Yetimhane Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Sosyoloji Sosyal Turizm

Yetimhane turizmi, genellikle az gelişmiş ülkelerdeki yatılı bakım tesislerinde kalan çocukları ziyaret etme uygulamasını ifade eder ve gönüllü turizminin bir alt kolu olarak kabul edilir. Bu turizm şekline, çoğunlukla Batılı ülkelerdeki sivil toplum kuruluşları öncülük etmektedir. Turistler, yetimhanelerde kısa süreli gönüllü çalışmalar yaparak çocuklarla vakit geçirir, oyun oynar ve dil öğretme gibi çeşitli faaliyetlerde bulunur. Ayrıca, ziyaret ettikleri yetimhanelere para ve mal bağışında bulunmaları da bu turizm türü içinde değerlendirilmektedir.

İlk bakışta yetimhane turizminin bu tesislerde kalan çocuklar için önemli bir destek olma anlamı taşıyacağı ileri sürülecek olsa da, bu turizm türünün ciddi sosyal problemleri beraberinde getirdiği bilinmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, yetimhane turizminin yarattığı sorunları gözler önüne sermiştir. En başta dikkat çeken durum, turistlerin bu seyahatler için aracı kurumlara ödeme yapması nedeniyle gönüllülük esasına dayanan bu turizmin günümüzde milyon dolarlık bir endüstri haline gelmesidir. Hollanda Dışişleri Bakanlığı'nın 2020 yılında yayımladığı bir rapor, çocukların yetimhane turizminin devamından yararlanan çeşitli gruplar tarafından metalaştırıldığını vurgulamaktadır. “Tourism Concern” adlı Britanyalı sivil toplum örgütü, 2014 yılında yetimhanelere gönüllü gönderen tur operatörlerini durdurmak için uluslararası bir imza kampanyası başlatmış ve bu turların çocukları “ölmeden önce yapılacaklar listesi” nesneleri haline getirdiğini savunmuştur.

Benzer şekilde, Katmandu merkezli Next Generation Nepal tarafından hazırlanan bir raporda, gönüllü turizmin topluluklara fayda sağlamanın yanı sıra önemli zarar verme potansiyeline sahip olduğu belirtilerek yetimhane turizmi ile çocuk ticareti arasındaki ilişkiler ele alınmıştır. Kamboçya'da 2005 yılından bu yana gönüllü turizmin doğrudan etkisiyle yetimhanelerde yüzde 70’in üzerinde bir artış tespit edilmiştir. Tyson Sadler’ın yönettiği The Last Tourist adlı belgeselde, modern turizmin beraberinde getirdiği başka pek çok etik problemle birlikte yetimhane turizminin yeni yetimhaneler açılmasına sağladığı katkı da ortaya konulmaktadır. 

İşaret edilen noktalara ilaveten, çocuklarla vakit geçirecek olan kişilerin çocuk bakımı ya da benzeri konularda herhangi bir profesyonel beceriye sahip olmamasının çocukların ruh hali üzerinde olumsuz etkileri beraberinde getirdiği de bilinmekte, bu durum konuyu daha da tartışmalı hale getirmektedir.

Referanslar

Canosa, A. ve van Doore, K. E. (2022). Orphanage tourism. Encyclopaedia of Tourism Management and Marketing (Cheltenham, UK and Northampton, MA, ABD: Edward Elgar Publishing; Guiney, T. ve Mostafanezhad, M. (2015). The political economy of orphanage tourism in Cambodia, Tourist Studies, 15(2): 132-155; Next Generation Nepal (2014). The Paradox of Orphanage Volunteering; van Doore, K. E. ve Nhep, R. (2023). Orphanage tourism and orphanage volunteering: implications for children, Frontiers in Sustainable Tourism, 2; Westerlaken, R. (2021). The impact of orphanage tourism on Bali, Research in Hospitality Management, 11(2): 71-75.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Carpenter, K. (2015). Childhood studies and orphanage tourism in Cambodia, Annals of Tourism Research, 55: 15-27.