Adapazarı’nın Semerciler Mahallesi’nin sınırları içindeki Milli Egemenlik Caddesi’nde bulunan, bahçesiyle beraber 1290 metrekarelik alan üzerine kurulu üç katlı müstakil bir binadır. Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün, Büyük Taarruz öncesinde ordu denetimi amacıyla Adapazarı’na yaptığı ziyaret esnasında annesi Zübeyde Hanım ile buluşup üç gün süreyle konakladığı bina bugün Sakarya Müzesi olarak kullanılmaktadır. Binayı yaptıran şahıs, 1910-1915yılları arasında Askerlik Şubesi’nin başkanlığını yürüten Binbaşı Baha Bey’dir. Zemin katla birlikte üç katlı olarak konut amaçlı inşa edilen bina, sonrasında Atatürk’ün yakın arkadaşı ve milletvekili olan Hasan Cavit Bey’in mülkiyetine geçti. 1967 yılında meydana gelen Adapazarı depreminde büyük hasara uğrayan bina, 1983 yılında Sivil Mimarlık Örneği olarak tescillendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kamulaştırılan konut, iç kısmı tamamen değişikliğe uğratılarak, dış kısmı ise aslına uygun biçimde yenilendi ve müzeye dönüştürüldü. 12. 01. 1989 tarihinde faaliyete başlayan müze, 21. 06. 1993’te ziyarete açıldı. 17. 08. 1999 Adapazarı Depremi’nde eserlerde ve vitrinlerde hasar meydana gelmesi nedeniyle hizmete ara veren müze, 28. 06. 2003’te tekrar ziyarete açıldı. Müzenin eserleri Arkeoloji Salonu, Etnografya Salonu ve Müze Bahçesi olmak üzere üç ana kısımda sergilenmektedir.

Arkeoloji Salonu’nda Tarih Öncesi Çağlar, Frig, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler mevcuttur. Mızrak ucu, kenar kazıyıcı, çakmak taşı, dilgi, yassı balta, bilezik, tas, tabak, kap, kadeh, maşrapa, testi, vazo, Roma dönemine ait mezar stelleri, ostotekler, gözyaşı şişesi, kandil, amfora, şişe, koku kabı, ağırşak, heykel başı, topuz başı, pipo, kemer kaşı, Roma dönemi takı örnekleri gibi çok sayıda eser arkeoloji salonunda sergilenmektedir. Bunun yanı sıra salonda farklı dönemlere ait sikke bölümleri de mevcuttur. Arkeoloji Salonu ve müzenin en önemli eserleri arasında altın Afrodit Figürini sayılabilir. Yunan ve Roma mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçası olan Afrodit’in elleriyle saçlarını düzelttiği figürinin başında üçgen bir diadem yer almaktadır.

Etnografya Salonu’nda Sakarya sınırları içinden elde edilen Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi kültürlerini yansıtan eserlere yer verildi. Salonda Bursa, Amasya, Konya, Tokat ve Ankara etnografya müzelerinden getirtilen eserler de mevcuttur. Cepken, yelek, şalvar, peşkir, yağlık gibi giyim eşyaları örneklerinin bulunduğu salonda Türklerde dokuma üzerine el işlemeleri hakkında bilgiler de aktarılmıştır. Gaz lambası, şamdan gibi aydınlatma eşyaları; tas, lenger, buhurdanlık, ibrik, kahve değirmeni, fincan gibi mutfak eşyaları, şifa tasları, sikkeler, kılıç ve tabanca çeşitleri, mühürler de bu salonda sergilenen eserlerdendir. Etnografya Salonu’nda Atatürk’ün kullandığı mutfak eşyaları ve kıyafetler için de ayrı bir bölüm oluşturulmuş ve Sakarya’da Milli Mücadele dönemine yönelik bilgilere yer verilmektedir.

Müze bahçesinde çoğunlukla Geyve, Pamukova ve Taraklı ilçelerinde yapılan kazılar sonucu çıkartılarak müzeye getirilen mezar taşları ve lahitler yer almaktadır.

Sakarya Müzesi, Pazartesi günleri dışında, yaz döneminde 08.30-17.30, kış döneminde 08.30-16.30 saatleri arasında ziyarete açıktır.