Yıldızlama Sistemi

Kavram Yönetim ve Organizasyon

Türkiye’de turizm tesislerinin sınıflandırılması; turizm tesislerinin taşıması gereken asgari niteliklerin belirlenmesi, tesisler arasında belirli bir standardın sağlanması, kalitenin korunması ve sürekliliğin sağlanması amacıyla hazırlanan Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelği çerçevesinde düzenlenmektedir. Bu yönetmelik, 1982 yılında 2634 sayılı kanun numarası ile çıkarılan Turizmi Teşvik Kanunu’nun 37. maddesinin (A) bendinin (2) numaralı alt bendine istinaden yayımlanmıştır. Turizm tesislerinin niteliklerine ilişkin hazırlanan bu yönetmelik daha detaylı incelendiğinde; turizm tesislerinin belgelendirilmesine, bu tesislerin yönetim, personel ve işletme özellikleri ile uymak zorunda oldukları fiziki şartların ve işletmecilik esaslarının belirlenmesine, tanıtım, bilgilendirme ve uygulanacak fiyat tarifelerinin onaylanmasına ilişkin usul ve esasları içerdiği görülmektedir.

İlgili yönetmelikte, “Ayrıntıları ve tamamlayıcı unsurları ile birlikte turizm yatırımı kapsamında bulunan veya turizm işletmesi faaliyeti yapılan tesisler” turizm tesisleri olarak nitelendirilmektedir. Turizm tesisleri; konaklama başta olmak üzere, gastronomi, sağlık, spor, kongre ve rekreasyon, kırsal turizm, bileşik ve diğer tesisler olarak birbirinden ayrılmıştır. Buna göre; oteller, tatil köyleri, butik oteller, özel konaklama tesisleri, moteller, pansiyonlar ve apart oteller birer konaklama tesisidir. Bu tesisler içerisinde yalnızca oteller ve tatil köyleri yıldızlama sistemine tabii tutulmaktadır. İlgili yönetmelikte, konaklama tesislerinin sahip olması gereken asgari nitelikler ile birlikte bir tatil köyünde bulunması gereken özellikleri sağlayan ve belgeleme ve sınıflama yapılırken sınıfı için belirlenen puan sınırını aşmayı başaran tatil köyleri, dört ve beş yıldızlı tatil köyü olarak sınıflandırılmaktadır.

Oteller için yıldızlama sistemi detayları ise, yönetmeliğin 19. maddesinde ayrıntılarıyla belirtilmiştir. Bu sınıflandırma ilgili yönetmelikte açıkça belirtilen ve otellerin sahip olması gereken özellikler (asgari nitelikler, kapasite, fiziki özellikler, kullanılan malzeme standardı, işletme ve hizmet kalitesi, temizlik, bakım ve hijyen ile personelin nitelikleri ve eğitim düzeyi gibi) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Buna göre oteller; 1, 2, 3, 4 ve 5 yıldızlı olacak şekilde sınıflandırılmıştır. Konaklama tesisleri için belirlenen asgari niteliklere ek olarak bir yıldızlı oteller, en az 10 odaya sahip olan ve lobi ve lobide yer alan bir resepsiyon ile oturma alanında verilen sıcak-soğuk içecek hizmetine sahip tesisler olarak tanımlanmaktadır. Yıldızlama sistemine göre, yıldız sayısı arttıkça bir önceki yıldıza ilave olarak karşılanması gereken özellikler de artmaktadır. Bu sisteme göre dört ve beş yıldızlı otellerin bir, iki ve üç yıldızlı otellere göre daha nitelikli fiziki donanıma sahip oldukları anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, dört ve beş yıldızlı otellerde yönetim ve personel için de birtakım özellikler tanımlanmıştır. Toplam personel sayısının; dört yıldızlı otellerde en az yüzde 15’i, beş yıldızlı otellerde ise en az yüzde 30’u konusunda eğitimli veya sertifikalı olmalıdır. Aynı zamanda idari personel için de ilgili alanda eğitim ve en az 15 yıl sektör deneyimi aranan niteliklerdendir.

Referanslar

Akdu, S. ve Akdu, U. (2017). Star System and Service Quality Relationship in Hotels. Journal of Current, 7(4): 225-238; Sipahi, S. ve Yalçın, İ. C. (2020). Otel Yapılarında Konaklama Tipleri, Yıldız Sistemi ve Sürdürülebilirlik, Journal of International Social Research, 13(75): 409-419.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

1134 Sayılı Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik; Resmî Gazete (Tarih: 06. 01. 2019. Sayı: 30791).