Menü Tasarımı

Gastronomi

Restoran yönetiminde menü düzenleme, menü oluşturma, menü yapılandırma, menü dizaynı ve menü tasarımı genellikle eş anlamlarda kullanılmaktadır. Menü tasarımı/düzenlemesi menü kartının boyutlarının, renginin, kullanılacak metnin belirlenmesi ve yiyecek-içeceklerin menüye yerleştirilmesi ile ilgili bir süreçtir. Bu düzenleme, müşterinin menüde seçimlerini yapabilmelerinde bir yöntemin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Menü tasarımının temel amacı; menü kartının açık ve anlaşılır olmasını sağlamaktır. Menü tasarımı, yönetsel ve fiziksel menü olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Fiziksel menü tasarımı; menü kapağı, menünün boyutları, menüde göz hareketlerinden oluşmaktadır. Menü Kapağı; yiyecek-içecek işletmesinde uygulanan dekorasyonun ve yiyecek-içecek işletmesinin kimliğinin simgesi olarak ifade edilebilir. Menü kapağı yiyecek-içecek işletmesindeki ortamı yansıtmaktadır. Menü kapağında müşteriye verilmek istenen etki ve izlenimi ileten kelimelerden ve grafiklerden oluştuğu için yiyecek-içecek işletmesinin genel reklam programının temel bir parçasıdır. Menü boyutları; menünün doğru ebatlarda hazırlanması ve basılması gerekmektedir. Menü boyutları belirlenirken, masanın boyutlarının dikkate alınması yiyecek-içecek işletmesine yarar sağlamaktadır. Küçük masalarda, büyük menüler kazalara yol açabilir. Büyük masalarda küçük menüler ise müşteri üzerinde etki oluşturamayabilir. Menüde göz hareketleri; müşterinin menü tiplerine göre menü üzerindeki göz hareketleri değişmektedir. Müşteriler genelde menüyü tamamıyla okumaz ve göz gezdirme yolu ile sipariş verecekleri yiyeceğe ya da içeceğe karar vermektedirler. Tek sayfalı menülerde en önemli bölüm, menünün sağ tarafında ve ortasının biraz üstünde kalan bölümdür. İlk önce göz bu bölümden yukarıya doğru kaymakta ve daha sonra yine bu bölümden aşağıya doğru gitmektedir. Bu alanda en karlı yiyeceklerin bulunması işletmeye fayda sağlamaktadır.

Yönetsel açıdan menü tasarımı; menü sırası, menü metni ve menünün esnekliğinden oluşmaktadır. Menü Sırası; yiyecek-içeceklerin yenilme-içilme sırasına göre menüye yerleştirilmesidir. Menüler çoğunlukla dıştan içe, üsten alta ve soldan sağa doğru okunmaktadır. Menülerin dikkat çeken yeri iç merkez veya iç sağ sayfasıdır. Giriş yiyecekleri en çok satılan yiyecekler olduğu için menüde en iyi yere yerleştirilmesi gerekmektedir. Menüde yer alan yiyecek-içeceklerin fiyatları yüksek fiyattan ucuz fiyata veya ucuz fiyattan yüksek fiyata doğru sunulmaktadır. Fiyatların karışık yerleştirilmesinin menünün müşterilerce daha iyi incelenmesi açısından etkisi bulunmaktadır. Menüde önce deniz ürünleri, sonra kümes hayvan yiyecekleri ve daha sonra et yiyecekleri sıralanmaktadır. Alkollü içeceklerin içilme sırasına göre menüye yerleştirilmesi önemlidir. Kokteyller başta, şaraplar ortaya ve akşam yemeği sonrası içkiler altta yer almaktadır. Bazı menülerde şaraplar menünün arka kısmında bulunmaktadır. Fiziksel menü, yiyecek-içecek işletmesiyle müşteriler arasında iletişimi sağlayan temel bir araç olmakla birlikte iletişimin nasıl olduğu verilerine ulaşmaktadır. Menü metni; menüde kullanılan yazı stili menüde yer alan yiyecek ve içecekleri birbirinden ayırabilmelidir. Uygun bir yazı stili ve büyüklüğü, uygun başlıkların ve boşlukların kullanımı ve yazının uygun bir şekilde düzenlenmesi menünün kolay anlaşılmasını sağlamaktadır. Menüde yer alan yiyecek-içecek çeşitleri müşterileri tanıdık olduğu ve anlayabileceği isimleri taşıması gerekir. Yazı metni basit, anlaşılır ve iletişimi kolaylaştıracak şekilde olmalıdır. Menüde esneklik; fiyatların hızla yükseldiği enflasyonist dönemlerde menünün esnekliği önemlidir. Bundan dolayı müşteri istekleri değişebilmektedir. Yiyecek-içeceklerin tüketilme eğilimi çok hızlı yükselebilir ya da azalabilir. Bazı yiyecek-içecek işletmeleri esneklik sağlamak adına günün menü kartını ya da duvar panolarını kullanmaktadır. Yiyecek-içecek işletmeleri enflasyonist dönemlerde menünün bir bölümünü değiştirmezken, bir bölümü günlük veya haftalık olarak değiştirmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Rızaoğlu, B. ve Hançer, M. (2005). Menü ve Yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık; Sökmen. A. (2003). Ağırlama Endüstrisinde Yiyecek ve İçecek Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık; Maviş, F. (2005). Endüstriyel Yiyecek Üretimi. Ankara: Detay Yayıncılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Doğdubay, M. ve Saatçi, G. (2014). Menü Mühendisliği. Ankara: Detay Yayıncılık.