Birinci Kuşak Turizm Akademisyenleri

Kavram İş ve Meslek Akademisyen

Nazmi Kozak tarafından ortaya atılan bir sınıflandırma yaklaşımıdır. Bu sınıflandırma yaklaşımına göre, Türkiye’de turizm alanındaki akademisyenler birinci, ikinci ve üçüncü kuşak olarak üçe ayrılmaktadır. Birinci Kuşağa girenler 1960-1990 yılları arasında yetişen akademisyenlerdir ve bunları birinci kuşak turizm araştırmacıları şeklinde isimlendirmek mümkündür. Ekonomi, işletme ve sosyoloji gibi alanlarda lisans ve lisansüstü çalışmalarını yaptıktan sonra uygulama alanı olarak turizmi tercih etmiş olmaları, Birinci Kuşak Turizm Araştırmacıları'nın temel bir karakteristiğidir. Bu gruba giren akademisyenlerin çalışma konuları, genel itibariyle makro konulardan oluşmaktadır. Öte yandan, birinci kuşak araştırmacılar arasında alan uygulamalarına dayalı çalışma yapanların sayısının az olduğu görülmektedir. Bu dönemin önde gelen yükseköğrenim kurumları arasında Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi yer almaktadır. Birinci kuşak araştırmacıların çalışmaları daha çok Turizm İşletmeciliği Dergisi ve Turizm Yıllığı'nda yayımlanmıştır.

Akademisyen olmayan turizm araştırmacıları da dahil edildiğinde, 1980 öncesinde etkin olan, özellikle de 1940-1980 yılları arasında turizm araştırmalarının gelişmesine katkıda bunan Birinci Kuşağın bir alt grup daha bulunmaktadır. Bu gruba girenler arasında Selahattin Çoruh, Tunay Akoğlu, Çelik Gülersoy, Hasan Olalı, Ergün Göksan ve Süreyya Akgün yer almaktadır.

Birinci kuşak içerisinde yer alan akademik turizm programlarının sayısal artışı iki dönemde belirgin olarak gerçekleşti. Bunlardan ilki 1963-1970 yılları arasındadır. Söz konusu dönemde üniversitelere bağlı dört kurum açıldı. Bunlar; İzmir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Turizm Enstitüsü (1964), Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu (1965), Ege Üniversitesi İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi Turizm Kürsüsü (daha sonra Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü), (1969) ve İstanbul Üniversitesi İktisadi Coğrafya ve Turizm Enstitüsü (1969). Diğer yoğunlaşma noktası ise, 1974-1979 öğretim yıllarıdır. Bu dönemde akademik düzeyde yedi okul açıldı. Bu eğitim kurumları; Hacettepe Üniversitesi Mesleki Teknoloji Yüksekokulu (1973), Aydın Önlisans Yüksek Okulu (1974), Bursa İktisadî ve Ticari İlimler Akademisi Balıkesir İşletmecilik ve Turizm Yüksek Okulu (1975), Boğaziçi Üniversitesi Meslek Yüksekokulu (1976), Ege Üniversitesi Aydın Turizm ve Otel İşletmeciliği Yüksekokulu (1977) ve Adana İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Mersin Turizm işletmeciliği Yüksek Okulu’dur (1979). Kurulan bu okulların birinci kuşağın turizm araştırmaları üzerinde önemli bir etkisi oldu. Birinci kuşak turizm akademisyenlerin bilimsel yaklaşımları yoğun bir şekilde Fransız turizm araştırmacıları ve akademisyenlerinden etkilendi. Bu ülkeyi Almanya ve İngiltere’deki çalışmalardan etkilenenler izlemektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kozak, N. (2000). Türkiye’de Akademik Turizm Literatürünün Gelişim Süreci Üzerine Bir İnceleme, Doğu Akdeniz Üniversitesi Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(1): 15-55.