Osmanlı Sarayında Oryantalizm Sergisi

Etkinlik Sergi

(İstanbul, 07 Temmuz-10 Eylül 2006)

Sergide, TBMM Milli Saraylar Koleksiyonu dışında Cumhurbaşkanlığı, Topkapı Sarayı Müzesi, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi ve özel koleksiyonlardan derlenen eserler yer aldı. Serginin koordinatörlüğünü Erol Makzume, danışmanlığını Prof. Dr. Semra Germaner, Prof. Dr. Zeynep İnankur ve Prof. Dr. Günsel Renda, Milli Saraylar adına küratörlüğünü Ömer Faruk Şerifoğlu üstlendi. Sergide Luigi Querena’nın Dolmabahçe adlı tablosu ve Stefano Ussi’nin sarayın içinde bulunan tablosunun bir etüdünden oluşan iki özel koleksiyondan resimler de yer aldı.

Tanzimat dönemi sultanları arasında sanata en çok ilgi gösteren Sultan Abdülaziz olmuştur. Onun saltanatı döneminde Osmanlı topraklarına pek çok Oryantalist ressamın geldiği bilinmektedir. Oryantalist ressamlar kendi ülkelerinde herhangi bir ressam adayıyken Osmanlı sınırları içinde resim becerileri sayesinde pek çok olanağa kavuşmuştur. Bunu başaranların başında da saray ressamı sıfatını alan Fausto Zonaro gelmektedir. Oryantalist resim yapan çoğu sanatçı, eserlerini saraya takdim edip padişah tarafından ödüllendirilmek istemiştir. Ayvazovski ve Gerome gibi ressamlar, bizzat sarayda çalışıp sipariş üzerine tablolar yapmıştır. Sergideki eserlerin önemli bir kısmı Osman Hamdi Bey’in de hocası olan Gerome’a aittir. Dolmabahçe Sarayı koleksiyonuna dahil edilen eserlerin birçoğu Gerome ve Goupil’in bağlantısıyla satın alınmıştır. Sergide bunun için yapılmış yazışmalar ve çekilmiş telgrafların örnekleri de yer almaktadır. Dolmabahçe Sarayı Koleksiyonu, yurtdışıyla bağlantı kurularak oluşturulan ilk koleksiyon olma özelliğini de taşımaktadır.

Sergide; Adolph Kaufmann (1848-1916), Adolphe Schreyer (1828-1899), Alberto Pasini (1826-1899), Alfred de Dreux (1810-1860), Amadea Preziosi (1816-1882), David Wilkie (1785 -1841), Emile Villiers de I’Isle-Adam (1843-1889), Fausto Zonaro (1854-1929), Gustave Boulanger (1824- 1888), Jean-Léon Gerome (1824-1904), Victor Pierre Huguet (1835-1902) gibi ressamların eserleri yer almıştır. XIX. yüzyılda gelişen bir bilim dalı olan Oryantalizm, başlangıçta Doğu insanlarının dinlerinin, dillerinin ve tarihlerinin incelenmesi anlamında kullanılmıştır. Bu terim yüzyılın ortasında Théophile Gautier’nin yazılarında, Doğu dünyasını konu alan resim türü için kullanılmaya başlanmış, o zamandan itibaren de Batılıların İslam dünyası karşısındaki tavırlarını belirten genel bir terim olarak benimsenmiştir.

Yararlanılan Kaynaklar

Makzume. E. (2020). Oryantalistler Osmanlı Sarayında, http://www.erolmakzume.com/wp/?page_id=1440, (Erişim tarihi: 24.04.2020); Taşdelen, Ö. ve Baytar, İ. (Editör) (2006). Osmanlı Sarayı’nda Oryantalistler/ Orientalists at the Ottoman Palace. (Çev. Ç. Aksoy Fromm ve Z.Küpeli), İstanbul: TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı Yayınları.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Taşdelen, Ö. ve Baytar, İ. (Editör) (2006). Osmanlı Sarayı’nda Oryantalistler/ Orientalists at the Ottoman Palace. (Çev. Ç. Aksoy Fromm ve Z.Küpeli). İstanbul: TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı Yayınları.