminer, konferans ve kongrelere konuşmacı olarak katılan Çilingiroğlu, Uluslararası projelerle Türkiye adına önemli çalışmalar yaptı. 2003 yılında Aydın Doğan Vakfı Arkeoloji Ödülü ve 2005 yılında TÜBİTAK Özendirme Ödülü’ne layık görüldü. 2012 yılında emekliye ayrılan Çilingiroğlu 2006 yılından itibaren başkanlığını yaptığı Yaşar Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi ve Mütevelli Heyet Başkan Yardımcılığına günümüzde de devam etmektedir. Bunun yanı sıra yüzlerce makale, bildiri, kitap ve kitapta bölüm yazarak akademi dünyasının en üretken üyelerinden birisi olan Çilingiroğlu evli, iki çocuk babasıdır. Çok iyi derecede İngilizce bilen Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu halen İzmir’de yaşamaktadır.
Başlıca eserleri: Çilingiroğlu, A. A. (1984). Urartu ve Kuzey Suriye: Siyasal ve Kültürel İlişkiler. İzmir; Çilingiroğlu, A. A. (1997). Urartu Krallığı: Tarihi ve Sanatı. İzmir; Çilingiroğlu, A. A. ve Salvini, M. (Editörler) (2001). Ayanis I:Ten Years’ Excavations at Rusahinili Eiduru-kai,1989-1998. Rome; Çilingiroğlu, A. A. (2005). Ulucak Höyük Excavations: New Results (E. Abay ile), Mediterranien Archaeology and Archaeometry, 5: 5-18; Çilingiroğlu, A. A. (2007). Urartulu Argişti oğlu Kral Rusa: Bir Başarı Öyküsü,TÜBA-AR, 10: 73; Çilingiroğlu, A. A. (2008). Ayanis Kalesi’ndeki Evsel Mekânlar, Doğudan Yükselen Işık: Arkeoloji Yazıları. İçinde; B. Can ve M. Işıklı (Editörler). Erzurum: Atatürk Üniversitesi 50. Yıl Kuruluş Yıldönümü Arkeoloji Bölümü Armağanı; Çilingiroğlu, A. A. (2011). Ayanis: An Iron Age Site in the East. İçinde; S. R. Steadman ve G. McMahon (Editörler), Oxford Handbook of Ancient Anatolia (ss. 1055-1068). Oxford; Çilingiroğlu, A. A. (2004). Excavations at Ulucak Höyük:1995-2002, Ancient Near Eastern Studies. Louvain; Çilingiroğlu, A. A. ve Sagona, A. (Editörler) (2007). Anatolian Iron Ages 6, The Proceedings of the Sixth Anatolian Iron Ages Colloquium Held at Eskisehir, Ancient Near Eastern Studies 20, Peeters. Louvain; Çilingiroğlu, A. A. (2012). Dilkaya. İçinde; Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları (ss. 77-94). Izmir
Referanslar
Sağyamtimur, H. Editör (2009). Altan Çilingiroğlu’na Armağan/Yukarı Denizin Kıyısına Urartu Krallığı’na Adanmış Bir Hayat - Studies in Honour of Altan Çilingiroğlu a Life Dedicated to Urartu on the shores of the Upper Sea. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.