Öztürk, Hamdi

Kişi Havayolu İşletmecisi Seyahat İşletmecisi

(1939 – )

Aslen Erzincanlı bir ailenin çocuğu olarak Ankara’da dünyaya geldi (1939). Ankara’da eğitim dili İngilizce olan bir liseden mezun olduktan sonra ailesi üniversite eğitimine devam etmesini istedi ancak o, askere gitmeyi tercih etti. 1962 yılında askerden döndükten sonra Ankara’da çalışmaya başladı, hayali o yıllarda pek çok Türk gencinin de hayali olan Almanya’ya gitmekti. İş ve İşçi Bulma Kurumu’na başvuru yaptı ve Almanya’nın Fransa sınırında yer alan bir kasabasındaki makine fabrikasına işçi olarak gitti. Bölgede İngilizce bilen çok fazla olmadığından, burada fazla kalmak istemedi ve Mannheim’e geldi. Dünya çapında meşhur, tarım aletleri üreten, uluslararası bir fabrikada işe başladı. Aynı zamanda Almanca öğrenmek için de Almanların Goethe Enstitüsü’nde kursa başladı. Orada tutunabilmesi için Almanca öğrenmesi şarttı.

Resmî olarak 05. 02. 1998 tarihinde Öztürk Reisen olarak bilinen Öztürk seyahat bürosunu kurdu ve şirket yıllar geçtikçe çok iyi yerlere geldi. Müşterilerinin aldıkları hizmetten memnuniyet düzeyleri çok yüksekti. Öztürk şirketinin bulunduğu Mannheim şehri, federal bir devlet statüsünde olan Almanya’nın beş eyaleti ile içiçe bir şehirdir. Öztürk seyahat bürosu, sadece Frankfurt havaalanında faaliyet göstermekteydi. Öztürk müşterileri Stuttgart’tan da uçak seferi yapılmasını çok istediler, ancak tüm ısrarlara rağmen Hamdi Öztürk, sadece Frankfurt’tan sefer yapmaya devam etti. Öztürk uçak şirketinin Stuttgart’ta büro açmasına da izin verilmedi. Bütün bunları yapmasının nedeni şirketinin kontrolü dışında büyümesini engellemekti.

Hamdi Öztürk, uçak ile işçi taşımacılığı işinde adeta rekor kırdı, ancak dünyanın en büyük havaalanlarından biri olan Frankfurt havaalanında sadece uluslararası uçak şirketlerinin yeri vardı. Ay yıldızlı amblemiyle Öztürk’ün de havaalanında bir yeri olmasını çok istemekteydi. Uzun uğraşları sonucunda Frankfurt Hava İdaresi FAG’den Öztürk Uçak Şirketi olarak bir yer açabileceği konusunda onay geldi. Havaalanının en güzel yerinde Alman Havayolları ile yan yana Öztürk Reisen’i güzel, görkemli bir tören ile faaliyete soktu.

Diğer uçak şirketleri tarafından Almanya’dan Türkiye’ye işçi uçağı seferleri çoğunlukla hafta sonları yapılmaktaydı. Öztürk, bu konuda fark yaratarak haftanın her günü ve her saatte bürosunu açık tuttu ve danışmanlık yaptı. Havaalanının en merkezi yerinde yer alan Öztürk bürosuna Türkler kadar Almanlar ve diğer yabancı uyruklu yolcular da başvurmakta, uçak seferleri ve havaalanı hakkında detaylı bilgi istemekteydi. Bu durum Hamdi Öztürk’e yepyeni şeyler düşündürdü. Turizme girmeye karar verdi. Havaalanının bu kadar güzel yerinde bir bürosu olduğuna göre müşterisi de hazır demekti. Frankfurt Havaalanından tatil zamanı İspanya, İtalya, Yunanistan’a uçaklar dolusu Alman turist uçarken ‘‘Neden bizim cennet vatanımıza da turistlerin bir kısmı gitmesin ki?’’ diye düşündü. İşçi bileti yanında Almanlara da turistik bilet satmayı hedeflemekteydi.

Türkiye’yi tanıtan renkli kataloglar hazırlattı. Türkiye’nin en yüksek çekiciliğine sahip turistik destinasyonlardaki otelleriyle antlaşmalar yaptı. Alman gazetelerine, Türkiye’yi tanıtacak ilanlar verdi. Almanya’daki turizm fuarlarına katıldı. Bu sırada Mannheim dışında Frankfurt ve Düsseldorf şehirlerinde de şubeler açtı. Hem işçi seferleri hem de turistik seferler için İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Dalaman, Adana, Trabzon, Gaziantep ve Kıbrıs başta olmak üzere sefer yapılan bütün şehirlerde seyahat büroları hizmete girdi. Havaalanına yakınlığından dolayı Frankfurt’ta ikinci bir merkezi de faaliyete soktu. İnternet üzerinden satış yapan Türk uçak firmalarından biri haline geldi. Çağa ayak uydurmak gerekiyordu. Devir internet devri olmuştu, bilgisayar sistemi kurmak farz olmuştu. Çok büyük paralar harcayarak bir Alman uçak şirketinde olan en iyi bilgisayarlı rezervasyon sistemini kurdu.

İşçi uçakçılığı ile turizmdeki ilerlemeyi öngörerek Türkiye’nin en büyük sivil havacılık uçak şirketi olan İstanbul Hava Yolları’nın 1985 yılında kurulmasına öncülük etti ve ortakları arasında yerini aldı. Hamdi Öztürk bu girişimde bulunurken, Alman havayolu şirketlerinin yüksek sezon ve yoğun tatil dönemlerinde uçak temin edememeleri durumunda İstanbul Hava Yolları’nı devreye sokmayı planlamıştı. Öztürk’ün ne kadar doğru bir planlama yaptığı, ne kadar iyi bir öngörüde bulunduğu zaman geçtikçe anlaşıldı. Kısa bir zaman sonra İstanbul Havayolları, Almanya’ya günlük seferler düzenlemeye başladı. İstanbul Havayolları bugün Frankfurt’tan İstanbul ile Ankara, İzmir, Antalya, Dalaman, Bodrum, Adana, Trabzon, Gaziantep ve Kuzey Kıbrıs’ın Ercan havalimanına hem işçi taşımaktadır hem de turistik seferler düzenlemektedir.

1997 yılında Öztürk firması, Türkiye’ye en fazla döviz kazandıran turizm firmaları arasına girerek ödüle layık görüldü. Hamdi Öztürk, başarısının sırrını şöyle anlatır: Kendimi Türk hissederim ama işimde Alman’ım. Türkiye ile Almanya arasında göç döneminde ilk charter uçak şirketini kurarak Alamancı turist taşıyan ve Almanya’da seyahat acentası işleterek Türkiye’yi dış pazarda tanıtan değerli bir isimdir.

Yararlanılan Kaynaklar

Baraner, Hüseyin (1995). ‘Almanya’daki Türk Müteşebbis Gücü’, Türkei Journal, Sayı 1; Çelikbudak, Halit (2018). http://www.arkaguverte.com/neydi-o-gunler/almanyanin-mannheim-kenti-istasyona-giren-munih-treninin-kapilari-trak-sirrak-sesleriyle-gicirdayarak-acilir-20-yasindaki-bir-genc-elinde-bavul-iner-halit-celikbudak-63452/, (Erişim tarihi: 25.07.2019); http://reisen-oeztuerk.de/impressum, (Erişim tarihi: 05.08.2019); http://www.hurriyeom.tr/ekonomi/dunyanin-turistini-tasiyan-turkler-39267464 LİSTEDEKİ TÜRKLER, (Erişim tarihi: 10.07.2019); http://www.servetbasol.com/Articles/Ucuyorum/APH-1212.htm TURİZMDE İZ BIRAKANLAR, (Erişim tarihi: 11.07.2019); https://gezimanya.com/frankfurt, (Erişim tarihi: 24.08.2019); https://www.companyhouse.de/Hamdi-Oeztuerk-Lorsch, (Erişim tarihi: 18.07.2019); https://www.turizmajansi.com/haber/alman-tur-operatorlerinde-yeni-atamalar-h21663, (Erişim tarihi: 18.07.2019); https://www.turizmguncel.com/editor/turizmin-guler-yuzlu-abisi-ridvan-edebal-e49.html TURİZMİN GÜLER YÜZLÜ ABİSİ RIDVAN EDEBAL, (Erişim tarihi: 13.07.2019); https://www.turizmguncel.com/makale/hikmet-atilla’nin-yasam-hikayesi-e46.html, (Erişim tarihi: 15.07.2019); https://www.ytb.gov.tr/yurtdisi-vatandaslar/genel-bilgi, (Erişim tarihi: 05.08.2019); Pürsün, D. (1998). ‘Nasıl Kazandılar? Almanya’da Zirveye Çıkan Türk İşadamları Anlatıyor. İstanbul: Türk Kitabevi; https://www.turizmgazetesi.com/Article.aspx?Id=534, (Erişim tarihi: 15.07.2019).