Tancoigne, J.M.
Kişi Yazar Seyyah
((?) – (?))
-
2020
1811-1814 yılları arasında Osmanlı topraklarında bulunan Tancoigne, bir Fransız diplomatıdır. Fransa’nın İran büyükelçiliğinde müsteşar ve mütercim olarak ardından Osmanlı İmparatorluğu’nun Girit eyaletinin başkenti Kandiye’de (Hanya) Fransız konsolosluğuna atandı ve burada üç yıl görev yaptı. Tancoigne, 1817 yılında basılan Voyage a Smyrne dans L’Archipel et L’İle de Candie (İzmir’e Ege Adalarına ve Girit’e Seyahat Bir Fransız Diplomatın Türkiye Gözlemleri (1811-1814) adlı kitabında bu yolculuk sırasında gördüklerinden ve Girit Adası’ndaki deneyim ve gözlemlerinden söz etti. Birinci bölüm Adalar ve İzmir; ikinci bölüm Girit Adası ve Hanya; üçüncü bölüm Pera ve Civarı üzerine kısa anlatımlar, dördüncü bölüm ise Sultan’ın Bayram Yürüyüşüne dair tasvirlerin olduğu kısa notlardan oluşmaktadır. Bu yapıt, Tnacoigne’in Türkiye gezisi sırasında yerinde yaptığı gözlemlerinin sonucudur. Türkiye’nin büyük bir kısmını gezen seyyah, İmparatorluğun büyük bir bölümüyle İran’ı ve sonunda Girit Adası’nı gördü. Savary, Tournefort gibi Doğuya giden Fransız gezginleri arasında Girit Adası’nı detaylı bir şekilde aktaran Tancoigne abartıdan ve önyargıdan kaçınarak , gerçeğe uygun, derin ve doğru gözlemler yaptığını belirtmektedir. Amacının değişik ülkelerin tarihi üzerinde durmak yerine bugünkü durumunu tanıtmak olduğunu bu nedenden ötürü kitabında İstanbul’un yeni bir tasvirine yer vermediğini ifade etmektedir. Başkent İstanbul ve Pera’ya ve burada ikamet eden Frenklerin yaşantısına kısaca değinmektedir.
Bir yabancı diplomatın J. M. Tancoigne’in Osmanlı Türkiyesi’nde üç yıllık gözlemlerinden oluşan bu seyahatnamesinde tarih, coğrafya, sosyoloji, sosyal antropoloji, siyaset bilimi, kamu yönetimi, tarım, sanayi, ticaret, uluslararası ilişkileri içeren detaylı bilgiler, çözümlemeler, görüşler ve değerlendirmelere yer verdiği anlaşılmaktadır. Tancoigne’in Voyage a Smyrne dans L’Archipel et L’İle de Candie adlı yapıtı, İzmir’e Ege Adalarına ve Girit’e Seyahat Bir Fransız Diplomatın Türkiye Gözlemleri (1811-1814) adıyla 2003 yılında Türkçeye çevrildi.
Referanslar
Ebersolt, J. (1999). Bizans İstanbulu ve Doğu Seyyahları (Çev. İ. Arda). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş.; Etensel İldem, A. (2000). Fransız Gezginlerin Gözüyle Türkler ve Yunanlılar. İstanbul: Boyut Kitapları; Gürer, S. (2013). XVII-XVIII ve XIX. Yüzyıllarda Fransız Seyahatnamelerinde Osmanlı Toplumu. Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları; Tancoigne, J.M. (2003). İzmir’e Ege Adalarına ve Girit’e Seyahat Bir Fransız Diplomatın Türkiye Gözlemleri (1811-1814) (Çev. E. Eyüboğlu). İstanbul: Büke Yayınları.