Doğu Hindistan Şirketi’nde yönetici olan Richmond Thackeray’ın tek oğlu olarak Kalküta’da dünyaya geldi (1811). Babası 1815 yılında öldükten sonra 1816 yılında Thackeray İngiltere’ye gönderildi. Annesi, 1817 yılında bir memurla evlenip 1820 yılında oğlunun yanına geldi. Thackeray, birkaç okula gittikten sonra 1822 yılında Londra’daki Charterhouse Okulu’na gitti ve burada oldukça sıkıntılı bir dönem geçirdi. 1828-1830 yılları arasında Trinity College’ta okudu ancak öğrenimini tamamlamadan buradan ayrıldı. 1831-1833 yılları arasında Londra’daki Middle Temple’da hukuk okudu. Daha sonra, bir yandan ressam olmaya çabaladı; bir yandan da babasından kalan mirası kısa süre sonra kumar ve kötü yatırımlar nedeniyle kaybetti. 1836 yılında Paris’te İrlandalı bir kızla evlendi. Burada bir gazete satın aldı ancak gazetenin başarısızlığı onu tekrar Londra’ya dönmek zorunda bıraktı. Thackeray, çoğunlukla eğlenceye düşkün biri olmasıyla anılmıştır. 1847-1848 yıllarında bir dizi halinde yayımlanan Gurur Dünyası (Vanity Fair) romanıyla hem şöhret hem de refaha kavuştu. Thackeray, Amerika Birleşik Devletleri’nde konferanslar vererek seyahatlerle neşe bulmaya çalıştı. 1856 yılından sonra Londra’ya yerleşti. 1857 yılında başarısız bir milletvekili adaylığı oldu. Charles Dickens ile, eskiye dayanan dostluğuna rağmen, büyük bir rekabete girdi. 1860 yılında The Cornhill Magazine’i kurarak bu derginin editörlüğünü üstlendi. Ölümünün ertesinde, 1863 yılında, Westminster Abbey’e Thackeray anısına bir büst yerleştirildi.

Kendi zamanında Thackeray, Dickens’ın tek olası rakibi olarak görüldü. Çağdaş hayata dair resimleri oldukça çarpıcı olduğu için orta sınıflar tarafından kabul edilmesi kolay oldu. Oldukça üretken biri olarak romanlar, hikayeler, denemeler ve şiirler yazdı ve Britanya’nın meşhur akademisyenleri arasında kendisine yer buldu. Viktorya dönemi aile toplantılarında okunacak metinler yazdı. Düzyazısı akıcılık ve doğallığıyla kendini çağdaşlarından ayırt etmiştir. Thackeray, eserlerinde insan davranışları ve toplumun eksiklikleri hakkındaki fikirlerini sık sık dile getirdi. Yoğunlaştığı temalar genellikle ikiyüzlülük, hüzün, nostalji ve kibir gibi konular üzerinedir. Romancının toplum için önemli bir işlevi olduğunu düşünmüştür. Viktorya dönemi romancılarının abartılı karakterleri ve melodramatik olaylarından kendini uzak tutmuştur. Thackeray, eserlerinde gerçek hayattan karakterler kullandı, çeşitli ruh hallerini incelikle tasvir etti ve okuyucuyu eğlenceli bir anlatı, tasvir veya diyalogla baş başa bıraktı. Birçok eser kaleme almış olmasına rağmen özellikle iki eseriyle edebiyat dünyasında tanındı. Bunlardan ilki Gurur Dünyası iken diğeri de The Luck of Barry Lyndon adlı pikaresk romandır. Gurur Dünyası, Napolyon Savaşları dönemindeki İngiliz halkını alaycı bir yaklaşımla ele alan eleştirel bir romanken; The Luck of Barry Lyndon İrlandalı üst tabakaya ait baş kahramanın İngiliz aristokrasisine girmeye çalışmasını irdeleyen bir romandır.

William Makepeace Thackeray bir yazar olmasının yanı sıra bir gezgin olmasıyla da tanınmaktadır. 1845 yılında yayımlanan Cornhill’den Kahire’ye Seyahat Notları adlı seyahatnamesinde de buharlı gemiyle yapılan ilk büyük çaplı turistik gezilerden birine ait gözlemlerini paylaştı. Gemiye, geziyi düzenleyen P&O şirketinin davetlisi olarak katılan Thackeray, incelikli gözlemleriyle XIX. yüzyıl Akdeniz dünyasına ışık tuttu. İngiltere’den başlayan bu gezi boyunca Kahire, Lizbon, Cadiz, Cebelitarık, Malta, Atina, Rodos, İzmir, İstanbul ve Kudüs’ü gözlemleme fırsatı buldu. Thackeray, hem insan hem kent gözlemlerini paylaşırken doğaya duyduğu hayranlığını da denizleri, dağları ve ovaları tasvir ederken gizlemedi.

Atina’dan İzmir’e geçerken dönemin Osmanlı Devleti’ne şahitlik etti. Kitabında, İzmir’i Doğu’ya Dair ilk İzlenim başlığı altında inceledi. Şehrin çok kültürlülüğüne vurgu yaparken batıdaki hiçbir ressamın doğuyu doğru düzgün tasvir edememesinden yakındı. Ona göre bu oryantal hal oldukça çekicidir. İzmir’de şehrin belli başlı yerlerini tarif ederken de Meles Çayı’nın kemerli su yolundan ve şehrin Roma tarihinden bahsetti. Thackeray, İstanbul’a geçtiğinde büyük bir sevinç duyar, çünkü ona göre İstanbul’un görünümü Clarkson Frederick Stanfield’in muhteşem teatral resimlerine benzemektedir. Bunun yanı sıra, Osmanlı padişahları ve yönetimde uygulanan bazı yöntemler üzerinde durdu. Thackeray, İstanbul’da Ayasofya, Sultanahmet Camii ve Galata gibi o dönemin hem kültürel hem de tarihsel zenginliklerini ziyaret edip Türk topraklarındaki seyahat notlarını sonlandırdı.

Thackeray’ın bir romancı olarak yüksek itibarı, XIX. yüzyılın sonuna kadar rakipsiz bir şekilde devam etti, ancak çağdaş dönemle birlikte zirvedeki yerini yeni yüzyılın yazarlara devretti. Gurur Dünyası, onun hala onun en ilginç ve en bilinen eseri olarak İngiliz Edebiyat Tarihi’ndeki yerini korumaktadır.