Adnan Menderes Havalimanı

Terminal, Havalimanı ve Liman Havalimanı

(İzmir, 1987 – )

Havalimanı, ismini 1950-1960 yılları arasında Türkiye’de başbakanlık yapmış olan merhum Adnan Menderes’ten almaktadır. Efes antik kenti, Meryem Ana Evi, Şirince gibi dünyaca ünlü turizm merkezlerini, Çeşme, Selçuk ve Kuşadası ilçelerini sınırları içinde bulunduran; Aydın, Manisa ve İzmir’e, turistik ve ticari amaçlarla yurtiçi ve yurtdışı havayolu bağlantısı sağlamaktadır. Havalimanı İzmir şehir merkezine 18 kilometre, Aydın şehir merkezine 95 kilometre, Manisa şehir merkezine 53 kilometre, Çeşme ilçe merkezine 89 kilometre, Kuşadası ilçe merkezine 66 kilometre ve Selçuk ilçe merkezine 62 kilometre mesafededir. Havalimanı 1987 yılında hizmete açıldı. 13. 06. 2006 tarihine kadar Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından işletildi. Havalimanın dış hatlar terminalinin inşası ve işletilmesi ihalesini 20. 05. 2005 tarihinde TAV İzmir Terminal İşletmeciliği A.Ş. aldı ve dış hatlar terminalini 13.06.2006 tarihinden itibaren işletmeye başladı. 16.12.2011 tarihinde DHMİ ile yapılan sözleşme kapsamında iç hatlar terminalinin işletilmesi hakkı 02.01.2012 tarihinden itibaren TAV Havalimanları bünyesinde faaliyet gösteren TAV İzmir Terminal İşletmeciliği A.Ş.’ye devredildi. Aynı sözleşme kapsamında dış hatlar terminalinin de işletme süresi uzatıldı ve her iki terminalin işletme imtiyaz hakkı 31.12.2032 tarihine kadar aynı şirkete devredildi. Mart 2014 tarihinde şirket isim değişikliğine gitti ve şu an faaliyetlerini TAV Ege Terminal Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş. olarak devam ettirmektedir. Havalimanı haftanın yedi günü 24 saat kesintisiz olarak iç ve dış hat trafiğine hizmet vermektedir. İç hatlarda başta İstanbul, Sabiha Gökçen, Ankara Esenboğa, Adana, Antalya olmak üzere birçok şehire, dış hatlarda ise turizm sezonuna bağlı olarak başta AB üyesi ülkeler olmak üzere İran, Irak, Lübnan, Rusya gibi birçok ülkeye aktarmasız uçuşlar yapılmaktadır. Havalimanının uluslararası uçuş kodu ADB olup, iç hatta 203 bin 279 metrekare, dış hatta 107 bin 699 metrekare olmak üzere toplamda 310 bin 978 metrekare kapalı alana sahip terminallerde yolculara hizmet vermektedir. Havalimanı, yolcu, kargo ve genel havacılık faaliyeti gösteren işletmeler için 35 uçaklık park kapasitesine sahiptir. Hava kargo hizmetlerinin sunulduğu iki adet kargo uçağı park kapasitesi bulunan 26.400 metrekare kargo apronu ve 77.094 metrekare kargo terminali bulunmaktadır. İç hatlarda ikisi engelli yolcular için toplam olarak 77 adet, dış hatlarda ikisi engeli yolcular için toplam 66 adet check-in kontuarı bulunmaktadır. İç hat için sekiz, dış hat için dokuz adet yolcu biniş köprüsü, altısı iç hat, sekizi de dış hat uçuşlar için kullanılan toplam 14 adet uçağa biniş kapısı (busgate) ile yıllık 20 milyon iç hat, 10 milyon da dış hat yolcusuna hizmet verebilecek kapasitedir. Yedi bin 737 metrekare VIP ve 5316 metrekare CIP yolcu salonları bulunmaktadır. Terminalde dört adet gümrük kontrol ve 37 adet pasaport kontrol bankosu yer almaktadır. İç hatlarda 2.523, dış hatlarda 2.37 araçlık otopark kapasitesine sahiptir. Havalimanı içerisinde 31 adet bilet satış noktası yer almaktadır. İzmir Büyükşehir belediyesine ait otobüsler, metro, tren, HAVAŞ işletmesinin otobüsleri ile havalimanına ücretli ulaşım seçenekleri bulunmaktadır. Özel transfer işletmeleri ve ticari taksi ile de havalimanına ulaşım sağlanabilmektedir. Havalimanında bir banka şubesi ve 10 bankaya ait toplam 14 adet ATM ünitesi bulunmaktadır. İç ve dış hatlar terminalinde giden yolcular için hizmet veren birer adet özel salon (lounge) bulunmaktadır. İç ve dış hatlarda ikişer adet danışma bankosu ve ayrıca dış hatlarda iki adet turizm danışma ofisi yer almaktadır. Toplamda bin 881 metrekare alanda hizmet veren gümrüksüz satış mağazaları (Duty Free), sağlık hizmeti kuruluşu ve çok sayıda kafe, restoran, hediyelik eşya satış yeri ve araç kiralama hizmeti sunan kuruluşlar yer almaktadır. Havalimanı sınırları içerisinde dış hatlar terminalinde terminal işletmecisi firmaya ait bir otel bulunmaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

DHMİ (2018). 2018 Faaliyet Raporu. Ankara: Devlet Hava Meydanları İşletmesi; TAV Havalimanları (2018). 2018 Faaliyet Raporu. İstanbul: TAV Havalimanları Holding A.Ş.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Güner, S. (2018). Türkiye’de Havalimanı İşletmeciliğinin Kısa Tarihçesi ve Havalimanları Üzerine İnceleme (Basılmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.