Turner, Joseph Mallord William

Kişi Seyyah

(1775 – 1851)

Londra doğumlu İngiliz ressam ve seyyah olan Turner berber ve peruk imalatçısı bir baba ile ömrünün son yıllarını akıl hastanesinde geçirmiş bir annenin çocuğuydu. Çocukluğu ve eğitimi hakkında çok fazla bilgi sahibi olmadığımız seyyah ve ressam hakkındaki bilgilerimizin çoğunu arkadaşı ve meslektaşı olan John Ruskin’den öğrenmekteyiz. Avrupa’da Endüstri Devrimi’nin ve trenlerin kullanımının hızlandırdığı sanat turizminin başladığı dönem olan XIX. yüzyılda İngiltere’de başladığı seyahatlerini güney Avrupa ve Akdeniz’e kadar genişletmiş bir gezgin ressam olan Turner özellikle seyahatlerinde gördüğü manzaraları işlediği suluboya ve yağlı boya resimleri ile tanındı. Turner’ın bazı resim, çizim ve eskizlerine topografik resimler de denilmektedir, çünkü bu tarz yapıtlarında seyahat ettiği yerlerde gördüğü yanardağ, dağ, akarsu gibi doğal ve kaleler, sokaklar ve köprüler gibi insan yapısı konuları hem incelikle ve hem de coşkunlukla işledi. 14 yaşında Royal Academy Schools’da başladığı eğitiminden sonra yaptığı resimler İngiliz romantik dönem sanatını derinden etkiledi. Deniz manzaralarını büyük bir ustalıkla betimleyen ressamın dönemin sanatına olan etkisi yalnızca İngiltere ile sınırlı kalmadı. Bir balinayı avlamak için denizlere açılan hırslı bir kaptanın öyküsünün anlatıldığı Moby Dick’in yazarı Herman Melville gibi ünlü bir Amerikalı romancının bu başyapıtında Turner’ın deniz manzaralarının etkisi olduğu iddia edilmektedir. Seyahatlerini yoğunlukla Fransa, İtalya ve İsviçre’ye yapan Turner günlük yazan bir seyahat yazarından çok bir seyahat ressamı olarak adlandırılabilir, çünkü seyahatlerinde kendisine yol arkadaşlığı eden eskiz defterine işlediği resimler binlerce sayfadan oluşmaktaydı. Resimlerinde deniz kıyıları, limanlar, kaleler, akarsular kadar kıyılarda patlayan dalgalar, püsküren yanardağlar, ateşler, fırtınalar ve Alp dağlarında düşen çığlar gibi doğal felaketleri de canlılık ve orijinallikle betimlenmektedir. 1821-1832 yılları arasında Fransa’ya gerçekleştirdiği gezide tamamladığı gravürleri Fransa’nın Nehirleri (The Rivers of France) başlıklı bir kitapta toplandı. Bu ve benzer eserlerinde Fransa’nın coğrafyasının belirgin özelliği olan dağları ile Loire Nehri ve Sen Nehri ile Biskay Körfezi civarlarını yetkinlikle işledi. Paris’i işlediği resimlerinde hem şehir yaşamını ve hem de Paris’i özgün kılan coğrafi unsurları özenle ve çarpıcı bir şekilde yansıttı. Dönemdaşları İngiliz seyyahların aksine bir grup içinde değil de yalnız seyahat etmeyi tercih eden Turner bu sayede zamanını dilediğince kullanarak eserlerine yoğunlaştı. Buna karşın, seyahatlerinde günlük tutmadığı için yolculuklarını ayrıntılı bir şekilde yansıtan, resimleri ve çizimleri istisna, yazılı bilgi ve belge bulunmamaktadır. Seyyahın resimlerini yaptığı yerler arasında Roma, Vatikan, Oxford ve Galler de bulunmakla birlikte onu Akdeniz geleneğine eğilimli bir ressam olarak tanımlayanlar da bulunmaktadır. Turner’ın eserleri, görsel ve sanatsal etki ve değerlerinin dışında, XIX. yüzyıl Avrupa’sının doğa ve şehir manzaralarını kayıt altına alması açısından ayrıca etnografik olarak da önemlidir.

Referanslar

Hamilton, J. (2009). Turner. New York: Random House.; Herrman, L. (2007). J. M.W. Turner. Oxford: Oxford University Press.; McVaugh, R. E. (1987). Turner and Rome, Raphael and the Fornarina, Studies in Romanticism, 26 (3): 365-398.; Novitskaya, I. V., Poplavskaya, I. A., Khodanen, L. A. ve Vorobeva V. V. (2019). “The Rivers of France” by J. M. W. Turner in the Internedial Perspective. İçinde; (TURBAN Zhanna Anikina) Going Global through Social Sciences and Humanities: A Systems and ICT Perspective (ss. 313- 325). Swizterland: Springer.; Rodner, W. S. (1998). J. M. W. Turner: Romantic Painter of the Industrial Revolution. Berkeley: University of California Press.