Han, Akdağmadeni ilçe merkezinde, Ahisavi Mahallesi’ne bağlı Büyük Çarşı Caddesi ile Sakarya Caddesi arasında yer almaktadır. Yapının kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Ancak ikinci kat güney yönünde kapı üzerinde, H.1316 (M.1898-1899) tarihi yazılıdır. Bu tarihin yapının inşa tarihi olup olmadığı yönünde kesin bilgiye sahip olunmasa da yapının özellikle mimari özelliklerinden yola çıkılarak XIX. yüzyıl yapısı olduğunu söylenebilir. Han olarak inşa edilen yapı uzun bir süre hapishane olarak kullanılmış ve Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 08.04.1983 tarih ve A4227 sayılı kararıyla hapishane ismiyle tescil edilmiştir

Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda dikdörtgen planlı olan Tiftik Han, iki katlıdır. Yapının üzeri dıştan kırma çatıyla örtülmüş olup, çatıyı kademelendirilmiş saçak çevrelemektedir.

Yapının güneydoğu cephesinde zemin kat seviyesi sağır tutulmuşken, birinci kat seviyesinde basık kemerli altı pencere bulunmaktadır. Bu cephenin güney köşesine yakın bir zamanda inşa edilmiş çeşme yer almaktadır. Güney köşesinde kesme taş kullanılan cephenin diğer kısımlarında ise moloz taş kullanılmıştır. Kuzeybatı cephe, bitişiğinde yer alan dükkânlardan dolayı kapalı bir cephe olup yalnızca bir pencere açıklığı görülmektedir.

Kuzeydoğu cephede arazi eğiminden dolayı zemin kat belli bir seviyeye kadar toprak altındadır. Alt katta doğu ve kuzey köşelerde ikişer pencere yer almaktadır. Hanın iki giriş kapısından biri bu cephede zemin kat ile birinci katın orta eksenindedir. Çift kanatlı ahşap kapının üzeri basık kemerlidir. Moloz taş malzeme kullanılan cephenin üst kat seviyesinde basık kemerli sekiz pencere görülmektedir.

Güneybatı cephe yapının ana girişinin bulunduğu cephedir. Zemin kat ile birinci katı bir silme ayırmaktadır. Yapının cephesi dışa taşırılan ayaklarla beş bölüme ayrılmıştır. Üzeri yuvarlak kemerli çift kanatlı ahşap kapının yer aldığı orta bölümde kemer yüzeyinin kilit noktasında bir aslan figürü ve iki yanında rozetler içerisinde Maşallah yazısı ile farklı formlarda çiçek motifleri görülmektedir. Üçgen alınlık içerisinde ise dairesel formlu dışa taşkın içerisi boş bırakılmış pano bulunmaktadır. Bu cephede yer alan tüm pencerelerin kenarları dışa taşırılarak vurgulanmış, kilit taşları üzerinde yer alan bitkisel süslemelerle de yapıya hareketlilik kazandırılmaya çalışılmıştır. Yapıdaki süslemelerin büyük çoğunluğu bu cephededir. Bitkisel, geometrik, figürlü olmak üzere üç tür süsleme görülmektedir. Bitkisel olarak yaprak çiçek, meyve (armut, üzüm) motifleri, geometrik olarak kare, üçgen, çokgenler, figürlü olarak ise aslan ve ejder motifleri dikkat çekmektedir. Özellikle pencere kemerlerinin kilit taşlarındaki düğüm oluşturmuş ejder motifi ve aslan dikkat çekicidir.

Hanın zemin katına kuzeydoğu ve güneybatı cephelerin orta eksenlerinde yer alan kapılardan giriş yapılmaktadır. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda dikdörtgen şeklinde avlunun etrafını çapraz tonoz örtülü 10 sütunla taşınan revak çevirmektedir. Zemin katta, güneybatı cephede giriş eyvanı ve dört, kuzeydoğuda beş, kuzeybatı ve güneydoğu kısımlarda ise üç oda olmak üzere toplam 12 mekân bulunmaktadır. Odaların üzeri beşik tonoz ile örtülüdür. Birinci kata kuzeydoğu cephede yer alan kapıdan direk girilebildiği gibi, zemin kattan merdivenle de çıkılabilmektedir. Zemin katta olduğu gibi avlunun etrafı revakla çevrilidir. Birinci katta, güneybatı cephede beş, kuzeydoğuda beş, kuzeybatı ve güneydoğu kısımlarda ise iki oda olmak üzere toplam 11 mekân bulunmaktadır.

Osmanlı döneminde genellikle iç avluyu çevreleyen iki katlı konaklama ve depolama mekânlarından oluşan şehir içi hanı tipolojisi istisnai örnekler dışında çok fazla değişmemiştir. Bu plan şeması Bursa Emir Han’ından başlayarak Osmanlı’nın son dönemine kadar uygulanagelmiştir. Ticaret yapısı olarak inşa edilen, uzun bir süre hapishane olarak kullanılan ve günümüzde ilçe halk kütüphanesi olan Tiftik Han Osmanlı şehir içi hanlarının karakteristik plan tipolojisi içerisinde tek avlulu iki katlı ve revaklı hanlar grubunda önemli bir örnektir.