Seyahat Risk Algısı
Kavram Sosyoloji Güvenlik Bilimleri
İnsanların seyahate çıkma eylemlerine yönelik algıladıkları riskleri kapsayan çatı bir kavramdır. Seyahat riski, seyahat süresince görülebilecek badirelerin gerçekleşme olasılığına ilişkin bir algılamadır. Turistin satın alma sürecinde ve turizm deneyimi yaşadığı süreçte etkindir. Bu kavram, turist hareketlerini doğrudan ve güçlü bir biçimde etkileyebilme potansiyeline sahiptir. Örneğin; potansiyel turistler olumsuz olayların gerçeklemiş olduğu bir destinasyonu (terör veya doğal afet) riskli olarak algılayabilir ve buna bağlı olarak orayı ziyaret etme eğilimlerinde zayıflama olabilir. Yüksek risk algısı, kaygı yaratabilir. Bazı riskler ise, turistlerin yanı sıra turizmin gerçekleştiği yörede yaşayan yerleşik halkı da tehdit edebilir. Seyahat risk algısı, kişinin kendisi tarafından değerlendirilir. Bu risk algısı, belirli bir seyahat planına yöneliktir. Seyahat risk algısı, belirsizlik ile aynı kavram değildir. Riskte belirlenebilecek bir olasılık mevcuttur fakat belirsizlik için bu durum söz konusu değildir.
Seyahat riski iki ana çerçevede incelenebilmektedir. Bunlardan ilki, olumsuz bir şekilde nitelenen risklerken, diğeri heyecan odaklı turizm aktivitelerine yönelimi karşılayan, olumlu riskler olarak sınıflanmaktadır. Seyahat ilgili risklerle yönelik öncü çalışmalardan biri Roehl ve Fesenmaier’a aittir. Araştırmacılar üç temel risk başlığı belirlediler: fiziksel-ekipman riski, tatil riski, destinasyon riski. Bu sınıflama oldukça geneldir. Seyahate ilişkin olarak, daha spesifik riskler şu şekildedir: Suça maruz kalma riski, sosyo-kültürel risk, araç-gereç ile ilgili riskler, finansal risk, sağlık riski, performans riski, fiziksel risk, politik risk (politik istikrarsızlık), psikolojik risk, hijyen ile ilgili riskler, hukuki riskler, tatmin ile ilgili riskler, sosyal risk, terörizm ve buna bağlı riskler, zaman ile ilgili riskler. Küresel ısınmaya bağlı olarak tetiklenen iklim kaynaklı riskler turistleri son yıllarda etkileme potansiyeline sahiptir. Ani ve güçlü yağışlar, hortumlar ve aşırı sıcaklar buna örnek olabilir. Ayrıca, risk algısı turistten turiste değişebilmektedir. Milliyet, kültürel farklar, kişilik özellikleri ve birçok değişken risk algısını farklılaştırabilmektedir.
Referanslar
Dolnicar, S. (2005). Understanding Barriers to Leisure Travel: Tourist Fears as a Marketing Basis, Journal of Vacation Marketing, 11(3): 197-208; Park, K. ve Reisinger, Y. (2010). Differences in the Perceived Influence of Natural Disasters and Travel Risk on International Travel, Tourism Geographies, 12(1): 1-24; Reisinger, Y. ve Mavondo, F. (2006). Cultural Differences in Travel Risk Perception, Journal of Travel & Tourism Marketing, 20(1): 13-31; Roehl, W. S. ve Fesenmaier, D. R. (1992). Risk Perceptions and Pleasure Travel: An Exploratory Analysis, Journal of Travel Research, 30(4): 17-26; Sheng-Hshiung, T., Gwo-Hshiung, T., ve Kuo-Ching, W. (1997). Evaluating Tourist Risks from Fuzzy Perspectives, Annals of Tourism Research, 24(4): 796-812.