Balkanlar ve Anadolu Giysileri Müzesi
Müze Etnografya Müzesi
(Bornova, İzmir, 2010 - )
-
2020
Uzun yıllar Türk hakimiyetinde yer alan Balkanlar’daki ve Anadolu coğrafyasındaki kültürel dokuyu eşya perspektifinden ziyaretçilere sunmayı amaçlayan bu müzede, 12 Balkan ülkesinden toplanan, insanların günlük yaşamlarının ayrılmaz parçaları olan geleneksel giysiler, takı ve aksesuarlar ile bu coğrafyalarda kullanılan halk sazları sergilenmektedir. Kültürel tarihin sunumunda mekan olarak, tarihi dokusuyla İzmir’in kültürel varlıkları arasında yer alan, XIX. yüzyılın sonları ile XX. yüzyılın başlarında Bornova’da inşa edilen Sirkehane binası kullanıldı.
Müze, Devlet Planlama Teşkilatı’nın desteği ile Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuarı Türk Halk Oyunları öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Cengiz Aydın’ın yürütücülüğünde gerçekleştirilen Anadolu ve Balkanlarda Halk Çalgıları, Halk Oyunları, Geleneksel Giyim- Kuşam ve Halk Müziği Müze ve Arşivi Oluşturulması adlı etnografik bir araştırma projesi sonucunda kuruldu. 2 Kasım 2010 tarihinde T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın onayı ile Ege Üniversitesi Etnografya Müzesi adını alan müze, bakanlık ve üniversite ortaklığı ile açılan ilk kurum müzesi olma özelliğini taşımaktadır.
Müzenin envanterinde yer alan obje sayısı toplamda 3.040 olup, bunlardan 2.300 parçası geleneksel giyim objesi, 110’u geleneksel halk çalgıları, 265’i takı ve aksesuar, 24’ü ise silah, dolap ve sandıktan ibarettir. Bu objelerin yanında, 20 bin 736 kare fotoğraf ve 208 saat video kaydı müze arşivinde yer almaktadır. Müzede geleneksel giysi ve takılarla bezenmiş 45 manken üzerinde Balkan kültürünün izleri sürülebilmektedir.
İki ayrı binadan oluşan Balkanlar ve Anadolu Giysileri Müzesi’nde bir bina Anadolu ve Balkanlar’daki çalgılara ayrılırken, diğer bina teşhir salonu ile iki katlı galeri kısımları ile otantik giysi, takı, aksesuar, silah ve diğer eşyalara ayrıldı. Müzedeki bölümler Anadolu ve Trakya Geleneksel Giyim Kuşam Sergisi, Balkan Ülkeleri Geleneksel Giyim Kuşam Sergisi, Düğün Evi Sergileri, Geleneksel Halk Çalgıları Sergisi ve Zanaat Atölyeleri Sergisi şeklinde tasarlanmıştır. Bu bölümlerin yerleşimde alt kat Anadolu ve Trakya yöresine ayrılırken, üst kat Balkan ülkelerine ait objelere ayrıldı. Alt katta ayrıca XIX. yüzyıla özgü düğün seremonisini görselleştirmek üzere, kına gecesi, çeyiz serme, düğün yemeği hazırlıkları döneme ait eşyalarla birlikte sunulmaktadır. Bu bölümde göze çarpan eşyaların başında Türk el sanatlarının ürünleri olan giysiler, gelinlik, takılar, keseler, birbirinden güzel işlemeli örtüler ve peşkirler, iğne oyaları gelmektedir. Ayrıca Zanaat Atölyeleri Sergisi bölümünde dönemin yaygın mesleklerinden ayakkabıcılık, bakır işleme, ağaç işleme ve terzilik canlandırılmaktadır. Bunların yanı sıra Süreli Sergi Salonu’nda zaman zaman koleksiyonerlere ellerinde bulunan halk kültürüne dair eserleri sergileme olanağı sunulmaktadır.
Referanslar
http://www.dr-cengiz-aydin.com/index.php?option=com_content&view=article&id=10&Itemid=147, (Erişim tarihi: 15.03.2020); https://www.izmirdergisi.com/tr/turizm/muzeler/2527-sirkehane-den-muzeye, (Erişim tarihi: 15.03.2020); https://etnografyamuzesi.ege.edu.tr/, (Erişim tarihi: 15.03.2020).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
https://etnografyamuzesi.ege.edu.tr/, (Erişim tarihi: 15.03.2020).