Turizmde İş Analizi
Kavram Yönetim ve Organizasyon İnsan Kaynakları Yönetimi
-
2020
Turizm sektörü son derece dinamik, genel bir büyüme trendi içerisinde olan ve küresel olarak da birçok sektör, pazar ve coğrafya ile doğrudan ya da dolaylı etkileşim içinde olan en kapsamlı sektörlerden biridir. Turizm, ekonomik büyüklük ve istihdamdaki payı bakımından küresel olarak yaklaşık yüzde 10’luk bir paya sahiptir. Sektörün gelişimi hem teknolojik yeniliklerin etkilemesiyle hem de yeni ve farklı hizmet konseptlerinin ortaya konmasıyla ivme kazanmaktadır. Sektördeki işletmelerin farklılaşarak rekabet avantajı sağlayabilmeleri için, emek yoğun bir alan olan turizm hizmetlerine yönelik insan kaynakları gereksinimlerini doğru tercihlerle karşılayabilmeleri önem kazanmaktadır. Turizm sektörü kapsamında değerlendirilebilecek tüm hizmet işletmeleri, insan faktörünün en çok ön planda olduğu, çalışanlarla müşterilerin en fazla yüz yüze bulundukları alanlardan biridir; dolayısıyla sektörün başarısı da çalışanlarının sosyal ve teknik becerileri, çalışkanlılıkları ve örgütsel bağlılıkları ile doğru orantılıdır. Ayrıca kalite çalışmalarında, hizmet süreçleriyle ilgili en uygulanabilir iyileştirme ve inovasyon önerileri de bizzat o işi yapan çalışanlardan gelmektedir. Organizasyonda, insan kaynakları yönetimi ile örgütsel amaçlar ve ihtiyaçlar etkili bir şekilde ilişkilendirilebilirse, işletmenin rekabet avantajı elde edebilmesinde çalışanlar daha etkin olarak istihdam edilebilir, geliştirilebilir, motive edilebilir ve elde tutulabilir. Dolayısıyla bir turizm işletmesinin başarılı olabilmesi için ihtiyaç duyulan en doğru çalışanları temin edebilmenin ilk adımı, söz konusu hizmet işletmesinde gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan işlerin doğru analiz edilmesidir. İş analizi, bir işletmenin bünyesinde yer alan her bir işle ilgili bilgilerin toplanıp değerlendirilerek, ayrıntılı olarak tanımlanmasıdır.
İş analizi; çalışanların seçiminde açık ve kesin çizgilerle belirlenmiş kıstaslar koyma, çalışanlar için gerekli olabilecek hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını ve performans standartlarını belirleme, olumsuz çalışma şartlarını belirleyerek bunları ortadan kaldırma ve genel olarak insan kaynaklarının etkin planlanabilmesi amaçlarıyla yapılır. İş analizi yapılırken, işin nasıl yapıldığı (yöntem ve teknikleri), işin gerçekleştirilmesi için ne gibi araç-gereçlere ihtiyaç duyulduğu, yapılan işin sonucunda ne gibi çıktılar üretildiği, işin hangi şartlar altında gerçekleştirildiği ve bu iş için ne tür bilgi ve becerilere ihtiyaç duyulduğu araştırılır. Bu amaçla çalışanlarla mülakatlar yapılabilir, anket formları uygulanabilir, çalışanlardan kendi iş tanımlarını yazmaları istenebilir, gözlem yapılabilir, ya da belirli bir iş kapsamında gerçekleştirilen (ya da gerçekleştirilmesi beklenen) görevler, bir görev listesinden tek tek işaretlenir. İş analizi yapılırken işi yapan kişi değil, işin kendisi (kapsamı, gereklilikleri, yöntemi, çıktıları ve diğer görevlerle ilişkisi) incelenir.
Referanslar
Akoğlan Kozak M. (2019). Otel İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Örnek Olaylar. Ankara: Detay Yayıncılık; Soyak, M. (2016). Türk Turizm Sektörünün Yapısal Analizi ve Swot Matrisine Dayalı Sektörel Stratejiler, Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10: 47-71.