Psikiyatri Müzeleri, 1970’lerden bu yana tarihsel süreç içerisindeki psikiyatri alanının serüvenine ışık tutan mekanlardır. Psikiyatri Müzeleri, psikolojik tedavi gören hastaların uzun dönem kaldıkları akıl hastanelerinin kapanmasına karşı tepki göstermek ve hastaların tedavi gördükleri süreç içerisinde yaşadıkları olumlu, olumsuz deneyimlerine, hatıralarına sahip çıkmak amacı ile kurulmuştur. Müzelerin fiziki yapıları farklılık göstermektedir. Kimileri büyük bir alana sahipken; kimileri ise daha küçük alanlara sahiptir. 

Psikiyatri Müzeleri’nin Avrupa’daki ilgi çekici örneklerini; Bethlem Museum of The Mind, Bethlem Royal Hospital (İngiltere), The Museum, Psychiatric Hospital in Aarhus (Danimarka), The Unconscious Museum (Brezilya) ve The Museum Dr. Guislain (Beckika) oluşturmaktadır. Müzelerin kurulmasındaki temel amaç, ile ruh sağlığının önemi, ruh sağlığı hastalıklarına dikkat çekmek, insanları bilinçlendirmek hedeflenmektedir.

Türkiye özelinde psikiyatri tarihine ışık tutan, dönemin yaşanmışlıklarını sergileyen iki müze yer almaktadır. Bu müzelerin birincisinde Osmanlı döneminde psikolojik tedavi gören hastaların tedavisi yöntemleri sergilenmekte; ikincisinde ise Cumhuriyet döneminde psikiyatri alanındaki gelişmelere ışık tutmaktadır.

Osmanlı dönemine ait Edirne il sınırı içerisinde yer alan müze Sultan II. Beyazıt Külliyesi Darüşşifası bünyesinde açılmıştır. Bu müze sahip olunan kültürel mirasın korunmasına yönelik Trakya Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir projedir. Türk Psikiyatri Müzesi, Türklerin psikiyatri tarihine ışık tutan, verilen hizmetleri sunulduğu bir müzedir. Müze içerisinde, Ruh ve sinir hastalıkları alanında uygulanan tedavi yöntemleri tanıtılmaktadır. Müzede, Darüşşifa’nın ortamında, döneme uygun dekor ve kostümlerle, Hekimbaşı, yardımcılar, hastalar, bakıcılar gibi kişiler tasvir edilmektedir. Döneme uygun ışık ve ses düzenlemeleri yapılarak 31 Ağustos 2000 tarihinde açılmış, müze Trakya Üniversitesi Rektörlüğü'nün hizmetine devredilmiştir.

Cumhuriyet dönemine ait ikinci müze ise Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Müzesi'dir. Bu müzede tarihsel süreç içerisindeki bilgiler, kültürel değerler aktarılmaktadır. Müze içerisinde döneme ait malzemeler, tedavi aletleri sergilenmektedir.

Psikolojik rahatsızlığı bulunan hastaların tedavisinde sanatsal çalışmalar önemli bir rol oynamaktadır. “Psikopatolojik sanat” psikiyatri müzelerinin ana temasını oluşturmaktadır. Terapi ile tedavi gören hastaların yapmış olduğu resimler toplum tarafından ilgi görmeye başlamış ve bu resimler 2004 yılında “Çığlığın Işıkla Buluşması” sergisinde ziyaretçilere sunulmuştur. Bu sergi psikolojik tedavi gören hastaların rehabilitasyonuna vurgu yapmaktadır. 2015 yılında ise şizofreni hastalığına farkındalık yaratmak üzere “Tarih Öncesinden Günümüze Şizofreni Serüveni” sergisi açılmıştır. Bu sergiler psikolojik rahatsızlıkların daha görünür hale gelmesi ve hastalıkla mücadele konusunda farkındalık yaratma konusunda kritik öneme sahiptir.