Turistin Sağlığı Araştırması (1994)

Araştırma Kamu Sektörü Araştırması Turizm Çeşitleri

Türkiye’de sağlık ve turizm ilişkisine yönelik, Bakanlık düzeyinde yapılan ilk araştırmadır. 1994 yılında Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü işbirliği ile yönetilen araştırma, ikincil verilerden faydalanılarak hazırlandı. Araştırma sonuçları; o dönem Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Çağatay Güler ve Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü biriminde uzman Zakir Çobanoğlu tarafından gerçekleştirildi, Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi içinde 25 kitapçık olarak basıldı.

Toplam 14 bölümden oluşan araştırma kitapçığının ilk bölümünde turizm terminolojisinde yer alan temel kavramlar açıklandı, ikinci bölümde ise turist sağlığı ve turist hekimliği kavramları tanımlandı. Bu kapsamda turizmin olumlu ve olumsuz etkileri, halk sağlığı ve turizm ilişkisi ele alındı. Diğer bölümler turist sağlığı ve hekimliğinin temel konularını, turizmle ilgili olabilecek halk sağlığı konularını inceledi. İklimden, deniz suyu sıcaklığına; salgın hastalıklardan, kazalar ve acil hizmetlere kadar geniş perspektifte konu açıklandı ve diğer bölümlere önemli bir taban oluşturdu. Turizm ve sağlık ilişkisi çerçevesinde araştırmada dikkat çeken konulardan biri de gıda sağlığıdır. Farklı kültürlerin beslenme farklılıkları, turizm tesislerinin yiyecek-içecek hazırlamada dikkat etmesi gerekenler ve gıda yoluyla oluşabilecek sağlığı bozucu durumlar bu başlıkta öne çıktı. Araştırmada gerekli durumlarda turizm istatistikleri de kullanılarak, turist potansiyeli ve önemli pazarların Türkiye’ye etkileri “sağlık ilişkisi” boyutuyla da analiz edildi.

Araştırmada turist ile turizm çalışanı arasındaki iletişimin her iki tarafın sağlığı üzerine etkisi de incelendi. Bu kapsamda; sağlık çalışanlarının sağlığı ve turistten olumsuz etkilenmemeleri için alınması gereken önlemler sıralandı. Ayrıca yolculuk öncesi, yolculuk süreci ve sonrasında turizmle ilgili tüm taraflarca alınacak önlemlerin halk sağlığı üzerindeki etkileri ulusal ve yerel politikalara nasıl yön vereceği konusu da geniş yer buldu. Buna ilaveten Türkiye’de turizm çalışanlarına verilmesi gereken sağlık eğitimleri ve sağlıklı turizm yapılabilmesine yönelik alınması gereken önlemlerin açıklanması yerel ve ulusal ölçekte, hem sağlık hem de turizm sektörleri karar vericilerine yön verebilecek niteliktedir. Nitekim bu araştırma sonrası 1996-1998 yılları arasında yapılan Yabancı Ziyaretçiler Anketi ne sağlıkla ilgili sorular eklendi ve Türkiye’yi ziyaret eden turistlerin sağlık sorunları tespit edilmeye çalışıldı.

Referanslar

Kiraz, E. D. ve Özdemir Deniz, P. (2018). Sağlıklı Turizm Hareketi, Journal of BSHR, 2 (1):1-8.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Güler, Ç. ve Çobanoğlu, Z. (1994). Turistin Sağlığı (Birinci baskı). Ankara: Sağlık Bakanlığı Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü Yayınları.