Turizm Endüstrisi

Kavram Ekonomi

Bir endüstri belirli bir ürünü üreten ya da belirli bir hizmeti sunan tüm birey ve faaliyetlerden oluşmaktadır. Turizm endüstrisinin tanımı turizm ve turist kavramlarının tanımlanması ile başlar. Turizm ve turist kavramları ekonomik, teknik ve bütünsel yaklaşımlar ile tanımlanmaktadır. Ekonomik yaklaşım ile yapılan tanımlar kavramın odak noktası olan turisti, insan unsurunu, mekânı ve zamanı göz ardı ettiği için eleştirilmektedir. Teknik tanımlar turizm pazarını anlayabilmek için turist kavramının istatistiksel, yasal ve endüstriyel amaçlar için kullanımını sağlayacak araçlar sunmaktadır. Bütünsel yaklaşım ise turizmi diğer alanlar ile ilgisini de dikkate alarak farklı ve yön ve açılardan turizm kavramını tanımlar. Bütünsel yaklaşım turizmin bir sistem olarak incelendiği sistem teorisini ortaya çıkarmıştır ve bu yaklaşımda sistemin unsurlarının (turist/insan unsuru; coğrafi unsurlar/turist gönderen bölge, destinasyon, geçiş bölgesi; turizm sürecindeki kaynaklar/arz yönü; endüstriyel unsur/turistlerin istek ve gereksinimlerini karşılayan işletmeler, örgütler ve tesisler) tanımlanması gerekmektedir. Turistlerin istek ve gereksinimlerini karşılamak üzere birlikte çalışan çok sayıda insan ve işletme bir arada tek bir turizm endüstrisi olarak ele alınır. Turist, insan unsuru temel bir faktör olarak turizm faaliyetlerinin odağına yerleştirildiğinde turizm endüstrisi kavramı turist endüstrisi olarak da kullanılmaktadır.

Turizm, bireylerin seyahat ve tur faaliyetlerini, basit tanımıyla bir yere seyahatleri sırasındaki ve gittikleri yerdeki birbiri ile bağlantılı faaliyetlerini kapsar; bir endüstri olarak düşünüldüğünde turizm aynı kavramları ekonomik ve parasal bakış açısıyla ele alır. Turizm endüstrisi, turizm motivasyonu ile sürekli ikamet ettiği yer dışındaki yerlere seyahat edenlerin gereksinimlerini karşılamak için doğrudan ürün ve hizmet sunan işletmeler ile turist gereksinimlerinin karşılanması için dolaylı katkıda bulunan belirli alanlardaki işletmelerden oluşan bütünleşik bir üretim sektörleri kümesidir.

Turizm çok geniş, hareketli, dinamik ve büyüme odaklı bir endüstridir. Bu endüstri turizm amaçlı yer değiştiren, tura çıkan ya da seyahat eden bireylerin farklı yerleri ziyaret etmeleri sırasında doğan gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan her türlü ticari faaliyeti içermektedir. Turizm, turizm talebini yaratan ve turizm amaçlı seyahatleri mümkün kılan farklı ya da benzer ürün ve hizmetleri üreten ve sunan geniş bir alt endüstriler ağını barındıran bir endüstridir. Turizm endüstrisinde faaliyet gösteren işletmeler rekreasyon, eğlence, konaklama ve ulaşım olarak ya da ulaşım, konaklama, yan/yardımcı hizmetler ve satış ve dağıtım olmak üzere dört alt sektörü içerir. Bireylerin turizm faaliyetlerine katılmaları sürekli yaşadıkları yerden bir turizm destinasyonuna gitmelerine olanak tanıyacak hareket yeteneklerine bağlıdır. Turistlerin gidiş ve dönüşleri ve gittikleri destinasyondaki hareketlilikleri kara, deniz ya da hava ulaşımı ile gerçekleşmektedir. Konaklama endüstrisi turistlere farklı fiyat ve hizmet seçenekleri içeren otel, motel, hostel, kamping, karavan, paylaşılan konaklama mekânları (AirBnB modeli) vb. olanaklar sunmaktadır. Yan hizmetler turistin seyahati sırasında ve destinasyonda gereksindiği iletişim, eğlence, çekim merkezleri, finansal hizmetler, alışveriş merkezleri, bilgi kaynakları, kamu hizmetleri, yiyecek-içecek, rehberlik gibi alanları kapsar. Satış ve dağıtım turizm endüstrisinin kendine özgü yapısı içerisinde turizm ürününün turizm tüketicisine satışını gerçekleştiren aracıları (tur operatörleri, seyahat acentaları, dijital tur seyahat acentaları) ya da teknolojik olanakları kullanarak (doğrudan çevrimiçi satış ya da seyahat arama motorları üzerinden satış) hizmet sağlayıcıları kapsar.

Turizm endüstrisinin ürettiği turizm ürünü birçok farklı parçadan oluşan bileşik bir yapıya sahiptir ve turistin satın aldığı, gördüğü, deneyimlediği ve hissettiği her şeyi içerir. Turizm ürünü ulaşım, konaklama, çekim merkezleri ve rekreasyon olanakları, finansal hizmetler, bilgi kaynakları, rehberlik, aracıların sunduğu hizmetler gibi tüm hizmetlerin bir toplamıdır. Turizm ürününün bu farklı özelliği (bütünün kendisini oluşturan parçalardan daha büyük algılanması) turizm endüstrisinde tüm alt endüstrilerin birlikte, eşgüdüm ve işbirliği içerisinde çalışmasını gerekli kılar. Konaklama olanakları yoksa ulaşım bir anlam ifade etmez ya da çekim merkezleri yoksa konaklama olanakları bir işe yaramaz. Turizm tüketicisi turizm endüstrisinin sunduğu ürünü bir bütün olarak algılar ve bir alt endüstrinin sunduğu hizmet ile ilgili kötü bir deneyim (ulaşım) turistin diğer bir alt endüstrinin sunduğu ürünle ilgili izlenimlerini olumsuz yönde etkiler.

Referanslar

Camilleri, M. A. (2018). The Tourism Industry: An Overview. İçinde; Travel Marketing, Tourism Economics and the Airline Product (ss. 3-27). İsviçre: Springer Nature; Gunn, C. A. (1972). Vacationscape, Designing Tourist Regions. Austin: University of Texas; Leiper, N. (1979). The Framework of Tourism: towards a Definition of Tourism, Tourist, and the Tourist İndustry, Annals of Tourism Research, 6(4): 390-407; Usta, Ö. (2008). Turizm / Genel ve Yapısal Yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık.