Sadberk Hanım Müzesi

Müze Sanat Müzesi

(Büyükdere, İstanbul, 1980 - )

Türkiye’nin önemli iş adamlarından Vehbi Koç’un eşi Sadberk Koç’un anısına İstanbul Büyükdere’de Azaryan Yalısı olarak bilinen yapıda, 14. 10. 1980 tarihinde Türkiye’nin ilk özel müzesi olarak kuruldu. Sadberk Koç’un etnografik malzemelerden oluşan kişisel koleksiyonunun sergilenmesi amacıyla kurulan müze, zamanla koleksiyonu genişleterek bugünkü halini aldı. Sadberk Hanım Müzesi’nde bulunan eserler iki ana koleksiyon halinde sergilenmektedir. Bunlardan biri Türk-İslam Koleksiyonu diğeri ise Arkeoloji Koleksiyonu’dur.

Müzenin birinci katında sergilenen Türk-İslam Koleksiyonu içinde, Erken İslam dönemi, Selçuklu, Eyyubî, Memlûk, Timur ve Safevi dönemlerine ait maden, seramik ve camdan yapılmış eserler ile Selçuklu dönemine ait altın, gümüş ve kakma malzeme kullanımı ile yapılmış eserler dikkati çekmektedir. Koleksiyonda ayrıca Timur dönemi mimari yapılarının süslemesinde kullanılan çiniler de yer almaktadır. Türk-İslam bölümünün ikinci katında, Osmanlı dönemine ait hat levhaları ile günlük kullanıma ait dokuma ve işlemeler Osmanlı gelenek ve görenekleri canlandırılarak sergilenmektedir.

Müzede ayrıca iki ayrı seramik koleksiyonu bulunmaktadır. Bunlardan ilki XV. yüzyılın sonundan XVII. yüzyılın ortalarına kadar tarihlenen, dünyanın sayılı örneklerini barındıran İznik Seramikleri Koleksiyonu’dur. Osmanlı seramik sanatının XVIII. ve XX. yüzyıllardaki gelişimi ise Kütahya ve Çanakkale Seramikleri Salonu’nda ziyaretçilere sunulmaktadır. Bunların yanı sıra Osmanlı döneminde kullanılan Çin porselenleri de bu bölümde sergilenen eserler arasındadır.

Sevgi Gönül Binası’nda bulunan Arkeoloji Koleksiyonu, 1983 yılında oluşturuldu. Koleksiyon, MÖ 6000’den Bizans dönemi sonuna kadar tarihlenen eserler ile kronolojik bir düzende sergilenmektedir. Arkeolojik eserlere ait ilk katta Prehistorik, Protohistorik ve Neolitik dönemlere ait pişmiş toprak eserler sergilenmektedir. İkinci katta ise Miken, Geometrik, Arkaik, Klasik ve Hellenistik dönem eserleri yer almaktadır. Son olarak üçünü katta da Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler sergilenmektedir. Eserler arasında pişmiş toprak, cam ve metalden yapılmış günlük kullanım kapları, aydınlatma gereçleri, figürin ve idoller ile çeşitli ritüel objeleri, süs eşyaları, sikkeler, tablet ve mühürler ile mezar stelleri yer almaktadır.

İki ayrı binada hizmet veren Sadberk Hanım Müzesi’nde daimi sergilerin yanı sıra geçici temalı sergiler de düzenlenmektedir. Müze, bilimsel yayın ve eğitim programlarıyla çağdaş müzecilik anlayışı içerisinde bir eğitim ve kültür kurumu olarak hizmet vermektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Alev Ayaokur. (2014). Müzelerde Bilgi Yönetimi: Sadberk Hanım Müzesi Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Hatice Baltacı. (2015). Türkiye’de Çağdaş Müzeciliğin Yansımaları Üzerine Bir Değerlendirme: Sadberk Hanım Müzesi Örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; http://www.sadberkhanimmuzesi.org.tr, (Erişim tarihi: 12.07.2019).