Ulusal Tatil

Çalışma hayatı, insanoğlunun varlığını sürdürebilmesi için, yaptığı fiziksel etkinlikler ile başladı. Barınmak, beslenmek ve korunmak, çalışma hayatının ilk aktiviteleridir. Sınıfsal yapıların oluşmaya başlaması ve topluluk halinde yaşam, çalışma hayatını tamamen şekillendirdi, uzmanlaşma ve iş bölümü, farklı mesleklerin doğmasını sağladı. Yeni yapıda zanaatkarlar, köylüler ve köleler, mal ve hizmet üretiminin baş aktörleri oldular. Sanayileşme ve ulus temeline dayanan devletlerin kurulması, çalışma hayatını tekrar değişmesine neden oldu. Üretim, fabrikalara taşınarak işçi sınıfını oluşturdu. Emeğin üretimin ana unsuru olması, işçi sınıfının yaşam şartlarının olumsuz yönde etkiledi. Üretimi en üst düzeye çıkarmak için haftanın her günü, sağlıksız ortamlarda 14 saate yakın çalışma anlayışı, işçilerin yaşam standartlarını olabildiğince düşmesine neden oldu, meslek hastalıkları ve iş kazaları, toplumsal bir sorun haline geldi. Sanayileşme ile birlikte nüfusları günden güne artan işçilerin sorunlarına gidermeye yönelik çalışmalar, sosyal politikaların düşüncesinin doğmasına neden oldu.

Çalışma hayatına yönelik sosyal politikalar, yöneten kadroların hukuki kurallar belirlemesi ile başladı. Başlangıçta çocuk ve kadın işçilerin çalışma koşulların iyileştirilmesine yönelik çalışmalar, genişleyerek işçi kesiminin tamamını kapsayacak yapıya dönüştü. Bireylerin iş koşullarından daha az zarar görmesine yönelik çalışmalar, çalışma sürelerinin azaltılmasıyla başladı. Daha sonraları, işçilerin daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri amacıyla haftalık dinlenme süresi belirlendi. Haftalık dinlenme süresi üretim yapılmayan ve boş zaman olarak nitelendirildi. İlerleyen zamanlarda çalışma hayatındaki aktif bireyler, boş zamanlarını sadece fiziksel dinlenme yerine eğlenme, gezme, aile ve arkadaşlarla geçirilen süreler olarak adlandırması, tatil kavramının doğmasına neden oldu. Sosyal politikaların gelişmesi ile yıllık izinler de tatil kavramı içinde yer aldı.

Üretim ve hizmet sektöründe aktif bireylerin çalışmadıkları süreler, tatil kavramının bir bölümünü oluşturmaktadır. İş akdinin gerçekleşmesi sonunda oluşan izinlerin dışında devlet de bazı zamanları aktif çalışma zamanlarının dışında tuttu. Ulus devletlerin oluşmasını sağlayan dil, tarih veya kültür bağlarının pekiştirtilmesi amacıyla toplum bireylerinin kaynaşmasına yönelik çalışmalar, sosyal politika kavramının da içinde yer almasıyla birlikte, ulusal tatil kavramını doğurdu. Günümüzde bir toplumda tarih ve kültür açısından önemli gün ve haftaları kapsayan tarihlerde iş akdinin durması ulusal tatil olarak tanımlanmaktadır.

Referanslar

İlin, M. ve Segal, E. (1998). İnsan Nasıl İnsan Oldu (Çev. A. Zekerya). İstanbul: Say Yayınları; Kuyucu, N. (1982). İktisadi Olaylar Tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları; Talas, C. (1955). İçtimai İktisat Dersleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları; Talas, C. (1991). Türkiye’nin Açıklamalı Sosyal Politika Tarihi. Ankara: Bilgi Yayınları; Tezcan, M. (1976). Boş Zamanlar Eğitimi ve Eğitim Politikamız, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 9 (1): 403-410.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Deniz, Ö. (2011). Cumhuriyet Döneminde Tatil Kavramı ve 1935 Tarihli Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Kanunu, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 11 (23): 57-72.