-
2020
Nevşehir’in Avanos ilçesindeki Çavuşin Köyü’nde bulunan cami, halk arasında Kaya Camii adıyla anılmaktadır. Bu caminin yapım tarihi, kim tarafından yapıldığı veya yaptırıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Yapı, temel olarak kaya oyma özelliğine sahip olup bu oyma, aynı zamanda caminin en eski kısmını oluşturmaktadır. Çünkü söz konusu kaya oyma, 1940’lı yıllarda restorasyona uğramıştır. Bu restorasyonda cami, o yıllarda cemaate yetmediği için kıblenin bulunduğu yön olan güney tarafından ve giriş yönünün bulunduğu batı tarafından genişletilmiştir. Bu bakımdan cami hem kaya oyma hem de bölgesel yapı malzemesi olan kesme taş özelliği göstermektedir. Caminin kapısı batı yönünde yer almaktadır. Bu kapı, kemerli bir eyvan şekline sahip olup 1940’lı yıllarda gerçekleştirilen restorasyon ile sonradan yapılmıştır. Yapının iç mekânının ortasında iki kemer bulunmaktadır. Bu kemerleri taşıyan oyulmuş kaya ise sütun şeklinde dizayn edilmiştir. Caminin minaresi, özellikle bölgede yaygın olarak görülen dikdörtgen formda tasarlanmıştır. Bahsi geçen yapıdaki minareler minbere benzedikleri için sıklıkla minber minare şeklinde isimlendirilmektedir. Bununla birlikte literatürde bu tür minareler köşk minare adıyla da anılmaktadır. Bunlar bilhassa Kayseri ve Nevşehir’de yani Kapadokya bölgesinin bir bölümünde bulunmaktadır. Üst kısımda köşk şeklinde bir şerefenin bulunmasından dolayı köşk minare de denilen bu tipten minareler, bazen yapının üzerine bazen de avlu duvarının bir tarafına bitiştirilerek inşa edilmiş durumdadırlar. Çavuşin Eski Camii’nin minaresi ise caminin üzerine konumlandırılmıştır. Kaya Cami’nin olduğu bölgede 1958 yılında bir heyelan yaşanmıştır. Bu heyelanın ardından caminin çevresi boşaltılmış ve Kaya Cami bir süre ibadete kapatılmıştır. Cami, 2011 yılında bir restorasyon gördü ve restore edildikten sonra camide ibadet yeniden açılmıştır.
Referanslar
Cappasist (2015). Kapadokya Turizm Rehberi Dizisi-Avanos. Ankara: Grafiker; Gündüz, Filiz (2005). Minare. https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/30/C30009706.pdf, (Erişim tarihi: 22 Dr.