-
2019
Çanakkale’de bulunan antik Troas bölgesine ait tarihi eserlerin sergilenmesi amacıyla kurulan bir müzedir. Müzenin inşası için, Kültür ve Turizm Bakanlığı 2011 yılında ulusal bir yarışma düzenledi ve 132 projenin katıldığı yarışmayı İstanbul’dan Ömer Selçuk Baz'ın öncülüğündeki Yalın Mimarlık ekibinin hazırladığı proje kazandı. Brutalist ve modernist mimari stillerine uygun bir çizgide tasarlanmış olan yapının inşasına 2013 yılında başlandı, ancak 2015 ve 2016 yıllarında inşaata ara verildi. 2017 yılında tekrar başlayan inşaat, 2018 yılında tamamlanarak müze binası ziyarete açıldı. Resmi açılışı 2019 yılında yapılan müze, günümüzde Hisarlık olarak bilinen tepede 10 hektarlık alanda yer almaktadır. Müze alanı, 1998 yılından beri UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan ve Homeros’un Ilias eserindeki anlatımıyla efsanevi Troia Savaşları’nın gerçekleştiği Priamos’un kadim kenti Ilion –Troia’nın birkaç yüz metre berisindeki Tevfikiye’de bulunmaktadır. On bir bin metrekare civarında kapalı alana sahip olan müzenin üç bin metrekaresi sergi salonu olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte müzede, koruma ve restorasyon laboratuvarları, geniş bir depo alanı, idari birimler, aktivite alanları, kafe, restoran ve satış alanları yer almaktadır.
Troya müzesinde, Troia ve Troas antik kentlerinden elde edilen farklı dönemlere ait arkeolojik buluntular, tarihi eserler sergilenmektedir. Müzenin koleksiyonu, kapatılan Çanakkale Arkeoloji Müzesi’nin eserlerinden, 1932-1938 dönemindeki Blegen kazılarından çıkan İstanbul Arkeoloji Müzesi’ndeki Troia eserlerinden, 2012 yılında Penn Müzesi tarafından Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne iade edilen Troia eserlerinden ve İzmir Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmiş olan Homeros’la ilgili bazı eserlerden oluşmaktadır. Müze, oldukça zengin bir koleksiyona sahiptir. Koleksiyonda, ünlü Troya Hazinesi’nin otantik eserlerinden örnekler, heykeller, sarcophaguslar, terracottalar, sikkeler ve daha birçok ünik eser yer almaktadır.
Müzenin giriş alanındaki sirkülasyon bandında ziyaretçilere çeşitli görsellerle oryantasyon sağlanmaktadır. Üç katlı müze binasına giriş yapılan rampanın duvarlarında, Troia’nın farklı katmaları, steller, heykeller ve çeşitli görseller vasıtasıyla anlatılmaktadır. Müze sergisi, yedi başlıkta kategorize edilmiş bir hikâyeyi takip eder. Bunlar, Troas bölgesi Arkeolojisi, Troya’nın Tunç Çağı, İlyada Destanı ve Troya Savaşı, Antik dönemde Troas ve İlion, Doğu Roma ve Osmanlı dönemleri, Arkeoloji Tarihçesi, Troya’nın İzleri şeklinde sıralanıyor. Binanın zemin katındaki bölümde, Troas bölgesi arkeolojik kalıntıları sergilenmekte, eserler ve bölge coğrafyası metin ve görsellerden oluşan sunumlarla aktarılmaktadır. Birinci kattaki bölümde, Troia’nın Tunç Çağı katmaları ve gelişim evreleri dönemin günlük yaşamına yönelik örneklerle birlikte kronolojik olarak sunulmaktadır. İkinci kattaki bölümde, Arkaik dönemden Roma dönemine uzanan süreçte, Ilias Destanı’nın bölge halkının yaşam tarzına yansımaları konu edilmektedir. Son kattaki bölümde, bölgenin Beylikler ve Osmanlı dönemlerindeki kültürel yapısı ve bölgede XIX. yüzyıldan beri devam eden arkeolojik kazıların tarihsel gelişimi ve hikayesi anlatılmaktadır.
Referanslar
http://www.troya2018.com/troia-muzesi/, (Erişim tarihi: 03.11.2019); http://www.yalin-mimarlik.com/projeler/troya-muzesi, (Erişim tarihi: 03.11.2019); https://muze.gov.tr/muze-detay?SectionId=TRO01&DistId=TRO, (Erişim tarihi: 03.11.2019); https://www.kulturportali.gov.tr/portal/troya-muzesi, (Erişim tarihi: 03.11.2019); https://www.troiavakfi.com/troia-kazisi/, (Erişim tarihi : 03.11.2019).