Balıkesir Şehirlerarası Otobüs Terminali

Terminal, Havalimanı ve Liman Otobüs Terminali

(Balıkesir, 2004 - )

Balıkesir'in Paşa Alanı Merkez Mahallesi’nde bulunmaktadır. Balıkesir-Bursa yoluna bağlanan Bandırma Caddesi ile caddenin güneyinden geçen Balıkesir-Yeniköy demiryolu hattı arasında konumlanmaktadır. Yapı, 2004 yılının Aralık ayında hizmete sokuldu. Terminal binasına Bandırma Caddesi’ne bağlanan ara bir yol ile bağlantı sağlanmaktadır. Özel araçların kullanımına açıktır, terminal binasının kuzeybatısında bir otopark yer almaktadır. Ara yoldan terminale yaklaşımda otomobillerin buraya, çelik uzay kafes sistemden üretilmiş bir saçak altından, kontrol noktasından geçmeden erişimi vardır. Otobüs erişimi, terminalin doğusunda kalan ve çelik uzay kafes sistemden oluşturulmuş bir saçak altında bir kontrol noktasından geçilerek gerçekleştirilmektedir.

Yapı, her köşesi ana yönlere göre konumlandırılmış kare planlıdır. Yapının kuzeydoğu ve kuzeybatıya bakan cephelerinde, lineer bir hat üzerinde yer alan ve yapının kuzeyinde birleşen iki katlı iki ofis kolu (kuzeybatı-güneydoğu; kuzeydoğu-güneybatı hatları oluşturacak şekilde) yer almaktadır. İki bina kolunun dik açıyla birleştiği noktada bir boşluk bırakılarak ana yolcu girişi oluşturulmuştur. Ofis kolları, bir koridor ve koridorda sağlı sollu birimler olarak tasarımlıdır. Her iki kolun koridor başlangıcı ana giriştir. Ofis kollarının alt katlarında bilet satış masaları, satış ön ofisleri, ticaret birimleri ve servis alanları; üst katlarında ise yolcu taşıma firmalarının özel yolcu bekleme salonları, ortak alanlar ve ofisler bulunmaktadır. Koridor uzunluklarının orta bölümlerinde, alt kat ile üst katların görsel bağlantısını sağlayan galeri boşlukları yer almaktadır.

Kare planı tamamlayacak şekilde güney bölümünde daha küçük bir kare planda iki kat yüksekliğinde tek katlı ortak yolcu bekleme salonu bulunmaktadır. Salonun üst örtüsünde geniş açıklıklar geçmeye olanak tanıyan çelik uzay kafes sistemi kullanımı görülmektedir. Hafif çelik çatı yapı yüksekliğinin bir kat yüksekliğine yaklaşan boyutu sebebi ile salon çok daha ferah ve yüksek olarak algılanmaktadır. Büyük bir alana sahip olan salonda yolcu trafiğini yönlendirmek ve kontrolsüz alan bırakmamak adına, salonun orta bölümünde, oturma alanlarının yer aldığı yükseltilmiş bir platform ve platforma güney yönünde bitişik halde bir süs havuzu bulunmaktadır. Ayrımın belirginleştirilmesi için, açık renk salon zemininden farklı olarak platform, koyu renk granit ile kaplıdır. Platformun güney bölümü, yükseltilmiş döşeme olmamasına rağmen görsel olarak platformu kare forma tamamlamak ve ilave oturma alanı oluşturmak için havuzu ortada bırakacak şekilde platformdaki ile aynı koyu renk kaplama malzemesi ile döşelidir.

Salonun güneydoğu ve güneybatı cephesi, doğal aydınlatma sağlayan cam cephelerle kurguludur. Yapının iç tarafında, bu cephelerin önünde ortak oturma bölgeleri yer almaktadır ve otobüslere erişimin sağlandığı yolcu peronlarına ulaşım bu cam cephelerden gerçekleştirilmektedir. Doğal aydınlatmanın artırılması için salon içerisinde, yapı dış hattı boyunca çatıda da cam cephe elemanları kullanımı mevcuttur.

Yapının kuzey ucunda yer alan giriş, doğu-batı hattı boyunca uzanan taksi durakları, toplu taşıma araç durakları ve özel araç yolcu indirme-bindirme bölümleri ile desteklidir. Terminal binasının çatısı, yapının güneybatı ve güneydoğu cephesi boyunca uzanan yolcu peronlarına saçak oluşturacak şekilde yapıdan dışarıdadır. Bekleme salonu doğu, batı ve kuzey köşelerinden düz bir hat oluşturacak şekilde ana yönlerde saçaklarla uzatılarak yolcu peron alanı daha da geniş hâle getirilmiştir. Terminale güneyden yaklaşan otobüsler için doğu-batı hattı boyunca uzanan yolcu peronlarında yolcu bekleme alanları ve otobüs binişleri kuzeyde (yapının güneyinde, otobüs beklemenin kuzeyinde), kuzey-güney hattı boyunca uzanan yolcu peronlarında yolcu bekleme alanları ve otobüs binişleri doğuda ve batıda, çift yönlü olarak hizmet vermektedir. Terminal binasından doğu, batı ve güney yönlerinde uzanan 60 adet peron bulunmaktadır. Peronların arasında, güneydoğu ve güneybatı yönünde iki adet 35 araçlık otobüs otopark ve bakım alanları yer almaktadır. Arazinin güney ucunda, otobüs park alanlarının arasında, kamu kullanımına kapalı bir yapı daha bulunmaktadır.

Yapının modern, endüstriyel bir görünümü vardır. Mimarî olarak Eskişehir Şehirlerarası Otobüs Terminali ile önemli ölçüde benzerlikler göstermektedir. İşletmesi, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Planlama ve Raylı Sistemler Dairesi Başkanlığı Toplu Taşıma Şube Müdürlüğü Birimi tarafından yürütülmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

https://www.balikesir.bel.tr/kurumsal/organizasyon-semasi/toplu-tasima-sube-mudurlugu, (Erişim tarihi: 02.12.2019); Noyan, M. (2004). Balıkesir-Otobüs Terminali, http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=36188&start=0, (Erişim tarihi: 02.12.2019).